نشست اخیر کمیسیون انرژی اتاق ایران برگزار شد. در این نشست اعضای کمیسیون درباره نحوه قیمتگذاری و عرضه مواد اولیه خوراک گفتوگو کردند؛ همچنین درباره بهینهسازی بازار انرژی گفتوگو شد.
در ابتدای نشست سعید رفیعیفر، دبیر اتحادیه صادرکنندگان فراوردههای نفت و گاز و پتروشیمی ایران درباره قیمتگذاری و عرضه مواد اولیه خوراک واحدهای تولیدی صحبت کرد؛ او به شیوه قیمتگذاری و نحوه ارائه مواد اولیه واحدها انتقاد کرد و از طرحی گفت که به پیشنهاد اتحادیه صادرکنندگان فراوردههای نفت و گاز و پتروشیمی ایران آمده شده است. در این طرح چهار هدف دنبال میشود؛ قیمتگذاری و عرضه مواد خوراک موردنیاز واحدهای تولیدی، تعیین روش عرضه مواد اولیه خوراک موردنیاز واحدهای تولیدی در بورس، تعیین روش تقاضای مواد اولیه خوراک موردنیاز واحدهای تولیدی در بورس و ایجاد نظارت دقیق بر عرضه و تقاضا داخلی و صادرات در بازار فراوردههای نفتی.
رفیعیفر در ادامه این گزارش گفت که خوراک و مواد اولیه واحدهای تولیدی جای بازی کردن ندارد؛ اگر خوراک تولیدی هر روز و بهموقع به دست تولیدکننده نرسد و یا با رقابت در بورس و باقیمت بالاتر دست مصرفکننده برسد، تولید به مشکل میافتد.
او از شیوه ارائه خوراک در بورس کالا انتقاد کرده و گفت: اگر خوراک در بورس ارائه میشود نباید بهصورت بخشی ارائه شود؛ باید صد در صد خوراک در بورس ارائه شود. نباید صف تقاضا درست شود.
او به شیوه شفافیت و اهمیت آن تأکید کرده و گفت باید در این حوزه نظارت دقیقتری شکل بگیرد. همچنین اگر میخواهید بخش خصوصی درست عمل کند و در این حوزهها سرمایهگذاری انجام شود باید تولیدکننده به مواد اولیه دسترسی داشته باشد. اما نظارت به معنای واقعی کلمه وجود ندارد.
رفیعیفر تأکید میکند که باید در بخش نظارت اعضای تشکلهای بخش خصوصی هم حضورداشته باشند؛ بخش خصوصی در این حوزه بهترین عملکرد را خواهد داشت.
بعد از آن آرش نجفی، نایبرئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران که ریاست نشست را هم بر عهده داشت از ضعف در بحث نظارت گفت.
او به ضعف تبیین آییننامههای اجرایی اشاره کرد که اگر برنامهریزی را به نحوی انجام بدهیم که درنهایت اتاق ایران در تدوین آییننامهها نظر دهد، حتماً تأثیری خوبی در عملکرد مشاهده خواهیم کرد.
به گفته نجفی عضویت در نهادهای نظارت را به بخش خصوصی واگذار نمیکنند و در البته در مأموریت اتاق هم نیست ولی بخش خصوصی میتواند در تدوین آییننامه اثرگذار باشد.
بعد از آن حمید حسینی، عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران به وضعیت نفت کوره در ایران اشاره کرد؛ در دو سال گذشته گاز در مناطق سردسیر هم قطع نشده و به همان میزان ذخیره نفت کوره افزایشیافته است. البته با ادامه این وضعیت در بازارهای منطقهای و بینالمللی ممکن است نفت کوره در آینده خریدار نداشته باشد. الآن حدود 75 هزار تن نفت کوره مازاد داریم که به چین صادر میشود و با قیر مخلوط میشود. بخشی از این مواد فراوری میشود، بخشی هم کک نفتی است و اگر الآن چین اعلام نیاز نمیکرد واقعاً پالایشگاههای ما دچار مشکل میشد.
