جمعه گذشته، رضا اردکانیان، وزیر نیرو در جمع خبرنگاران گفت که برای بازپرداخت بدهی برقی عراق به ایران برنامهریزی شده و با مذاکراتی که صورت گرفته، روند پرداخت نیز آغاز شده است. قبل از آن هم عبدالناصر همتی گفته بود که بدهیهای ناشی از صادرات گاز و برق به عراق بر اساس دستور پرداخت بانک مرکزی ایران پرداخت یا منتقل میشود و درآمدهای صادرات آتی نیز در همین چارچوب مورد استفاده قرار میگیرد. به گفته همتی مکانیزمهای بانکهای مرکزی ایران و عراق درباره تسهیل همکاری مالی و پولی با هدف گسترش روابط اقتصادی و بازرگانی دو کشور توافق کردهاند.
رضا پدیدار، نایبرئیس فدراسیون صنعت نفت ایران در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران درباره نحوه بازپرداخت بدهیها میگوید که هنوز اقدام وزیر نیرو و رئیس کل بانک مرکزی در مرحله اندیشیدن درباره تبادل مالی است.
او ادامه میدهد به دلیل موانع و مشکلاتی که در حوزه تبادل مالی است همکاریها در حوزه صادرات تجهیزات حوزه انرژی در عمل متوقف شده است؛ البته قرارداد گاز، قرارداد بلندمدتی است که ایران از دو منطقه غرب (ایلام) به نیروگاه بغداد و از جنوب ایران به بصره منتقل میشود. اولی 25 میلیون مترمکعب در روز و دومی 7 میلیون متر مکعب صادرات گاز طبیعی به عراق است. اما سازندگان و تولیدکنندگان تجهیزات حوزه انرژی برای صادرات و کار در عراق مشکلاتی دارند.
او میگوید: صادرات اقلام تجهیزاتی به عراق با مشکل جدید تعرفه مواجه شده است؛ این تعرفه حدود 25 درصد است و در مقایسه با ترکیه وضعیت برای کالای ایرانی بدتر است. البته طبق گفته فعالان اقتصادی، صادرات در مرزها هم دچار وقفه شده است.
به گفته پدیدار، عراق به عنوان پایگاه مقابله با تحریم علیه ایران به حساب میآید و باید دو کشور ایران و عراق توافقهای متعدد داشته باشند؛ اگرچه حتی این توافقهای موجود هم توسط عراق به طور کامل اجرایی نمیشود. افزایش تعرفهها هم به این مشکلات دامن میزند. مثل تعرفه سیمان ایران و ترکیه که اصلاً قابل مقایسه نیست.
او تصریح میکند: البته عراقیها می گویند که تعرفهها برای حمایت از کالا و صنعت داخلی است، اما به نظر میرسد اینها بهانههایی است که در نهایت به ضرر صادر کنندههای ایرانی تمام میشود. همچنین مدام قوانین و مقررات تغییر میکند و در نهایت همه این مسائل به ضرر صادر کنندههاست.
آیا بعد از شروع تحریمها وضعیت صادرات به عراق تغییر کرده یا نه؟ پدیدار در پاسخ میگوید با توجه به مشکلاتی که در مبادلات بانکی به وجود آمده، کار کردن تا حدودی مشکل است. همچنین میزان تعرفهها بعد از شروع تحریمها تغییر کرده است. البته این عدد درباره اقلام مختلف متعدد است؛ مثلاً روی سیمان تعرفه 25 درصد گذاشته شده است.