به نقل از سازمان بورس و اوراق بهادار، این سازمان به منظور تحقق بخشیدن به هدف تامین مالی بنگاه های بزرگ از طریق بازار سرمایه و افزایش سطح نقدشوندگی و در راستای جامه عمل پوشاندن به سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه مبنی بر اصلاح و تقویت همهجانبه نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی، گسترش و تعمیق نظام جامع تأمین مالی و ابزارهای آن و افزایش سهم مؤثر بازار سرمایه در جهت توسعه سرمایهگذاری، مجوز انتشار مبلغ سه هزار میلیارد ریال اوراق رهنی را به عنوان جدیدترین ابزار تأمین مالی در بازار سرمایه با هدف خروج بازار مسکن از رکود و ایجاد تحرک در این بخش منتشر می کند.
محمد فطانت رییس سازمان بورس در بهمن پارسال به تصویب اوراق رهنی به عنوان یک ابزار مالی جدید در شورای عالی بورس اشاره و از ابلاغ دستورالعمل این اوراق در هیات مدیره سازمان خبر داد.
وی به رکود در بازار مسکن و صنایع وابسته به آن اشاره کرد و هدف از انتشار این اوراق را تحریکِ بخش مسکن توصیف کرد.
البته فطانت یکی دیگر از اهداف مهم انتشار این اوراق را رشد بازار بدهی در کنار بازار اوراق دانست به گونه ای که منابع بازار بدهی منفک از بازار سرمایه باشد.
با صدور این مجوز، بانک مسکن می تواند مطالبات خود را در قالب فروش آن ها به نهاد واسط در دستور کار قرار داده و سود حاصل از آن را به دارندگان اوراق رهنی اختصاص دهد.
**اوراق رهنی (MBS) چیست؟
اوراق رهنی، اوراق بهاداری است که به منظور خرید مطالبات رهنی توسط ناشر منتشر میشود. مطالبات رهنی شامل مطالبات مدتدار اشخاص حقوقی ناشی از قراردادهای مبادلهای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) است که دارای وثیقه رهنی است.
از جمله مزایای انتشار این اوراق می توان به تحرک بخشی به اقتصاد در حوزه مسکن، بهبود نسبت کفایت سرمایه بانک، افزایش سودآوری، بهبود نسبتهای مالی، خارج کردن داراییهای بانک ها از ترازنامه و بهبود ترکیب داراییها اشاره کرد.
کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در آبان ماه 1394 پس از بحث و بررسی پیرامون انتشار اوراق رهنی مبتنی بر تسهیلات اعطایی از طریق عقود مبادلهای (غیر از سلف) منتهی به مطالبات اعلام کرد که بانکها و مؤسسات اعتباری میتوانند تمام یا بخشی از مطالبات ناشی از تسهیلات منتهی به دین غیر از تسهیلات سلف را که دارای رهن معتبر هستند تبدیل به اوراق بهادار (اوراق رهنی) کرده، در بازار سرمایه به فروش رسانند.
بر اساس نظر این کمیته، اوراق مذکور قابل خرید و فروش در بازار ثانوی هستند؛ به این معنا که صاحبان اوراق مذکور، سهم مشاع خود را به قیمت بازار به خریدار ثانوی میفروشند.
پس از این اعلام نظر، سازمان بورس تعریف و مدل عملکرد این اوراق در بازار سرمایه را به شورای عالی بورس ارایه داد و این شورا در آذر ماه سال 94 اوراق رهنی را به تصویب رساند.
اوراق رهنی (MBS)، اوراق بهاداری است که به منظور خرید مطالبات رهنی توسط ناشر منتشر می شود.این اوراق در بورس ها یا بازارهای خارج از بورس قابل معامله هستند.
همچنین شورای عالی بورس بر اساس بند (24) ماده (1) و بند (4) ماده (4) قانون بازار اوراق بهادار، اوراق رهنی را به عنوان ابزار مالی قانون بازار اوراق بهادار شناسایی و تصویب کرد که به امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز رسید.
پس از مصوبه مذکور 'دستورالعمل انتشار اوراق رهنی' در 24 اذر ماه پارسال به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.
**اوراق رهنی بانک مسکن
بانک ها به عنوان یکی از مهمترین واسطه های مالی در صورتی می توانند پاسخگویی مناسبی به درخواست تامین مالی متقاضیان دریافت تسهیلات داشته باشند که از توان کافی برای اعطای تسهیلات برخوردار باشند.
در این مسیر «تبدیل به اوراق بهادار کردن داراییهای مالی بانک» یعنی تبدیل داراییهای مالی با نقدشوندگی پایین مانند وام رهنی به اوراق بهادار قابل معامله در بازار، به عنوان یکی از روشهای نوین تامین مالی به کمک آن ها میآید.
قیمت اسمی این اوراق یک میلیون ریال و نرخ آن18.5 درصد است و سود اوراق هر سه ماه یک بار از تاریخ انتشار پرداخت میشود.
دوره عمر این اوراق دو ساله بوده و بانی، ضامن و عامل وصول آن بانک مسکن و امین آن سازمان حسابرسی است.