روز گذشته اتاق ایران میزبان یک هیات تجاری از کشور اوگاندا بود. در این نشست نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی و تشکل‌های صادراتی و اتاق‌های بازرگانی کشور و جمعی دیگر از فعالان اقتصادی ایران به آشنایی و تبادل اطلاعات با اعضای هیات تجاری اوگاندا و فعالان اقتصادی این کشور پرداختند که در زمینه تولید مواد غذایی، محصولات کشاورزی، صادرات قهوه، ماشین‌آلات کشاورزی، ساخت‌وساز و مهندسی، راه و مسکن فعالیت دارند.
باید به سمت برقراری تجارت دو جانبه بین ایران و اوگاندا برویم
در این نشست محمدرضا کرباسی، معاون بین‌الملل اتاق ایران گفت: اوگاندا با دارا بودن منابع فراوان زیرزمینی از جمله مس، کبالت، سنگ آهک، سنگ آهن، طلا، منابع استخراج‌نشده نفت و گاز و خاک بسیار حاصلخیز از امکانات ویژه‌ای در شرق آفریقا برخوردار است. تولیدات کشاورزی این کشور از جمله قهوه، چای، کاکائو، میوه‌های گرمسیری و دانه‌های گیاهی بخش مهمی از اقتصاد اوگاندا را به خود اختصاص داده است.
او ادامه داد: از طرف دیگر واقع‌شدن دریاچه ویکتوریا و سرچشمه رود نیل در این کشور از ویژگی‌های منحصربه‌فرد اوگاندا در شرق آفریقا محسوب می‌شود.
کرباسی با تأکید بر اینکه زمینه‌های بالقوه زیادی برای همکاری اقتصادی بین دو کشور وجود دارد بیان کرد: بر اساس بررسی‌ها با توجه به تولیدات صنعتی ایران و نیازهای وارداتی اوگاندا اقتصاد دو کشور می‌تواند در بسیاری از زمینه‌ها به صورت مکمل یکدیگر عمل کند.
کرباسی ادامه داد: علاوه بر مناسبات مستقیم اقتصادی، ایران به‌عنوان قدرت منطقه‌ای شاخص در خاورمیانه با در اختیار داشتن زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای و بنادر مهم تجاری در خلیج فارس می‌تواند زمینه دست‌یابی و ارتباط کشور اوگاندا با کشورهای آسیای مرکزی، قفقاز، روسیه و عراق در خصوص صدور اقلام عمده کشاورزی خود به‌ویژه چای و قهوه را فراهم کند. از سوی دیگر اوگاندا به‌عنوان کشوری مهم در منطقه شرق آفریقا می‌تواند دروازه ورود ایران به کشورهای حوزه شرق آفریقا و همسایه باشد.
معاون بین‌الملل اتاق ایران با تأکید بر اینکه بخش خصوصی ایران علاقه‌مند به ثبات و توسعه روابط اقتصادی و متقابل با آفریقا و تعریف پروژه‌های سودمند به‌ویژه با کشور اوگاندا است خاطرنشان کرد: در این میان وجود مشکلاتی از جمله حمل‌ونقل، مشکلات بانکی و مبادلات پولی و عدم وجود پرواز مستقیم میان دو کشور مانع از رسیدن به سطح مطلوب مبادلات اقتصادی بین دو کشور شده است.
کرباسی ادامه داد: بررسی آمار تجاری میان ایران و اوگاندا نشان می‌دهد باوجود ظرفیت‌های عظیم همکاری میان دو کشور حجم مبادلات تجاری بسیار اندک بوده و با توجه به روابط دوستانه دو کشور که هر دو نیز عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) هستند، به‌هیچ‌وجه رضایت‌بخش نیست.
او با تأکید بر اینکه باید زمینه همکاری‌های اقتصادی دو کشور در عرصه‌های مختلف را به سمت رابطه برد-برد توسعه بدهیم به ارائه پیشنهاد‌هایی در این راستا پرداخته و گفت: عضویت اوگاندا در بلوک‌های اقتصادی مهم منطقه‌ای همچون اتحادیه اقتصادی بازار مشترک شرق و جنوب آفریقا (کومسا)، سازمان بین‌المللی توسعه در شرق آفریقا (ایکا) و جامعه شرق آفریقا امکان بهره‌گیری از ظرفیت این سازمان‌ها برای حضور فعالان اقتصادی بخش خصوصی در بازار آفریقا از طریق اوگاندا را فراهم می‌کند. به طور متقابل این ظرفیت برای حضور اوگاندا در بازار منطقه با توجه به عضویت ایران در اکو و اوراسیا امکان همکاری‌های گسترده‌تر را برای طرفین می‌تواند ایجاد خواهد کرد.
