از حوالی ساعت یک بامداد جمعه که سردار حاج قاسم سلیمانی در جریان عملیات تروریستی دولت آمریکا به شهادت رسید، بلافاصله بازارهای جهانی نسبت به این اتفاق بااهمیت واکنش نشان دادند و هراس سرمایهگذاران به جهش قیمت جهانی نفت و طلا منجر شد. در اولین دقایق پس از انتشار خبر حمله تروریستی به کاروان حشد الشعبی، قیمت جهانی نفت جهش کرد و بهار هر بشکه نفت برنت (بهعنوان نفت شاخص بازار) ظرف یک ساعت 4.5 درصد رشد کرد و از 67 دلار به 70.12 دلار برای هر بشکه رسید. در مقابل، ارزش دلار آمریکا در مقابل سایر ارزها نیز به پایینترین سطح در دو ماه اخیر رسید.
«پایگاه خبری اتاق ایران» در گفتوگو با رضا پدیدار رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران و غلامحسین حسنتاش نظرات این دو کارشناس را درباره تدوام واکنش و چشم انداز بازارهای جهانی به رویداد جمعه گذشته جویا شده است.
غلامحسین حسنتاش بابیان اینکه ترور سردار سلیمانی یک حادثه سیاسی و ژئوپلتیکی است، دو سناریو را توضیح میدهد: طبعا اثر روانی چنین حادثهای و تنش در منطقه نفتی خاورمیانه این است که احتمال میرود درگیری گستردهتر شود که در صورت تحقق چنین احتمالی قطع احتمالی تولید و صادرات نفت اتفاق خواهد افتاد و قیمتها افزایش پیدا خواهد کرد. اما اگر چنین اتفاقی نیفتد، قطعاً این اثر کوتاهمدت خواهد بود. چراکه به عبارتی عوامل اساسی بازار مثبت نیستند.
وی ادامه داد: بررسیها نشان میدهد که در سال جدید میلادی رشد عرضه جهانی نفت خام از رشد تقاضای آن بیشتر و بازار با مازاد عرضه مواجه خواهد بود؛ بنابراین مازاد عرضه، قیمت جهانی نفت را به سمت پائین هدایت میکند. به همین دلیل هم بود که «اوپک پلاس» در اجلاس اخیر خود تصمیم به کاهش تولید گرفت. بااینحال ارزیابی دقیقتر در گروی این است که جریان روند امور در خاورمیانه به چه شکل پیش خواهد رفت.
رضا پدیدار هم با تاکید بر اینکه بخش مهمی از ثبات اقتصادی در گروی فضای امن و امنیت است، میگوید: هر جا صحبت از امنیت میکنیم، اول از همه این امنیت در بعد جغرافیایی و سیاسی و در نهایت بعد اقتصادی معنا پیدا میکند. چرا که اقتصاد برآیند فعالیتهاست؛ بنابراین زمانی که التهاب در جامعه به وجود آید، طبیعی است که این التهاب در همه عرصههای اقتصادی کشور تاثیرگذار باشد. با توجه به نقش تعیین کننده ایران در خاورمیانه هم بدیهی است که ترور سردار سلیمانی موجب ایجاد تلاطم و ناپایداری در تولید، توزیع، آمادهسازی شود.
او در ادامه تصریح میکند: به نظر من طبیعی است تا زمانی که ما به تثبیت برسیم باید شاهد این هیجانات باشیم؛ اما چیزی که مشخص است، کوتاه مدت بودن واکنش روانی بازارها به این رخداد است. تجربه نشان داده است که واکنشهای این چنینی ابتدا بر شاخص قیمت بازارهای حساسی مانند انرژی تاثیر خواهند گذاشت و پس از آن مبادلات و پایههای اقتصادی مانند ارز و طلا و در نهایت سهام را متاثر خواهند کرد.
رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران تاکید میکند: هیچ کس نمیتواند ارزیابی کمی دقیقی داشته باشد. تنها در یک فضای کلان میتوان گفت که چون بخش مهمی از اقتصاد را فضای روانی جامعه در برمیگیرد، بنابراین متاثر از تحولات، ابتدا شاهد واکنش سریع عرصههای اقتصادی هستیم و کم کم این واکنش کند و در نهایت پایدار خواهد شد. مشابه این وضعیت درست مثل زمانی است که عارضهای در بدن به وجود آید تا وقتی که تمام اعضای بدن مجدد با هم هماهنگ شوند، طبیعی است که عملکرد بدن برای مدتی مختل شود.