وضعیت دسترسی ایران به بازار اوراسیا با توجه به عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا طی یک سال گذشته به جایگاه قابل توجهی رسیده است. این بازار برای ایران بسیار مهم بوده و میتواند با توجه به تغییرات ایجاد شده، برخی کشورها را نسبت به جایگاهی که ایران در این بازار پیدا کرده، تحریک کند.
بالا رفتن سهم ایران در تجارت منطقه اوراسیا موجب شده برخی اتفاقات در این منطقه در راستای مقابله با افزایش سطح مبادلات ایران با کشورهای عضو روی دهد. به باور هرویک یاریجانیان، رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان آذربایجان پس از جنگ ۴۴ روزه از هر فرصتی برای گرفتن امتیازهای بیشتر در این منطقه جغرافیایی استفاده میکند و به نظر میرسد این کشور تلاش میکند شوکهایی مثل بستن مسیر ایران به ارمنستان را برای سنجش بازخورد دیگر بازیگران در این منطقه ارزیابی کند و ممکن است کشورهای دیگر هم آذربایجان را تحریک کنند.
به اعتقاد این فعال اقتصادی یک دلیل عمده چنین کنشهایی، توسعه صادرات ایران به کشورهای اوراسیا و به خطر افتادن منافع دیگر کشورها در این بازار است.
او در خبرگزاری مهر به جایگاه خوبی که ایران در زمینه صادرات کالا به منطقه اوراسیا دست پیدا کرده است، اشاره کرده و معتقد است هر بهانهای برای سختتر کردن دسترسی ایران به این بازار را میتوان بر اساس انگیزههای اقتصادی رقبای منطقهای تحلیل کرد.
یاریجانیان گفت: بستن مسیر دسترسی ایران و ارمنستان به این معناست که برای مثال، محصولات صیفیجات و تازهخوری به جای ۴۸ ساعت، در ۷۲ ساعت به مقصد برسد. این به طور حتم آسیبی جدی به صادرات محصولات کشاورزی ایران است و در کوتاهمدت و میانمدت به نفع رقبا تمام میشود.
رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان تصریح کرد: به عنوان یک فعال اقتصادی فکر میکنم ایران به عنوان کشور مقتدر در منطقه نباید نسبت به کنشهای منطقه بیتفاوت بماند و البته اینطور هم نیست. پیشبینی کرده بودیم که در گرماگرم انتخابات در ایران و تغییر دولت تحرکاتی را از سمت آذربایجان ببینیم و مقامات نظامی ایران هم اعلام کردند که هرگز تهدید علیه مرزهای ایران را تحمل نمیکنند.
بر اساس گفتههای یاریجانیان، ارمنستان، ایران را به عنوان یکی از همسایگان استراتژیک خود میبیند. این دو کشور پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، برای مدتی طولانی روابط خوبی برقرار کرده و به آن ادامه میدهند. جمهوری اسلامی ایران همیشه برای ارمنستان قابل احترام بوده و در مجامع بینالمللی و سازمان ملل، حتی یک بار علیه مصالح ایران رأی نداده است. روابط بین ایران و ارمنستان زمینهساز توسعه تجارت ایران در منطقه اوراسیاست و دو کشور به خوبی با هم تعامل میکنند.