محمود حجتی در نشست علنی امروز مجلس درباره وضعیت بخش کشاورزی و کارهای صورت گرفته در راستای اقتصاد مقاومتی در وزارتخانه جهاد کشاورزی اظهار داشت: با توجه به سیاستهای بالادستی و اقتصاد مقاومتی باید تولید پایدار در بخش کشاورزی افزایش یابد به دلیل اینکه تولید پایدار مهم است. برای تولید پایدار باید منابع پایهای مانند آب و خاک حفظ شود.
حجتی عنوان کرد: با این نگاه در بخش کشاورزی، بهرهوری را افزایش خواهیم داد؛ ضمن آنکه طرحهایی در این زمینه آماده شده که درخصوص پرداختن به چگونگی مصارف از منابع پایه و افزایش بهرهوری و دانشبنیان کردن و اقتصادی کردن تولید است. در واقع برای اینکه زیرساختها و بهرهوری بالایی در تولید داشته باشیم، این طرحها در راستای اقتصاد مقاومتی در دستور قرار گرفته است.
وی با اشاره به طرحهای مذکور گفت: نخستین طرح ساخت شبکه آبیاری و زهکشی است که این طرح برای دو میلیون هکتار از شبکهها اجرا شده، اما هنوز در برخی از بخشها و بهخصوص آبیاری مزرعه دچار مشکل هستیم، در حالی که این طرح برای افزایش راندمان و سرمایهگذاریها در کشور ضروری است.
وزیر جهادکشاورزی، توسعه سامانههای نوین آبیاری را یکی دیگر از طرحهای این وزارتخانه دانست و افزود: این طرح در افق 10 ساله برنامهریزی شده و در واقع این امکان را دارد که در 4 میلیون هکتار از اراضی اجرا شود، اما برای سال 95 در حدود 250 هکتار در نظر گرفته شده که البته اعتبارات لازم نیز برای این امر پیشبینی شده است.
این عضو کابینه دولت یازدهم، تسطیح و نوسازی اراضی که سبب افزایش بهرهوری و کاهش مصرف آب میشود را از دیگر طرحها دانست و گفت: عملیات خاکورزی، توسعه مکانیزاسیون که با پشتیبانی بانک کشاورزی و خط اعتباری در نظر گرفته شده از سال 92 اجرایی شد، از دیگر طرحهایی هستند که در سالهای اخیر محدودیتهایی برای اجرای آنها نیز وجود ندارد.
طرحهایی برای کاهش مصرف آب و کاهش زمان تولید
حجتی تصریح کرد: گسترش تولید بذور و نهال مقاوم، توسعه کشتهای نشائی، توسعه گلخانهها و توسعه فعالیتهای آبخیزداری را نیز از طرحهای در دستور وزارتخانه است. همچنین این طرحها در کاهش مصرف آب و کاهش زمان تولید تاثیر بسیاری دارد.
وی درخصوص طرح توسعه گلخانهها گفت: این طرح مصرف آب را حداقل 10 درصد کاهش میدهد. منابعی نیز که از صندوق توسعه ملی برای تسهیلات به این وزارتخانه داده میشود، در این راستا استفاده شده، چرا که در کاهش مصرف آب تاثیر بسیاری دارد.
وزیر جهاد کشاورزی، طرح توسعه فعالیتهای آبخیزداری را یکی از طرحهای اقتصاد مقاومتی با آثار بالای زیست محیطی دانست و گفت: این طرح برای 11 میلیون هکتار در افق 10 ساله برنامهریزی شده است. خوشبختانه با این طرح به ازای هر هکتار توسعه، فعالیتهای آبخیزداری نزدیک به 500 میلیون مترمکعب آب صرفهجویی میشود. همچنین آثار زیست محیطی برای جلوگیری از فرسایش خاک و پوشش گیاهی دارد.
