غلامحسین جمیلی عضو هیات رئیسه اتاق ایران و رئیس اتاق مشترک ایران و فنلاند درباره فرصتهای مشترک اقتصادی دو کشور و نقش اتاق مشترک برای بهرهبرداری از این فرصتها میگوید: کشورهای مختلف دنیا قابلیتهای گوناگونی در حوزههای اقتصادی برای خود شناسایی کرده و بر اساس استعدادهایشان توانستهاند یک مزیت رقابتی بسیار فاحش نسبت به رقبا در آن حوزه ایجاد کنند. در این راستا فنلاند از جمله کشورهایی است که توانسته جایگاه خود را در حوزههای مبتنی بر تکنولوژی، نوآوری، دانش و علم تثبیت کند. این کشور امروز نه در حوزه تولید محصول و کالا، بلکه در حوزه تولید دانش، روش و مدلهای انجام کار و جستجوی شیوههای جدید برای تامین نیازهای انسان سرآمد است.
جمیلی ادامه میدهد: حوزه بسیار ارزشمند دیگری که فنلاند دنبال میکند بهینه کردن و هرچه بهبود دادن به تمامی فرآیند تولید است. در خیلی از حوزهها فنلاند توانسته مبدع و آغازگر حرکتی برای افزایش بهرهوری و کاهش مصارف انرژی و همینطور جایگزینی انرژیهای تجدیدپذیر باشد. مثلا در حوزه آب با اینکه فنلاند یک کشور غنی از نظر منابع آبی است اما در حوزه مدیریت و مصرف آب، تسویه و چرخههای بازیافت آب توانسته کارهای بینظیری در دنیا انجام دهد. همین نمونه بیانگر این است که فنلاند این دستاورد و تکنولوژی را نه صرفا برای بهرهمندی خودش بلکه برای عرضه به همه دنیا دنبال میکند.
او تاکید دارد: دامنه و زمینه عمده همکاری ما با فنلاند میتواند در حوزه تبادل دانش فنی باشد. ایران به لحاظ استعدادهای فردی و علمی و خلاقیتهای جوانانش، بسیار غنی است. یک فرصت همکاری دوجانبه برای کسب تجربه، پیدا کردن همکار و شرکای تجاری و راهبرد استفاده از تجارب بینالمللی در فنلاند برای هر دو طرف، میتواند سودآور باشد.
رئییس اتاق مشترک ایران و فنلاند به تاثیرپذیری اقتصاد ایران از تحریمها اشاره کرد و میگوید: ایران در چند سال گذشته به دلیل محدودیتهای ناشی از تحریمها دچار عقبماندگی شده و فرصت همگامسازی خود با ظرفیتهای جهانی را در بسیاری از زمینهها از دست داده است. درست است که ایران جایگاه خوبی در صنایع فولادی و معدنی دارد اما باید قبول کنیم که مدل تولید این نوع محصولها در دنیا با استفاده از تکنولوژیها و مسیرهای جدید، اقتصادیتر شده است و ایران به دلیل محرومیت از این تواناییها همچنان از مدل سنتی و به نسبت قدیمی در تولید این نوع محصولات استفاده میکند. مصداق این موضوع در خیلی از حوزهها از جمله بانکداری، فناوری اطلاعات، تولید مواد غذایی و .... قابل مشاهده است.
جمیلی ادامه میدهد: طبیعتا جبران این عقبماندگی در صنایع مستلزم صرف زمان، هزینه و سرمایهگذاری زیادی است. اگر همین الان بخواهیم در نقطه آغاز جبران این عقبماندگی باشیم دستکم 5 تا 10 سال زمان لازم است تا بتوانیم صنعت خود را بهروز کنیم و نوآوریهای جدید به آن اضافه کنیم. از طرفی این بهروزرسانی نیازمند پایان تحریمها و گشایش فضای بینالمللی برای کشور است.
