کارآفرینی، همان واژهای است که برخی فعالان اقتصادی کشور معتقدند نسبت به آن کم لطفی شده است و آنطور که باید، در راستای تبدیل آن به فرهنگ تلاشی صورت نگرفته است. کار همواره امری ارزشمند و پسندیده در جامعهای همچون ایران به حساب میرود؛ اما کارآفرینان، یعنی همان کسانی که میتوانند جوان را از بیکاری نجات دهند، در انزوای خویش باقی ماندهاند.
اخیرا اقداماتی فرهنگی نظیر تولید فیلم از سوی کارگردانان بنام کشور همچون رخشان بنیاعتماد دستور کار قرار گرفته است که سعی شده در مجموعه مستنداتی، چهره واقعی کارآفرینان برای الگو برداری جوانان به تصویر کشیده شود. مستند "پنبه تا آتش" اولین مجموعه این مستند است که چندی پیش اولین اکران آن در اتاق ایران انجام شد.
با این حال هنوز از تبدیل کارآفرینی به فرهنگ، فاصله زیادی باقی است. محمدرضا مرتضوی، رئیس خانه صنعت و معدن یکی از همین کارآفرینانی است که گله از کم لطفی رسانه به این گروه دارد. او با «پایگاه خبری اتاق ایران» به دردودل مینشیند و درباره انتظارش نسبت به رسانهها مبنی بر نشان دادن چهره واقعی کارآفرینان میگوید: «فیلمهای و سریالهای تلویزیونی معمولا کارخانهدارانی با هزاران مفسده را به تصویر میکشند و از کارآفرینان واقعی غافل شدهاند؛ یعنی از همان کسانی که در بدترین شرایط کشور، بهدلیل دغدغهمند بودن کار را زمین نگذاشتند و سختیها را به جان خریدند. رسانه باید چهره واقعی کارآفرینان را که به گردش درآورنده چرخهای اقتصادی کشور هستند، به نحوه درستتری نشان دهد. اگر این امر را به صورت هنری در قالب مقاله، داستان و فیلمنامه به مردم نشان دهیم و بتوانیم نظر مردم را به توسعه کارآفرینی و چهره واقعی کارآفرینی توجه ویژه دهیم، آن موقع است که میتوانیم کارآفرینی را به فرهنگ تبدیل کنیم. پس نباید از کار فرهنگ برای معرفی چهره کارآفرینان کشور غافل شویم.»
او همچنین میگوید از فداکار بودن این کارآفرینان که باید علاوه بر آن، سواد و عشق و اراده توامان نیز داشته باشند. «کشور نیاز به شغل دارد و شغل هم خود به خود به وجود نمیآید. این کارآفرینان سازمانهای اجتماعی، سازمانهای تجاری، بازرگانی، کشاورزی هساتند که آن را ایجاد و در این راستا به افزایش اشتغال کمک میکنند.»
رییس خانه صنعت و معدن استان تهران به تجربه شخصی خود درباره کارآفرین شدن اشاره کرده و توضیح میدهد: «انگیزه من برای کار صنعتی از دبستان شروع شد. در آن زمان بازدیدهای دورهای از بخشهای مختلف اقتصادی کشور داشتیم. هنگامی که از کارخانه شیر پاستوریزه بازدید داشتیم، دیدم عدهای آنجا کار میکنند و از کارشان رضایت دارند، پس من هم تصمیم گرفتم در آینده عدهای را خوشحال کنم. وقتی کارگران این کارخانه را دیدم، به فکر فرو رفتم که اگر این کارخانه نبود اینها چه کار میکردند. همیشه این فکر از کودکی در ذهن من بوده که روزی بتوانم کاری انجام دهم که لقمه حلال سر سفره کارگران برود.»
مرتضوی با انتقاد نسبت به فرهنگ صدقهای ادامه میدهد: «اگر سراسر ایران کمیته امداد بشود چه فایدهای دارد. نتیجه اقتصاد بنگاهی و خیریهای در ونزوئلا را دیدیم که تورم 150 درصد و بیکاری دامنگیر را در پی داشت. میتوان رشد و توسعه را در هرجامعهای که فرهنگ کار و کارآفرینی مسلط شود، دید. پولی که کارگر برای دسترنج خود میگیرد صد برابر بهتر از گرفتن پول صدقهای است؛ چرا که در این میان شخصیت فرد نیز رشد کرده و خدشهدار نمیشود.»
رییس خانه صنعت و معدن استان تهران به وضعیت مالی جوانان آگاه است و فاصله نیروهای جوان از کارآفرینی را به دلیل شرایط دشوار تامین مالی کارآفرین میداند. او همچنین معتقد است جامعهای که دچار پول بهرهای شود، جوانان آن سمت کارآفرینی نخواهند رفت.
مرتضوی همچنین با اشاره به تجربه اروپا در این زمینه میگوید: «اروپا در قرون 12 و 13 از کار و کارآفرینی فاصله گرفت و فرهنگ صدقهای در اسپانیا مسلط شد، بنابر این دسته دسته نیروهای کار خود را از دست داد و کار به جایی رسید که کنار کلیساها، افراد آب گوشت باقی مانده از استخوان دیگران را میخوردند. نباید فراموش کنیم که کار و کارآفرینی شرافت انسان است.»