از اواخر دهه 1980 میلادی اصل تنوع و شمول (diversity and inclusion) یا اصطلاحاً D&I مورد توجه شرکتها قرار گرفته و مدیران بهتدریج متوجه شدند که رعایت این اصل چه تأثیر مثبتی در بهبود عملکرد شرکت آنها دارد.
با این وجود هنوز هم بسیاری از شرکتها ضرورت تنوع سنی در قالب اصل تنوع و شمول را نادیده میگیرند. حتی قانون منع تبعیض سنی در استخدام که بیش از 50 سال از تصویب آن در آمریکا میگذرد نیز عملاً نتوانسته است برخی شرکتهای آمریکایی را از تبعیض قائل شدن در این زمینه بازدارد. از طرفی بسیاری از افرادی که به دلیل بالاتر بودن سن خود قربانی چنین تبعیضهایی میشوند، نمیدانند که جرمی علیه آنها اتفاق افتاده است زیرا اینگونه تبعیضها در بسیاری از موارد بهراحتی قابلتشخیص نیست.
تبعیضهای سنی معمولاً حاصل افسانهپردازیهایی هستند که کارکنان مسنتر را کُند و ناکارآمد جلوه میدهند. این در حالی است که تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده و نتیجهای خلاف چنین تصورات کلیشهای و بیاساسی به اثبات رسیده است.
افراد از هر جنسیت و نژادی که باشند، هرگز نمیتوانند از افزایش سن فرار کنند و همه افراد جوان در آینده به افرادی میانسال تبدیل میشوند و پس از آن نیز پیری را تجربه خواهند کرد. تبعیض سنی روزی گریبان همه ما را خواهد گرفت و به همین دلیل نباید در قبال آن بیتفاوت باشیم.
بر اساس آمارهای رسمی اداره آمار آمریکا، در حال حاضر بخش عمده نیروهای حاضر در بازار کار این کشور را کارکنان میانسال و مسن تشکیل میدهند. از طرفی آمارهای «کمیسیون برابری فرصتهای شغلی» آمریکا نشان میدهد که تعداد پروندههای شکایت بابت تبعیض جنسی در این کشور طی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است.
برخی صنایع و شرکتها –خصوصاً آنهایی که کارشان بهنوعی با فناوریهای جدید ارتباط دارد- به استخدام کارکنان زیر 40 سال گرایش دارند. این در حالی است که برخلاف تصورات موجود، شرکتها میتوانند با جذب، استخدام و حفظ کارکنان مسنتر به مزایای زیادی دست پیدا کنند. بنابراین باید گفت مسائل قانونی و اخلاقی تنها دلیلی نیست که استخدام کارکنان مسنتر را توجیه میکند. نشریه آمریکایی فوربس در مقالهای 7 دلیل را در این زمینه برشمرده است:
1. منبع استعدادهای فراموششده
کارکنان مسنتر اغلب استعدادهای به بلوغ رسیده اما فراموششدهای هستند که شرکتهای میتوانند بهترینها را از بین آنها برای خود انتخاب کنند. آنها سالها تجربه و دانش را با خود یدک میکشند و قادرند با انتقال داشتههای خود به سایر کارکنان نقش مؤثری در پیشرفت شرکت ایفا کنند.
2. برخورداری از تجربیات گوناگون
متولدین نسل انفجار یا بیبی بومر (متولدین دهههای 1950 و 1960 میلادی) دستکم 35 سال سابقه کار دارند و در طول این مدت تجربیات شغلی گوناگونی را اندوختهاند. آنها طیف وسیعی از مهارتها اعم از مهارتهای تخصصی یا مهارتهای عمومی را بهخوبی فراگرفتهاند. آنها میتوانند در قالب چندین نمونه روزمه به شما نشان دهند که چه مهارتها و تجربیات گستردهای دارند. آنها در هر بخش مشخصی از یک حوزه کاری چندین سال تجربه کسب کردهاند؛ تجربیاتی که برای شرکتها ارزشمند هستند.
3. وفاداری به شرکت
بر اساس شواهد آماری، کارکنان مسنتر در قیاس با همکاران جوان خود سالهای بیشتری را در یک شرکت میمانند. اگر شما بهعنوان مدیر یک شرکت به دنبال استخدام فردی هستید که زود شما را ترک نکند و تجربیاتی که در شرکت شما اندوخته را با خود به شرکتهای رقیب نبرد، استخدام افراد مسنتر میتواند گزینه خوبی برای شما باشد.
4. انعطافپذیری در یادگیری
کارکنان مسنتر طی دهههای اخیر شاهد تغییرات عمیقی در دنیای شغلی خود بودهاند. بسیاری از آنها کارشان را با ماشینهای تایپ قدیمی شروع کرده و پس از آن به نرمافزارهای پردازش کلمات و سایر نرمافزارها و ابزارهای دیجیتال رسیدهاند. آنها هم یادگیری حضوری در کلاس درس و هم یادگیری آنلاین را تجربه کردهاند. انعطافپذیری و وفقپذیری آنها یک مزیت رقابتی بزرگ است زیرا تغییرات همیشه در دنیای کار رخ میدهند و افراد مسنتر بهتر از همه این واقعیت را درک کردهاند.
5. منحنی یادگیری کوتاهتر
همانطور که اشاره شد، افراد مسنتر اغلب مشکلی با تغییرات شغلی و سبکهای یادگیری انعطافپذیر ندارند. آنها زودتر خود را با تغییر وفق میدهند و بنابراین قادرند هر چیزی که به موفقیت شغلی آنها کمک کند (بهویژه فناوریهای جدید) را در کوتاهترین زمان ممکن یاد بگیرند. بر اساس نتایج تحقیقات مؤسسه تِک ریپابلیک –که یک نشریه آنلاین در حوزه کسبوکار و یک شبکه اجتماعی ویژه متخصصان فناوری اطلاعات را اداره میکند- کارکنان مسنتر در هنگام کار کردن با فناوریهای جدید استرس کمتری را در قیاس با همکاران جوانتر خود تجربه میکنند.
6. افزایش تنوع در شرکت
تیمها و شرکتهایی که تنوع بیشتری را در درون خود دارند، معمولاً به موفقیتهای بیشتری دست پیدا میکنند. تنوع سنی نیز میتواند یکی از راههای ایجاد تنوع باشد. حضور افراد مسنتر در کنار جوانان بستری مناسب را برای تبادل اطلاعات و تجربیات در شرکت فراهم میسازد.
7. انگیزه کاری بالا
کارکنان مسنتر به دلایل مختلفی انگیزه زیادی برای کار کردن دارند. آنها میخواهند همچنان در بازار کار باقی بمانند، دانش و مهارت خود را به دیگران منتقل کنند تا اثر مثبتی در جامعه از خود به جای بگذارند و درآمدی کسب کنند تا بهزعم خود سربار فرزندانشان نباشند. آیا شرکتها واقعاً به چنین کارکنان باانگیزه و پرکاری نیاز ندارند؟
افراد مسنتر جزو سرمایههای انسانی یک جامعه محسوب میشوند و شرکتها نهتنها نباید این افراد ارزشمند را به بهانه بالا رفتن سنشان از اقتصاد حذف کنند، بلکه باید در برنامههای تنوع و شمول (D&I) خود اهمیت ویژهای برای تنوع سنی و بهرهگیری از توانمندیهای کارکنان مسنتر قائل شوند.