در اوایل دوران ریاست جمهوری باراک اوباما که با اوج بحران مالی در آمریکا و جهان مصادف بود، جو بایدن بهعنوان معاون رئیسجمهور نقش مهمی در هدایت کارگروهی که بهمنظور نجات خودروسازان آمریکایی –ابتدا جنرال موتورز و سپس کرایسلر- راهاندازی شده بود، ایفا میکرد؛ کارگروهی که گفته میشود در آن زمان به حفظ 1 میلیون شغل در صنعت خودروسازی آمریکا کمک کرده است.
جو بایدن پیش از این سیگنالهایی را در رابطه با رویکردش در قبال برخی مسائل حیاتی برای صنعت خودروسازی آمریکا صادر کرده است. بایدن در جریان مبارزات انتخاباتی خود و همچنین پس از اعلام پیروزیاش در انتخابات، بهدفعات درباره سیاستهای تجاری، زیرساختها و خودروهای برقی و خودران که آینده حملونقل در جهان را شکل خواهند داد، سخن گفته و وعدههایی نیز داده است. یکی از کلیدیترین وعدههای انتخاباتی جو بایدن ایجاد یک میلیون شغل در حوزههای مختلف، از ساخت و بازسازی جادهها گرفته تا توسعه ایستگاههای شارژ خودروهای برقی، بوده است.
ورود جو بایدن به کاخ سفید بهویژه برای شرکتهایی که تمرکزشان روی فناوریهای سبز بدون تولید گازهای گلخانهای است، منافع زیادی به همراه خواهد داشت. گرت نلسون، تحلیلگر ارشد صنعت خودروسازی در شرکت تحقیقاتی CFRA، در این خصوص میگوید: «خودروسازان سنتی که بخش عمده نیروی کارشان از کارگران عضو اتحادیهها تشکیل شده است احتمالاً جزو بزرگترین برندگان مشوقهای مالیاتی دولت بایدن برای تحریک تولید و مصرف خودروهای برقی خواهند بود.»
نقش وسایل نقلیه برقی در صنعت خودروسازی جهان هرروز پررنگتر میشود و دهها مدل خودروی تمام برقی، از فورد موستانگ Mach-E گرفته تا سایبرتراک تسلا، ظرف دو سال آینده به بازار سرازیر خواهند شد. حوزه انرژیهای پاک و خصوصاً وسایل نقلیه برقی جزو حوزههایی است که دونالد ترامپ مخالف آن و یا دستکم در قبالش بیتفاوت بود، اما در دولت جو بایدن مورد حمایت قرار خواهد گرفت. دولت ترامپ نهتنها در اغلب موارد از توسعه خودروهای پاک حمایت نمیکرد، بلکه حتی معتقد بود که برنامه کنونی حمایت از تولید وسایل نقلیه برقی –که در دولت اوباما آغاز شده بود- باید لغو شود.
بایدن از توسعه حملونقل پاک در آمریکا حمایت میکنند؛ چیزی که کارشناسان از آن بهعنوان تأثیرگذارترین بخش برنامه وی در حوزه حملونقل نام میبرند. بایدن قصد دارد یک شبکه سراسری از ایستگاههای شارژ خودروهای برقی راهاندازی کند تا صاحبان این خودروها دیگر بابت شارژ خودروهای خود نگرانی نداشته باشند، چرا که «اضطراب مسافت» یکی از مهمترین دلایلی است که باعث میشود مردم به وسایل نقلیه برقی روی خوش نشان ندهند. بر اساس آمارهای رسمی وزارت انرژی آمریکا، در حال حاضر 27021 ایستگاه شارژ در سراسر آمریکا وجود دارد که بخش زیادی از آنها در شهرهای ساحلی آمریکا متمرکز شدهاند. اما جو بایدن میخواهد کاری کند که 500 هزار ایستگاه شارژ در سراسر آمریکا احداث شود.
رئیسجمهور آینده آمریکا همچنین تمایل خود برای بازگشت به توافق آبوهوایی پاریس که ترامپ از آن خارج شده است را نیز ابراز داشته است و انتظار میرود که بسیاری از اقدامات دیگر دولت ترامپ را نیز به عقب بازگرداند. بایدن احتمالاً استانداردهای صرفهجویی سوخت که در دولت اوباما وضع شده و ترامپ آن را کنار گذاشته بود را احیا خواهد کرد. توسعه انرژیهای پاک جزو وعدههای کلیدی بایدن در جریان مبارزات انتخاباتی بود و عمل به این وعدهها بهویژه در زمینه احداث نیروگاههای خورشیدی و بادی باعث خواهد شد که برق موردنیاز ایستگاههای شارژ خودروهای برقی با تولید حداقل گازهای گلخانهای تأمین شود.