حجتی فعالیتهایی که در راستای طرحهای مذکور در این وزارتخانه انجام گرفته است را یادآور شد و گفت: نخست احداث شبکههای آبیاری و زهکشی است که از 40 هزار هکتار در سال 92 با رشد 12.5 درصد به 85 هزار هکتار در سال 94 افزایش یافته است. همچنین اجرای سامانههای نوین آبیاری از 46 هزار هکتار در سال 92 به 125 هزار هکتار در سال 94 رسیده است.
این عضو کابینه دولت یازدهم، عملیات آبخیزداری را از دیگر فعالیتهای وزارتخانه خود دانست و گفت: در طول سالهای اخیر عملیات آبخیزداری از 391 هزار هکتار به 560 هزار هکتار در سال 94 رسیده است. البته در این خصوص ظرفیت و قابلیت تا یک میلیون هکتار وجود دارد و امیدواریم به این مهم نیز دست یابیم.
اجرای برخی طرحهای کشاورزی از صندوق توسعه ملی
حجتی با اشاره به اجرای طرحهایی که بودجه آن از صندوق توسعه ملی تامین شده است، تصریح کرد: اجرای عملیات در دشتهای استان خوزستان و ایلام در سطح 550 هزار هکتار کشور را تبدیل به یک کشاورزی مدرن و با بهرهبرداری بالا میکند.
وی عنوان کرد: عملیات رودخانههای مرزی و تامین و انتقال آب و احداث شبکههای آبیاری در سیستان و بلوچستان از دیگر طرحهای اجرا شده با بودجه صندوق توسعه ملی بوده است.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه تنوع اقلیم در کشور مزیتهای بخش کشاورزی را افزایش داده است، ادامه داد: ایران در تولید گیاهان دارویی وضعیت منحصر به فردی دارد، همچنین در محصولات باغی جزء 10 کشور متنوع دنیا است.
تراز تجاری کشاورزی در پایان برنامه ششم، صفر می شود
حجتی با اشاره به اینکه در یک برنامه میان مدت تراز تجاری کشاورزی به صفر میرسد، اظهار کرد: در 3 سال گذشته رشد چشمگیری در کاهش تراز تجاری کشاورزی داشتهایم که در سال 94 تراز تجاری به 3.43- رسیده است و تلاش میشود در پایان برنامه ششم در سال 99 تراز تجاری به صفر برسد.
حجتی با بیان اینکه کاهش واردات و افزایش صادرات هدف وزارت جهاد کشاورزی است، افزود: نرخ رشد بخش کشاورزی علیرغم نرخ رشد کشور که در سالهای اخیر پیشرفتی نداشته مثبت بوده است و با همت بهرهبرداران و کشاورزان براساس گزارش مرکز آمار نرخ رشد کشاورزی برابر با 5.4 درصد بوده است و متوسط نرخ رشد در برنامه ششم توسعه 5 درصد پیش بینی شده است. وی ادامه داد: تولیدات کشاورزی در سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است.
فاجعه ای در سال 85
وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به تولیدات شکر کشور بیان کرد: سیاستهای تجاری در تولید شکر کشور مشکلی است که کشاورزان از آن رنج میبرند. در سالهای برنامه سوم توسعه کشور (81 تا 84) تولید شکر بر واردات آن پیشی میگرفت اما در سال 85 فاجعهای در تولید شکر کشور شکل میگیرد و 2 میلیون و 100 تن شکر وارد کشور میشود.
وی با بیان اینکه تاثیر 2 میلیون و 500 هزار تن شکر تا سال 93، تولید شکر را از واردات آن کمتر میکند، افزود: واردات شکر در سال 88 تولید شکر را به نصف میرساند و بازار را اشباع کرده و با یارانه صادراتی شکر وارد کشور میشود.
