مرکز پژوهشهای اتاق ایران در رویکردی تازه، موقعیت دوگانه اقتصاد سیاسی ایران در محیط بینالملل را با انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» بررسی میکند و واکاوی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران را در دستور کار قرار داده است.
در این قالب رویدادهای کلیدی از منظر تاثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار میگیرند.
در پانزدهمین گزارش از این سلسله گزارشها، گلچینی از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران ارائهشده، و آخرین روندها و پیشبینیهای اقتصادی ارائهشده توسط بزرگترین نهادهای اقتصادی بینالمللی، در قالب دادههای تازه مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند.
در بخش اول گزارش و ذیل عنوان تحولات جهانی، جزئیات طرح کلان اقتصادی اروپا موسوم به دروازه جهان مطرحشده که در راستای رقابت با مگاپروژه راهابریشم چین و باهدف تقویت زنجیرههای عرضه و نوسازی و ایجاد زیرساختهای جدید طراحیشده است. در نشست اخیر وزرای بازرگانی ایالاتمتحده، ژاپن و معاون کمیسیون اروپا رفتار تجاری چین بهویژه ارائه یارانههای صنعتی گسترده دولتی، بهعنوان مهمترین عامل اختلال در تجارت جهانی شناخته شد. چین نیز در واکنش به فشارهای اقتصادی ایالاتمتحده، روند عملیاتی کردن توافق تجاری با این کشور را کند کرده است.
در بخش دوم گزارش و در ذیل تحولات منطقهای، به توافق رسیدن امارات و ترکیه بر سر یک بسته سرمایهگذاری 10 میلیارد دلاری، علیرغم وجود اختلافات متعدد سیاسی بین طرفین، در صدر اخبار قرار دارد. عربستان نیز در راستای پروژه بلندپروازانه چشمانداز 2030 خود، خبر تأسیس بزرگترین مجتمع صنعتی شناور موسوم به اکساگون را مطرح کرده که قرار است کانون انرژی پایدار، نوآوری در حوزه آب، تولید غذای پایدار، سلامت و فناوری دیجیتال باشد. علاوه بر این، پس از گذشت 6 سال، منطقه آزاد مشترک میان سوریه و اردن باهدف بازگشت سوریه به جهان عرب، کاهش نفوذ ایران، متنوعسازی شرکای تجاری این کشور و کمک به بازسازی اقتصادی آن بازگشایی شد. ترکیه نیز باهدف دسترسی زمینی سادهتر به 53 کشور آفریقایی، نفوذ خود را در لیبی از طریق بالا بردن حجم تجارت با این کشور، افزایش داده است.
مسائل مطرح در ذیل عنوان دادههای تازه نیز شامل گزارش جدید آنکتاد از احیای تجارت جهانی در مناطق مختلف، بهویژه خاورمیانه، گزارش صندوق بینالمللی پول از کاهش چشمگیر موانع غیرتعرفهای اروپا در قیاس با سایر مناطق جهان، گزارش بانک جهانی در مورد رشد سهم خدمات دادهمحور در تجارت خدمات جهان و نهایتاً هشدار گزارش جدید برنامه توسعه ملل متحد در مورد زوال اقتصادی افغانستان است.
متن کامل پانزدهمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا مشاهده کنید.