وزیر امور اقتصادی و دارایی از برنامه جدی برای کاهش تعداد شعب بانکی خبر داده است که با در نظر گرفتن نیازمندیها و ملاحظات منطقهای انجام خواهد شد. البته فرهاد دژپسند با اعلام این خبر به ایبنا، گفته است: در مورد شعب بانکی لزوماً کاهش موضوعیت ندارد و ممکن است در برخی نقاط ایجاد شعب جدید کارکرد اقتصادی و اجتماعی داشته باشد اما درمجموع تعداد شعب کاهش پیدا خواهد کرد.
به عقیده دژپسند تعداد شعب بانکها در ایران، خارج از عرف و استاندارد است و باید برنامهای برای پایش آن تهیه شود تا منابع حاصل از کاهش شعب در کنار منابع حاصل از واگذاری شرکتها و اموال مازاد بانکی، برای تأمین نیاز فعالان اقتصادی و بنگاههای تولیدی به کار گرفته شود.
بر اساس آمارهای بانک مرکزی، 40 بانک و موسسه مالی و اعتباری ایرانی و خارجی، مجوز فعالیت در ایران را دارند و مجموعاً با 21 هزار و 464 شعبه و 2 هزار و 389 باجه به فعالیت مشغول هستند.
این آمار نشان میدهد بانک ملی ایران با 3 هزار و 78 شعبه و 181 باجه فعال، عنوان بزرگترین بانک کشور را به خود اختصاص داده است و در مقابل، جدای از بانکهای خارجی که اغلب با یک شعبه در ایران فعالیت میکنند، بانک خصوصی خاورمیانه با 18 شعبه فعال، جمعوجورترین بانک کشور به شمار میرود.
فعلاً 4 بانک خارجی در ایران مجوز بانک مرکزی را اخذ کردهاند که از این تعداد 3 بانک «استاندارد چارترد»، «تعاون اسلامی برای سرمایهگذاری» و «فیوچر بانک» هرکدام با یک شعبه و «بانک تجارتی ایران و اروپا» با دو شعبه در حال فعالیت هستند. ضمن اینکه «بانک مشترک ایران و ونزوئلا» نیز با یک شعبه فعال است.
بر اساس این آمارها و با در نظر گرفتن جمعیت 81 میلیون نفری ایران، به ازای هر 100 هزار نفر، 29.44 شعبه بانکی در کشور فعالیت میکند. به عبارت دیگر در ایران به ازای هر 3395 نفر، یک شعبه بانکی وجود دارد.
وضعیت شعب بانکی در جهان
آمار بانک جهانی اندکی از آمار بانک مرکزی متفاوت است. آمار بانک جهانی، از فعالیت 28.2 شعبه بانکی به ازای هر 100 هزار نفر در ایران حکایت دارد که از این منظر ایران در ردیف کشورهایی مانند روسیه، استرالیا، آمریکا و هلند قرار میگیرد هرچند اندازه اقتصاد ایران در مقایسه با این کشورها کوچکتر است و به همین مقیاس باید از مبادلات بانکی محدودتری برخوردار باشد.
نسبت تعداد شعب بانکی در جهان به ازای هر 100 هزار نفر- منبع بانک جهانی
اگر ایران را با اقتصادهای کوچکتری از جمله ترکیه، عربستان، عراق و پاکستان نیز مقایسه کنیمف آمار از بالا بودن تعداد شعب بانکها در ایران به نسبت جمعیت حکایت دارد. بر اساس آمار بانک جهانی، در ترکیه به ازای هر 100 هزار نفر 17.3 شعبه بانکی، در عربستان 8.5 شعبه، در عراق 3.9 شعبه، در پاکستان 10.6 شعبه وجود دارد. مالزی نیز که در طی مسیر توسعه کم و بیش اقتصادش با اقتصاد ایران مقایسه میشود، به ازای هر 100 هزار نفر دارای 10 شعبه بانکی است.