او تاکید دارد: یکی از حوزههایی که با وجود این شرایط، نه آنقدرها دچار عقبماندگی شده و نه بازه طولانیمدتی را برای بهروزرسانی لازم دارد و نه تحریمها چندان میتواند در آن تاثیر داشته باشد، حوزههای مبتنی بر کسبوکارهای جدید و دانشبنیان هستند.
جمیلی ادامه میدهد: ما به راحتی میتوانیم با تمرکز جدیتر بر این نوع موضوعات، سرعت حضور خودمان را در بازارهای جهانی افزایش بدهیم و بخشی از خسارتهای ناشی از عدم اجرای فعالیتهای دیگر اقتصادی در دنیا را با فعالیت در این نوع حوزهها جبران کنیم. از این جهت، رویداد اسلاش که هرساله برگزار میشود کانون مهمی در دنیا برای اینگونه فعالیتهاست و با فاصله رتبه بسیار ارزندهای در سطح بینالمللی در جهت ارائه فرصتهای استارتاپی دارد. لذا مشارکت و حضور ایران و آشنایی فعالان این حوزه در فنلاند میتواند بسیار موثر و کاربردی باشد.
عضو هیاترئیسه اتاق ایران ایران بیان میکند: در کنار همه اینها باید بپذیریم که فنلاند در بسیاری از شاخصهای اجتماعی و رضایتمندی شهروندان تقریبا جز سه کشور اول دنیا محسوب میشود. به طور طبیعی نگاه اتاقهای مشترک صرف کسب درآمد و انتفاع نیست (که البته هدف عمده همین است)، اما الگوبرداری از شیوههای کسبوکار و شیوههای تلفیق لذت بردن از کار در کنار تولید ثروت که فنلاند میتواند الگوی موفقی برای آن باشد نیز موضوع مهمی است که نباید از نظر دور داشت.
جمیلی درباره اولویتهای اصلی اتاق مشترک ایران و فنلاند برای سرمایهگذاری و تبادل دانش میگوید: رویکرد غالب در هیات مدیره اتاق مشترک، مشارکت جدی برای توسعه کسبوکارهای کوچک، استارتاپها، انتقال دانش و تکنولوژی، همکاری در حوزههای مختلف پژوهشی، پیدا کردن سرمایهگذارانی برای ایدههای کارآمد استارتاپی ایرانی، محورهای جدی هستند که اتاق مشترک میتواند به آن بپردازد. ضمن اینکه مباحث مرتبط با آب و تولید محصولات کشاورزی صنعتی و مواد غذایی از دیگر حوزههای حایز اهمیتی است که میتوان با فنلاند دنبال کرد.
او در پاسخ به سوالی درباره برآورد ارزی فرصتهای اقتصادی مشترک میان ایران و فنلاند هم میگوید: اعداد قابل توجه است. در نظر داشته باشید که فقط فروش یک نسخه بازی در فنلاند تقریبا به اندازه مقادیر قابل توجهی فروش نفت ایران در این سالها، برایشان ارزآوری داشته است.
جمیلی درباره میزان اثرگذاری تحریمها بر روند فعالیتهای اقتصادی مشترک ایران و فنلاند بیان میکند: تحریمها بیشتر شامل شرکتهای بزرگ بوده و در نقاطی اثرگذار است که این شرکتها همکاریهای مشترکی با کشورهای دیگر اروپایی و یا آمریکا دارند. برای مثال وقتی شرکتی شرکای اروپایی و آمریکایی دارد و یا به شکل جدی محصولات خودش را به این کشورها صادر می کند، برای از دست نرفتن منافعش در شرایط تحریم، حاضر به کار با ایران نیست. اما در حوزه استارتاپها کمترین اثرپذیری از تحریمها وجود دارد چرا که اولا در این حوزه افراد با هم در ارتبطا هستند تا کشورها؛ ثانیا محصول آنها آنقدر بزرگ نشده که مشمول تحریمهای جدی دولتها و آمریکا شوند و ثالثا مسیر نشان دادن اینکه این شرکتها چقدر به یک کشور وابستگی دارند تا حد زیادی قابل انعطاف است.