حجتی ادامه داد: با تنظیم سیاستهای تجاری در یک تا دو سال اخیر واردات شکر کاهش یافته و در سال 94 به 521 هزار تن رسیده است. همچنین تولید شکر در کشور به یک میلیون و 510 هزار تن افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه در تولید شکر براساس سیاستهای اقتصاد مقاومتی عمل میکنیم، عنوان کرد: با کشت شکر در مناطق گرمسیری در دوره میان مدت یا کوتاهمدت دیگر نیازی به واردات شکر نیست.
هشت میلیون و 500 هزار تن خرید تضمینی گندم در سال 94
وزیر جهاد کشاورزی همچنین در خصوص خرید تضمینی گندم تصریح کرد: در سال 94، هشت میلیون و 500 هزار تن خرید تضمینی گندم صورت گرفته که در سال 95 پیش بینی میشود با وجود تمامی مشکلات مالی در خرید گندم این رقم به 10 میلیون تن افزایش یابد.
وی افزود: در تولید گندم در سالهای آینده به مرحله خودکفایی میرسیم و مجددا به عنوان یک کشور صادرکننده مطرح خواهیم شد.
قیمت مرغ در دولت فعلی ثابت بوده است
حجتی در مورد سایر محصولات از نظر ذخایر و منابع در اختیار گفت: در این محصولات اساسی، نگرانیها و محدودیتهایی وجود دارد اما با پشتیبانی مسئولان عالی رتبه وضعیت نسبتاً خوبی برقرار شده است.
وی درباره وضعیت قیمت مرغ توضیح داد: وضعیت مرغ نسبت به آن روزی که ما آمدهایم، اگر ارزانتر نشده، گرانتر نیز نشده است. بخشی از این ثبات قیمتی را میتوان به حمایتهای نهادها و بخشی دیگر را به افزایش بهرهوری داخلی ارتباط داد. در حالی که گاهی متاسفانه مرغ به دلیل افزایش عرضه زیر قیمت تمام شده به فروش میرسد و درصدد هستیم با حضور در بازار این مشکل را حل کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه امروز در صنعت مرغداری، ظرفیت بالقوه یک میلیون تن صادرات وجود دارد، گفت: مصرف داخلی کشور نزدیک به 2200 هزار تن است در حالی که ظرفیت صادرات از سالهای گذشته وجود داشته است اما به دلیل محدودیتهایی نزدیک به 70 تا 80 هزار تن بوده است، اما میتوان با در نظر گرفتن یک افق 6 ماهه و مشخص کردن بازارهای هدف این میزان را افزایش دهیم.
درصد خودکفایی در مورد دانههای روغنی، زیر 10 است
حجتی در مورد وضعیت برنج گفت: معتقدم برنج فقط باید در گیلان و مازندران کشت شود، چرا که در دیگر مناطق کشور محدودیت آبی وجود دارد. همچنین در مورد دانههای روغنی، وضعیت غیرقابل قبولی در کشور داریم، زیرا درصد خودکفایی ما زیر عدد 10 است. اگر چه در رابطه با دانههای روغنی طرح خوبی بر پایه کشت کلزا در چارچوب اقتصاد مقاومتی مطرح شده است که با پشتیبانی دولت و مجلس امسال شاهد افزایش برداشت محصول کلزا خواهیم بود.
وی با بیان اینکه برداشت محصولات دانههای روغنی امسال به دو برابر سال قبل رسیده است، اضافه کرد: امیدواریم در این افق 10 ساله تولید دانههای روغنی از وضعیت 8.8 درصد به 71 درصد برسد. این امر با حمایت از تولید و اعمال سیاستهای مناسب تجاری در رابطه با واردات تحقق پیدا خواهد کرد.
حجتی در ادامه به برخی از الزامات ابلاغ شده به وزارتخانه متبوعش اشاره کرد و افزود: تامین منابع مالی، توسعه سرمایهگذاری بخش دولت و خصوصی و ایجاد ذخیره تولید، تامین تسهیلات ارزان، پوشش حمایتهای تعرفهای و بیمهای از محصولات و... از جمله این الزامات هستند.