غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران، از کارنامه اقتصادی دولت یازدهم میگوید و نحوه تعامل دولت با مجلس دهم. او میگوید: «در عرصه اقتصاد، عموم نمایندگان مجلس و خود ریاست مجلس و دو کمیسیون اقتصادی و برنامه و بودجه از نظر شناخت نسبت به موضوع اقتصادی و روحیه تعامل با دولت مشکلی ندارند. اما تعامل موضوع یکسویه نیست؛ باید دولت و مجلس نفطهنظرات هم را بشناسند و بشنوند و بر مبنای منفعت مردم عمل کنند.»
تاجگردون معتقد است: «من با توجه به شناختی که از مجلس دهم دارم روحیه تعامل مجلس را با دولت بالا میبینم؛ اینها با برنامه دولت در حوزه اقتصادی تعارض و تقابلی ندارند و در راستای تحققبخشی به اهداف اقتصادی دولت قدم برمیدارند. اما ممکن است برخی از نمایندهها با دولت اختلافنظرهایی داشته باشند که اینها موارد حاشیهای است و دولت هم نباید درگیر مسایل حاشیهای بشود. دولت باید از حاشیهها عبور کند. من فکر میکنم دولت اگر خوب به موضوع ورود کند در این سال پایانی خیلی از برنامههای خود را پیش خواهد بود.»
دولت برنامه بدهد
او درباره تعامل دولت با مجلس در سال پایانی میگوید: «من هنوز نمیتوانم پاسخ مثبتی به این پرسش بدهم.» تاجگردون درباره علت و چرایی آن پاسخ میدهد: «در نحوه تعامل مهمترین فاکتور قضاوت برنامه است؛ باید ببینیم نوع نگاه دولت در این برنامهها چگونه است. دولت هنوز با مجلس دهم کار نکرده است.»
دولت به بازسازی نیروی انسانی نیاز دارد
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در بخش دیگر صحبتهای خود میگوید: «در برخی از امور دولت نیاز به بازسازی نیروی انسانی دارد.» او میافزاید: «بازسازی نیروی انسانی در دولت میتواند انگیزه مثبتی به مجلس بدهد.» آیا بازسازی کابینه اقتصادی دولت در سال پایانی ممکن و مفید است؟ تاجگردون در پاسخ به این پرسش میگوید: «این بازسازی هم ممکن است و مفید. به دولت اصلاحات در سالهای پایانی نگاه کنید؛ دولت در آن سالها کابینه اقتصادی خود را تغییر داد و بهترین رشد اقتصادی و بهترین عملکرد هم در همان دوره اتفاق افتاد.» رئیس کمیسیون برنامه و بودجه تغییر کابینه اقتصادی دولت یا بازسازی کابینه را لازم و مفید میداند. «دولت فکر نکند تغییر یا اصلاح به معنای شکست است؛ اصلاح در جهت انجام بهتر کار انجام میشود. اینکه فکر کنیم تغییر در سال آخر درست نیست، این اشتباه است. الان بهترین کار تغییر در کابینه اقتصادی است که هم به بخش خصوصی انگیزه کار میدهد و هم به مجلس دهم و کمیسیونهای اقتصادی.»
کابینه اقتصادی مجلس؛ فرصت و تهدید برای دولت
تاجگردون نگاهی هم به ترکیب تیم اقتصادی مجلس دارد که ترکیبی از جوانهای کمتجربه و البته نمایندههایی با تجارب بالا در این کمیسیونها حضور دارند؛ او ترکیب مجلس را فرصت و تهدید میداند که با نوع نگاه دولت به این ترکیب ممکن است مجلس برای دولت سراسر فرصت باشد یا تهدید. «این بستگی به نگاه دولت دارد؛ اگر دولت احساس کند که روی مسایل کوچک با نمایندگان تقابل کند حتما در موضوعات بزرگ گیر خواهد کرد. روحیه تعامل دولت نباید یکسویه باشد و باید به تمام جوانب نگاه کند.» او تاکید میکند: «نمایندگان مثل تکههایی پازل در کنار هم هستند که باهم میتوانند به دولت کمک کنند تا پروژههای کلان اقتصادی را پیش ببرند. اگر همین نمایندهها را در مسایل محلی اذیت کنند حتما با دولت همکاری خود را کمرنگ میکند. همین نگاه میتواند فضا را به فرصت تبدیل میکند.»
