بررسی چگونگی استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی در سامانه توانیران، با هدف رفع برخی مشکلات مطرح شده از سوی فعالان اقتصادی در دستور کار تازهترین نشست کارگروه تخصصی شورای گفتوگو قرار داشت.
«سامانه توانیران» به استناد ماده 4 قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی و به منظور معرفی توانمندیهای داخلی کالا و خدمات و داخلی سازی نیازهای وارداتی کشور راهاندازی شد تا تولیدکنندگان ایرانی که نیازمند کالاها، تجهیزات و خدمات تولیدی کشور هستند بتوانند به سایت این سامانه مراجعه کنند.
اما فعالان اقتصادی مختلف اعم از واردکنندگان و تولیدکنندگان داخلی درباره این سامانه و چگونگی استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی با مشکلات و ایراداتی از جمله عدم بررسی صحیح سابقه واردات و ساخت داخل بودن کالا در ثبت سفارشات و ایجاد مشکل در رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان، عدم صحت سنجی دقیق اطلاعات در سامانه توانیران و عدم بررسی صحیح عرضه و تقاضای کالاها و نیازسنجی آنها مواجه هستند.
پناهی، دبیر شورای گفتوگوی اتاق کرمانشاه مصادیق مختلفی از این مشکلات را در این جلسه برشمرد. از جمله اینکه فعال اقتصادی در ثبت سفارش پارچه در کرمانشاه با ممانعت سامانه توانیران مواجه شده اما همان فرد در استان دیگری بدون مشکل سفارش خود را ثبت کرده است.
بر همین اساس شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی کرمانشاه در این جلسه پیشنهاد کرد برای حل مسئله عدم بررسی صحیح سابقه واردات و ساخت داخل بودن کالا در ثبت سفارشات و ایجاد مشکل رفع تعهدات ارزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت فهرستی از کالاهای اولویتدار را به استانها معرفی کند که واردات این کالاها بدون بررسی ساخت داخل بودن آن مجاز باشد تا صادرکنندگان بتوانند با واردات این کالاها در راستای رفع تعهدات ارزی خود اقدام کنند.
همچنین این شورا برای حل مشکل ناشی از عدم صحت سنجی دقیق نیز پیشنهاد تشکیل کمیتهای را مطرح کرد تا در این کمیته ادعاهای شرکتهای داخلی مبنی بر تولید یک کالا در داخل پیش از درج در سامانه از لحاظ کیفیت، قیمت و میزان تولید، راستیآزمایی و پس از آن، مجوز درج اطلاعات در سامانه صادر شود تا از وارد شدن اطلاعات غلط به سامانه جلوگیری شود.
افزون بر این شورای گفتوگوی کرمانشاه برای حل مشکل عدم بررسی صحیح عرضه و تقاضای کالاها و نیازسنجی آنها نیز پیشنهاد کرد با تشکیل کمیتهای میزان عرضه و تقاضای بازار داخلی کالاها مورد بررسی قرار گیرد و در صورتی که در کشور مازاد عرضه کالایی وجود داشت، وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه واردات آن کالا را به داخل کشور ندهد یا سقف میزان واردات برای آن تعیین کند، چرا که در صورتی که در کشور مازاد تقاضا برای کالایی وجود داشته باشد و وزارت صنعت، معدن و تجارت، اجازه واردات آن کالا را به داخل کشور ندهد، منجر به قاچاق آن کالا به داخل بازار برای تأمین نیازهای داخلی میشود.
در این جلسه هادوی مدیر دفتر تجهیزات و ماشینآلات تولید وزارت صنعت بعد از توضیحاتی درباره عملکرد سامانه توانیران گفت: این سامانه یک بانک اطلاعاتی است که در مواقع نیاز میتواند اعلام نظر کند و فرآیند عملکرد آن برای مشمولان قانون کاملاً شفاف است.
محمد اسکندری، مدیر کارگروه شورای گفتوگو نیز با بیان اینکه ما تعارضی با خود قانون نداریم گفت: مسئله این است که سامانه توانیران معیاری برای تصمیمگیری است و اگر نقصی داشته باشد در تصمیمگیری استانها برای ثبت سفارش مشکل ایجاد میکند.
او تأکید کرد: مسئله این است که عدم شفافیت در همه مسیر مشکل ایجاد کرده است.
اسکندری در پاسخ به این نکته هادوی که معتقد بود سامانه توانیران بانک اطلاعاتی است که میتواند در مواقع لازم اعلام نظر کند، گفت: این رویکرد ابهام ایجاد میکند. اگر از نگاه شما این سامانه چنین تعریفی دارد اما در استانها و شهرستانها آنچه را که در وزارتخانه بخشی از فرآیند میبینند در شهرستان همه فرآیند میبینند. بنابراین شاید بهتر باشد که روشن و واضح بیان شود سامانه توانیران معیاری برای استعلام هست یا نیست.
او بیان کرد: رویه اجرایی متفاوت و سلیقهای در اجرای این قانون، اقلام و افراد مشمول آن مشکلآفرین شده است.
اسکندری در جمعبندی این نشست از وزارت صنعت، معدن و تجارت خواست تا برنامه بازنگری سامانه توانیران با رویکرد واقعی سازی آن و اینکه این سامانه بهعنوان معیار ملاک عمل قرار بگیرد، را در دستور کار خود قرار دهد. او همچنین از این وزارتخانه خواست برای اطلاعرسانی به اتاق ایران درباره اقلام و افراد مشمول در این سامانه کمک کند. اسکندری همچنین از این وزارتخانه درخواست کرد تا به طور خاص کمیتهای را مأمور بررسی عملکرد این سامانه در استان کرمانشاه کند تا مشکلات پیگیری و رفع شوند.