او با اشاره به اینکه در بازار جهانی ظرفیت خالی برای تولید و صادرات قیر وجود دارد، ادامه داد: با همه این شرایط ما میتوانیم ظرفیت تولید قیر را در کشور افزایش دهیم و نفت کوره تولید نکنیم. میتوانیم 10 درصد بازار قیر منطقه را تأمین کنیم و میزان تولید را از 6 میلیون تن به 9 میلیون تن برسانیم. یا در کنار قیر وکیوم باتوم صادر کنیم.
حسینی همچنین پیشنهاد داد: نفت سفید در استانهای کردستان و آذربایجان غربی که در زمستان مصرف دارد، مجانی توزیع شود.
بعد از آن علی شمس اردکانی گفت که ما حدود 20 سال است که درباره صادرات وکیوم باتوم میگوییم و تقریباً به این نکته رسیدهایم که ما گرفتار بازار مصرف غیراقتصادی در کشور هستیم که نمیتوانند برخی از افراد منافع ملی و اقتصادی را بر منافع فردی ارجحیت دهند.
او به موقعیت ایران در حوزه تولید قیر اشاره میکند و میگوید ظرفیت بالایی برای تولید و صادرات قیر در ایران وجود دارد؛ باید در این حوزه کارگروهی تشکیل شود که دستورالعملی را آماده کند و آن را در اختیار دولت برای تصویب بگذارد.
بعد از آن حسینی از بورس کالا گفت که در سال 1386 دبیر اتحادیه صادرکنندگان فراوردههای نفت و گاز و پتروشیمی ایران بیشترین تلاش را کرد تا این بورس راهاندازی شود و درنهایت با قیر کار خود را شروع کرد ولی کمکم وکیوم باتوم و بقیه خوراک هم به بورس وارد شد و این درنهایت مشکلات زیادی برای حوزه تولید ایجاد کرد.
او تأکید کرد که باید کالای نهایی تولیدشده در بورس عرضه شود نه خوراک و باید وزارت صنعت، معدن و تجارت برای این وضعیت چارهاندیشی کند.
بعد از آن سیفی که بهصورت آنلاین در نشئت شرکت کرده بود درباره قرارداد فیمابین وزارت نفت و شرکتهای تابعه و بخش خصوصی گفت که به این قراردادها انتقاد وارد است، بیشتر این قراردادها یکطرفه است و در زمینه اصلاح قراردادها کار جدی انجام نمیشود..
حسینی همچنین از تشکلهای حوزه انرژی گفت که باید مسائل و مشکلات خوراک را پیگیری کنند.
در ادامه نشست نجفی درباره اوراق نفتی و کارت انرژی گفت که در کمیسیون انرژی بارها درباره آن گفتوگو شده است.
او معتقد است که باید درباره تخصیص یارانه و مدیریت بودجه تحت عنوان یارانه اعضای کمیسیون انرژی اتاق ایران نظر دهند. اوراق نفتی ظرفیت بالایی دارد و میتوان با آن اصلاح الگوی مصرف و بحث ظرفیت مالی را تبیین کرد.
او به ماده 12 و مبلغ 12 میلیارد دلار دران اشاره کرد و گفت که از محل این بودجه میتوان اوراق نفتی صادر کرد. در این زمینه شرکتهای بهینهسازی انرژی هم میتوانند همکاری جدی داشته باشند. یعنی با این شیوه در عملیات مالی ورود کنیم و از این محل اوراق تأمین سرمایه انجام شود.
به گفته نجفی برای 10 ملیلارد دلار اوراق نفتی صادر شود و با اصلاح الگوی مصرف این مسئله عملیاتی شود؛ ماده 12 ظرفیت بسیار خوبی دارد و باید به آن توجه شود. باید از امروز به فکر آینده باشیم باید ظرفیت ایجاد کنیم. میتوان از دولت اوراق نفتی گرفت و به بازار بینالمللی فروخت و مخازنی که داریم پشتوانه این اوراق خواهد بود. یعنی تسویه آن با پول نخواهد بود.
در ادامه نشست درباره شرکت بهینهسازی و چگونگی کار آن و لزوم استقلال آن از وزارت نفت گفتوگو شد.