در حاشیه برگزاری بیست و پنجمین بزرگداشت تأسیس سازمان همکاریهای اقتصادی هشت کشور مسلمان (دی-8) در استانبول ترکیه، «مجمع سرمایهگذاری دی-8» با هدف ارائه فرصتهای سرمایهگذاری موجود میان کشورهای عضو دی-8 در راستای توسعه تجارت درونگروهی میان کشورهای عضو با حضور رئیس اتاق بازرگانی دی-8، مدیران سازمانهای سرمایهگذاری، روسا و نمایندگان اتاقهای بازرگانی عضو دی-8 و با مشارکت بیش از 300 میهمان از بخشهای دولتی و خصوصی برگزار شد.
حسین سلیمی، رئیس انجمن سرمایهگذاریهای مشترک ایران و خارجی که به عنوان نماینده اتاق ایران در "میزگرد بخش خصوصی" این مجمع شرکت کرده بود در بخشی از سخنان خود اظهار داشت: ایجاد و راهاندازی کسبوکارهای دانشبنیان و حمایت از آنها، تسهیل و تشویق بهرهگیری از تحقیقات کاربردی و یافتههای علمی در فرایند جهانی شدن تولید و تجارت، باید به عنوان تدبیر عملی و اساسی جهت رشد اقتصادی در کشورهای منطقه مورد توجه سیاستگذاران و مسئولان در حوزههای اقتصادی و اجتماعی و بازار کار و اشتغال قرار گیرد.
او همچنین تحرکات متعصبانه و تحریمهای اقتصادی، پاندمی کووید-19 و جنگ روسیه و اوکراین را از عوامل اختلال اقتصاد جهانی دانست که همکاریهای گسترده چندجانبه را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
سلیمی افزود: بخش خصوصی میتواند نقشی کانونی در پیشبرد نوآوری، تولید ثروت، درآمدزایی و اشتغال آفرینی و متعاقب آن فقرزدایی ایفا کند. ازاینرو لازم است دولتها، بخشهای خصوصی کشورها را با هدف مشارکت مطلوب در فعالیتهای اقتصادی و بازرگانی گروه مورد ترغیب قرار دهند.
او ادامه داد: با ایجاد فضای اعتماد در بخش خصوصی و حمایت آنها از طریق فراهم آوری فرصتهای سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی، ایجاد زیرساختها، تدارکات و برنامههای مشوق تولید، امکان رقابت در بازارهای داخلی، منطقهای و جهانی توسعه خواهد یافت.
سلیمی با هدف توسعه تجارت درونگروهی 6 پیشنهاد در مجمع سرمایهگذاری دی-8 مطرح کرد. «تشکیل کمیته بررسی پروژههای سرمایهگذاری مشترک کشورهای عضو و همچنین ایجاد شرکتهای چند ملیتی در سطح منطقهای به منظور افزایش میزان جذب سرمایه خارجی، مشارکت کشورهای درحال توسعه در اقتصاد جهانی و پیشبرد اهداف اقتصادی گروه»، «ایجاد یک سیستم همکاری مستقیم بینبانکی در جهت کاهش هزینههای عملیات بانکی برای تجارت کشورهای عضو»، «رفع موانع گمرکی از طریق تسهیل در قوانین تجاری در کشورهای عضو و همچنین لغو مالیاتهای مضاعف به منظور افزایش سطح مراودات تجاری میان اعضاء»، «لزوم ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش ملاقاتهای تجاری رو در رو (B2B)، (P2P) و همچنین افزایش میزان همکاری میان کشورهای عضو گروه»، «تأسیس صندوق امانی به منظور ابتیاع سرمایه اولیه جهت انجام عملیات امکانسنجی پروژههای جدید» و «ایجاد یک سیستم داوری و مکانیزم مناسب حل اختلافات تجاری میان اعضاء گروه» پیشنهادات نماینده اتاق ایران در این مجمع بودند.
در این نشست همچنین فاروق کایماکچی، معاون وزیر خارجه ترکیه گفت: کشورهای عضو باید بر نیازها و انتظارات خود تأکید کرده و بر چالشهای مشترکی که جهان امروز با آن مواجه است، تمرکز کنند.
او تأکید کرد: کشورهای عضو دی-8 میتوانند عدالت و رفاه را برای جهان به ارمغان بیاورند که این امر براساس بنا کردن ارزش بر پایه همکاری، برابری و عدالت محقق خواهد شد.
کایماکچی در خصوص امنیت انرژی، فقدان اتصال و اختلال در زنجیره تأمین و امنیت غذایی افزود: اعضای D-8 اقتصادهای قدرتمندی هستند که میتوانند چالشهای جهانی را به ویژه پس از همهگیری ویروس کرونا و جنگ ناعادلانه روسیه علیه اوکراین حلوفصل کنند.
در ادامه نشست، ایسیاک عبدالقادر امام، دبیرکل این سازمان، گفت: دی-8 در 25 سال گذشته پیشرفتهایی در زمینه ارتقای همکاریهای اقتصادی و تجارت بین اعضای خود داشته است. اعضای D-8 میتوانند عدالت و رفاه را برای جهان به ارمغان بیاورند.
تأمر گیران، نایبرئیس اتاق بازرگانی ترکیه (TOBB) نیز در این نشست گفت: ما در حمایت از اقدامات مربوط به بهبود فضای کسبوکار و تقویت تجارت و توسعه زیرساختها به تلاشهای خود ادامه خواهیم داد.
سازمان همکاریهای اقتصادی دی-8، سازمانی برای همکاریهای توسعهای میان 8 کشور مسلمان ایران، بنگلادش، مصر، اندونزی، مالزی، نیجریه، پاکستان و ترکیه است که به منظور ایجاد روابط مستحکم اقتصادی بین کشورهای در حال توسعه اسلامی و تقویت نفوذ این کشورها در بازارهای جهانی و برقراری گفتوگو با کشورهای صنعتی تشکیل شده است. پایهگذار این سازمان نجم الدین اربکان نخست وزیر اسبق و اسلامگرای ترکیه است که با سفر به ۸ کشور عضو در تیرماه سال ۱۳۷۵ زمینه تأسیس آن را فراهم کرد. نخستین اجلاس سران دی ۸ در خرداد ۱۳۷۶ در شهر استانبول ترکیه برگزار شد.
دی-8 از تشکیلات جانبی سازمان کنفرانس اسلامی است. در بیانیه منتشر شده در اولین اجلاس سران اهداف اصلی دی-8، چگونگی همکاری و همفکری اعضای گروه، ایجاد امکان عضویت سایر کشورهای در حال توسعه، برقراری رابطه با سایر سازمانهای بینالمللی به ویژه سازمان کنفرانس اسلامی و نحوه انتصاب مدیر اجرایی آن به تصویب رسید.
درباره آخرین وضعیت تجارت دی-8 با جهان و ایران میتوان گفت که واردات از جهان بالغ بر 780 میلیون و 811 هزار و 245 دلار، صادرات به جهان بالغ بر 703 میلیون و 369 هزار و 822 دلار، واردات از ایران بالغ بر یک میلیون و 646 هزار و 118 دلار و صادرات به ایران معادل دو میلیون و 773 هزار و 384 دلار بوده است.