بایدن و ترامپ در خصوص برخی مسائل با یکدیگر اتفاق نظر دارند که از مهمترین آنها میتوان به اهمیت قائل شدن برای تجارت و تولید اشاره کرد. اما اینکه آنها چگونه به این مسائل خواهند پرداخت، محل بروز تفاوتهاست. ترامپ از همان ابتدای حضورش در کاخ سفید میگفت که برای آمریکا پیروزی در جنگهای تجاری آسان است. وی مجموعهای از مناقشات تجاری را با شرکای تجاری کلیدی آمریکا از جمله چین و کانادا آغاز کرد و البته در این زمینه به موفقیتهایی –از جمله جایگزینی توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی یا نفتا با یک توافق دیگر- دست پیدا کرد. اما مناقشات تجاری با چین همچنان حل نشده باقی مانده و میتواند پیامدهای جدی داشته باشد.
ادامه یافتن تنشهای تجاری با چین، برای خودروسازان آمریکایی معنایی جز افزایش هزینه قطعات وارداتی از چین و همچنین کاهش صادرات خودروهای تولید شده آمریکا به این کشور ندارد. این تنشها باعث شده که برخی خودروسازان بزرگ جهان از جمله BMW برای در امان ماندن از تعرفههای چین، بخشی از تولید خود را از آمریکا به کشورهای آسیایی منتقل کنند.
ترامپ در سال 2016 در جریان مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بود که کارخانههای جدید زیادی در آمریکا احداث شوند؛ اما نهتنها چنین اتفاقی رخ نداده است، بلکه بر اساس مطالعات اخیر مؤسسه سیاستگذاری اقتصادی، در دوران ریاست جمهوری ترامپ حدود 1800 کارخانه در آمریکا تعطیل شده و تعداد قابلتوجهی از مشاغل صنعتی نیز در جریان بحران کرونا از دست رفتهاند.
جو بایدن وعده داده است که تنشهای تجاری کنونی را حلوفصل خواهد کرد؛ هرچند وی نیز همچون ترامپ تأکید میکند که تجارت با چین باید منصفانه باشد. وعدههای بایدن مبنی بر اینکه شغلهای فراوانی در حوزه حملونقل ایجاد خواهد کرد، باعث شد که وی بتواند آرای برخی از کارگران بخش صنعت در ایالتهای غرب میانه آمریکا را جذب کند و در نهایت پیروزی بایدن در میشیگان و ویسکانسین، وی را برنده انتخابات آمریکا کرد. اکنون باید به وعدههای خود عمل کند تا رأی کارگران صنعتی ایالتهای غرب میانه را برای انتخابات آینده داشته باشد.
اما عمل کردن به این وعدهها ممکن است سختتر از چیزی باشد که بایدن و دموکراتها آرزویش را دارند، چرا که به نظر میرسد جمهوریخواهان همچنان کنترل سنا را در دست خواهند داشت و از طرفی تعداد کرسیهای آنها در مجلس نمایندگان نیز افزایش یافته است. رهبران حزب جمهوریخواه از طرح جو بایدن برای سرمایهگذاری 400 میلیارد دلاری در حوزه تحقیق و توسعه انرژیهای پاک ظرف یک دهه آینده استقبال گرمی نکردهاند، حتی با در نظر گرفتن اینکه طبق ادعای بایدن این طرح میتواند 10 میلیون شغل در آمریکا ایجاد کند.
خودروسازان آمریکایی بهطور سنتی به جمهوریخواهان گرایش دارند زیرا مواضع سنتی جمهوریخواهان بیشتر به نفع کسبوکارهاست. اما طی سالهای اخیر به دلیل حملات لفظی مکرر ترامپ علیه خودروسازان بهویژه فورد و جنرال موتورز، روابط جمهوریخواهان با خودروسازان تا حدی تیره شده است.
مدیران صنعت خودروسازی آمریکا اکنون با لحن امیدوارانهای درباره بایدن و طرحهایش بهویژه طرحهای حمایت از برقی کردن خودروها و سرمایهگذاری در زیرساختها صحبت میکنند. کارلا بِیلو، مدیرعامل مرکز تحقیقات خودروسازی آمریکا در ایالت میشیگان، در این خصوص میگوید: «بایدن از قبل گفته است که با مدیران صنایع مشورت خواهد کرد. اگر او به این وعده عمل کند و واقعاً به مدیران صنایع گوش کند، این یک تغییر خوشایند خواهد بود.»