همکاری در زمینه کشت فرا سرزمینی، یکی دیگر از زمینه‌های همکاری مشترک پیشنهادی از سوی کرباسی بود. او گفت: بازار بسیار مناسب اوگاندا برای شرکت‌های ایرانی فعال در بخش کشاورزی و صنایع غذایی در زمینه انتقال تجربه و فناوری نوین کشت و زرع، صنایع تبدیلی غذایی، صادرات تراکتور و دیگر عدوات و ماشین‌آلات کشاورزی و تبادل محصولات کشاورزی و امکان فروش تولیدات مشترک به کشورهای هم جوار از جمله کنگو، جنوب سودان و روآندا، متضمن منافع مشترک اقتصادی برای شرکت‌های ایرانی و اوگاندایی خواهد بود.
به گفته کرباسی همکاری در زمینه صدور خدمات فنی و مهندسی توسط شرکت‌های توانمند ایرانی از جمله در بخش‌های جاده‌سازی، تولید برق، پمپاژ آب، لوله‌کشی و تأمین آب شرب و ارائه تکنیک‌های نوین برای ارتقا آبیاری زمین‌های حاصلخیز اوگاندا از دیگر زمینه‌های مناسب برای همکاری‌های مشترک است.
معاون بین‌الملل اتاق ایران افزود: با توجه به پیشرفت‌های شگرف شرکت‌های ایرانی، صدور محصولات فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ های ایرانی به‌ویژه در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات، برق و الکترونیک، نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای یارانه‌ای و تکنولوژی استخراج معادن نیز می‌تواند مورد توجه و بررسی طرفین قرار بگیرد.
کرباسی ادامه داد: در کنار این‌ها، نگاه به مقوله گردشگری و به‌خصوص گردشگری سلامت هم می‌تواند از جمله زمینه‌های مناسب همکاری‌های دو کشور باشد.
او تأکید کرد: اگر زمینه پروازهای مستقیم و تسهیل رفت‌وآمد فعالان اقتصادی و گردشگران به دو کشور فراهم شود این بسترها برای توسعه همکاری‌ها قابل بهره‌برداری است و می‌توانیم شاهد روند رو به رشد همکاری‌های اقتصادی دو کشور باشیم.
کرباسی در پایان گفت: ما مطلع هستیم که بخشی از تجارت ما با اوگاندا از طریق کشورهای ثالث و نه به صورت مستقیم بین دو کشور، انجام می‌گیرد. این نه به نفع بازار اقتصادی اوگاندا و نه به نفع بازار تجاری ایران خواهد بود. باید تلاش کنیم تجارت دوجانبه خودمان را به صورت مستقیم داشته باشیم که هزینه‌های تمام‌شده کالاها برای مصرف‌کننده رقابتی‌تر شود. این به شرطی ممکن است که مقامات عالیه دو کشور و تصمیم سازان اقتصادی بتوانند زمینه لازم را برای تسهیل رفت‌وآمد فعالان اقتصادی دو کشور فراهم کنند.
به تبلیغات منفی علیه ایران اهمیت نمی‌دهیم
محمد تزیکوبا کیسام بیرا سفیر جمهوری اوگاندا در ایران هم برگزاری نشست مشترک هیات های تجاری ایران و اوگاندا را به شکسته شدن یخ روابط دو کشور توصیف کرد و گفت: پیش از این شرایط همکاری‌های اقتصادی و دیپلماتیک بین ایران و اوگاندا متفاوت بود. اما با تلاش‌های دیپلماتیک دو کشور زمینه همکاری‌های مشترک بررسی و دیدگاه‌ها به یکدیگر نزدیک‌تر شد.
تزیکوبا بابیان اینکه با معاون وزیر خارجه ایران در زمینه گسترش حمل‌ونقل دریایی و هوایی ایران و اوگاندا گفت‌وگو کرده است ادامه داد: متأسفانه در حال حاضر خط هوایی ایران و اوگاندا متوقف شده است که این مانع باید زودتر برطرف شود.