انتظار دوگانه دو قوه از هم
دولت از اول به مجلس لایحهمحور تاکید داشت و امروز از مجلس دهم انتظار میرود که لایحهمحور باشد. تاجگردون میگوید: «روزی یکی از معاونان دولت گزارشی را درباره تعداد طرحهای ارائه شده در مجلس نهم میدهد. من گفتم که این ایراد مجلس نیست و ایراد دولت است. یعنی به معنای این است که دولت لایحه نداده است. مجلس نمیتواند بیکار بنشیند. این ضعف دولت است که لایحه نداده است.»
اما انتظار دوم از مجلس دهم ترجیح نگاه کلان و ملی به نگاه محلی است. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه درباره این نگاه دوگانه هم میگوید: «این الزام پارلمان است؛ ما خیلی نمیتوانیم مطالبات محلی را فراموش کنیم. نماینده باید مطالبات شهرستان خود را درنظر بگیرد. هنر دولت و مجلس این است که مطالبات ملی و محلی را با هم پیش ببرد. نماینده مجلس اگر احساس عدالت در توزیع منابع و تخصیص منابع کند، همگرایی مناطق به پیشبرد کار و برنامه دولت کمک میکند و اگر این نگاه، عدالتمحور به مناطق وجود نداشته نباشد همگرایی مناطق به عنوان مشکلی برای کار دولت بدل میشود.» او میگوید: «منطقه زاگرسنشینها 102 نماینده در مجلس دارند؛ این تعداد از نمایندهها نگاه میکنند که این استانها در شاخص بیکاری، بهداشت و درمان، آموزش وضعیت بدی دارد؛ اما یک خطه در این شاخصها نرخ تکرقمی دارد، این نمایندهها هم بیعدالتی را حس میکنند و با دولت کمتر همکاری میکنند. دولت باید در برنامهریزی خود نگاه تمرکزگرایی را کنار بگذارد و نگاه عدالتمحور در پیش بگیرد.»
قانون باید شفاف باشد
یکی از کارکردهای مجلس نظارت است؛ همان حقی که مجلس نهم درقبال دولت دهم کمتر از آن حق استفاده کرد. تاجگردون مهمترین شاخص نظارت مجلس بر دولت را تلاش برای شفافسازی میداند. او میگوید: «مهمترین انتقادی که از مجلس قبلی میتوان داشت این بود که قوانین شفاف نبود و در نتیجه نظارتها غیرشفاف انجام میشد. اگر مجلس قوانین شفافی را تصویب کندف نظارت راحتتر میشود.» اما تصویب قوانین کار پیچیده، کارشناسی و دقیق است. تاجگردون میگوید: «برای تصویب قانون جامع، مانع، کامل، پیشرو و دقیق باید دولت به مجلس لایحه بفرستد؛ چون بدنه کارشناسی دولت قویتر است و آسیبها را میشناسد و میتواند کار بهتری انجام دهد. اما در این سه سال دولت لوایح زیادی را به غیر از ارکان دایمی قانون برنامه و قانون تنظیم بود که به صورت ترکیبی از طرف دولت و مجلس تصویب شد. اما در این سالها از دولت انتظار لایحه بیشتری میرود.»
اولویت کدام است؟
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، مهمترین برنامه مجلس و دولت را برنامه ششم توسعه میداند؛ «در این قانون تکلیف خیلی از موارد مشخص و معین خواهد شد. در این برنامه جایگاه دولت در اداره کشور مشخص خواهد شد. یعنی تلاش میشود از حجم دولت کاسته شود؛ علاوه بر ان درباره رکود، تورم، رشد اقتصادی، تامین منابع مالی دولت، فراهم کردن فضای اقتصاد مقاومتی در دستور کار است. البته دولت هم به این فکر نکند که مجلس را دور بزند و آن را تحویل نگیرد. بالاخره مجلس نهم در سال اول دولت دهم، کمک بسیار زیادی به دولت کرد. این تجربه همیشه قابل تکرار است.»
دولت به کجا میرود؟
تاجگردون درباره چشمانداز دولت یازدهم میگوید: «دولت باید برنامه پنچسالهای را تدوین کند و البته برنامه یکساله خود را به مجلس ارایه دهد؛ چون جابهجایی دولت در یکدوره در ایران ممکن و منطقی نیست. دولت یازدهم در دوره دوم ادامه خواهد داشت و تکرار خواهد شد؛ اما بهتر است دولت برنامه منسجمی داشته باشد.»