او تأکید کرد: سفارت اوگاندا پذیرای همه فعالان اقتصادی ایران است و بدون هیچ پیچیدگی بوروکراتیکی آماده پاسخ به سؤالات و رفع ابهامات و مشکلات آن‌ها در راستای همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور است.
او افزود: ما برای تجار ایرانی امکان سفر و اقامت آن‌ها در اوگاندا را فراهم کرده‌ایم تا زمینه برای آشنایی بیشتر آن‌ها با تجار و موقعیت‌های اقتصادی اوگاندا را ایجاد کنیم.
سفیر اوگاندا در ایران بابیان اینکه علیه ایران تبلیغات منفی وجود دارد تأکید کرد: ما به این تبلیغات منفی اهمیت نمی‌دهیم و برای تسری این روحیه به همسایگانمان هم تلاش خواهیم کرد.
کرباسی هم با اشاره به سخنان سفیر اوگاندا در ایران گفت: با اینکه اکثریت این هیات برای اولین بار به ایران سفر کرده‌اند اما انگیزه‌هایی که آقای سفیر در هیات اوگاندایی ایجاد کرده باعث شده آن‌ها با اشتیاق به این سفر بیایند.
او تأکید کرد: هیات‌های تجاری ایران و نمایندگان ما در اوگاندا سفیری برای معرفی واقعیت‌های جمهوری اسلامی ایران هستند و نه تبلیغات منفی که علیه کشور ما از طریق رسانه‌ها صورت می‌گیرد.
مصر به برقراری رفت‌وآمدهای تجاری با ایران هستیم
در بخش دیگری از این نشست، جفری ووتس سرپرست هیات اوگاندایی بابیان اینکه اوگاندا کشور قدرتمندی در منطقه شرق آفریقاست گفت: کشور ما در مرکز این منطقه واقع شده و بازار آن را در دست دارد. اوگاندا اقتصاد جوانی دارد و ایران می‌تواند پیشنهادات همکاری خوبی در زمینه ساخت‌وساز جاده‌ای، ریلی و ساختمان، تولید سیمان، مستقلات و خانه‌سازی، صنایع الکترونیک، مترو و.. برای ما داشته باشد.
او ادامه داد: هیات تجاری اوگاندا که به این سفر آمده‌اند آماده‌اند در زمینه صادرات قهوه، چای، غلات و ذرت، ماهی و سایر محصولات کشاورزی همکاری‌های لازم را انجام دهند.
سرپرست هیات اوگاندایی با اشاره به توان ایران در زمینه تولیدات بیوتکنولوژی ابراز آمادگی کرد اوگاندا این محصولات را برای تولید فراورده‌های کشاورزی به کار گرفته و سپس محصولات نهایی را به ایران صادر کند.
او در پایان تأکید کرد: باوجود تبلیغات منفی غرب علیه ایران و با علم به موانع همکاری اقتصادی با ایران اما ما برای رفت‌وآمدهای تجاری و اقتصادی با ایران مصر هستیم.
ضرورت حل مشکل تبادلات مالی با ایران
در ادامه فوزیه سومیا آلی رئیس هیات تجاری اوگاندا و شرکت ویجانا هم گفت: سوءتفاهم‌هایی درباره ایران در آفریقا وجود دارد اما سفارت اوگاندا در ایران ابراز امیدواری کرده که این سوءتفاهم‌ها به‌زودی برطرف خواهند شد.
او با اشاره به اینکه ایران فرصت‌های زیادی برای بهره‌برداری اوگاندا دارد ادامه داد: واردات اوگاندا از ایران 13 میلیون دلار در سال 2018 بود اما این میزان در سال 2020 کاهش یافت. صادرات اوگاندا به ایران هم دو سال قبل حدود 800 هزار دلار بود که این میزان در سال 2020 به 400 هزار دلار رسید. این ارقام نشان می‌دهد حدود 9 میلیون دلار شکاف تجاری بین دوکشور وجود دارد که باید این شکاف با تلاش دو طرف از بین برود.
سومیا آلی در پایان خاطرنشان کرد: حل مشکل مبادلات بانکی ایران و برقراری پرواز مستقیم بین ایران و اوگاندا می‌تواند همکاری‌های اقتصادی دو کشور را موفق‌تر پیش ببرد.