صنعت حمل و نقل دریایی، بزرگترین صنعت بین المللی جهان است و بیش از 2.5 میلیون نفر در این صنعت مشغول به کارند. در این میان، گروه مرسک، بزرگترین شرکت حمل و نقل دریایی در جهان است.
رکود در بازارهای جهانی ، وجود مازاد ظرفیت و افزایش قیمت سوخت از مهمترین چالش‌های امروز صنعت حمل و نقل دریایی است و در سال‌های اخیر شاهد افت شدید نرخ ها در مسیرهای اصلی بویژه آسیا، اروپا هستیم. در این شرایط، ورود دوباره ایران به بازار جهانی، فرصتی باارزش برای شرکت های حمل و نقل است که تصاحب همه یا بخشی از ظرفیت حمل و نقل کالای آن می تواند این شرکت ها را از بحران مالی کنونی خارج کند.
کریستین جول-نیهولم رئیس دفتر مرسک در امارات متحده عربی گفته است: «ایران این پتانسیل را دارد که به بازاری با رشد سریع تبدیل شود.» مرسک لاین (Maersk Line) شرکتی نام‌آشنا برای تجار ایرانی است که حضورش در ایران طی سال‌های تحریم، کم‌رنگ‌تر از همیشه بوده است. این شرکت دانمارکی از سال 1904 فعالیت خود را آغاز کرده و در عرصه‌های مختلف اقتصادی فعال‌است، اما مشارکت عمده آن در زمینه‌های حمل‌و‌نقل و انرژی است.
همکاری مرسک لاین با ایران به دهه 30 شمسی بازمی‌گردد، اما در پی تشدید تحریم‌های غرب علیه ایران این شرکت فعالیت‌های تجاری خود را با بازار ایران به‌طور کامل متوقف کرد. طی مهر ماه سال جاری پس از لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا، شرکت کشتیرانی مرسک اعلام کرد فعالیت‌های تجاری خود را با ایران از سر می‌گیرد.
بر اساس اطلاعات اطلس تجارت جهانی، بزرگترین شرکای تجاری ایران، چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه و کره جنوبی هستند. چین و امارات متحده عربی در سال 2015 تاکنون بزرگترین شرکای تجاری ایران بوده‌اند و به ترتیب بالغ‌بر 24.7 و 17.2 درصد از حجم تجارت بین‌المللی ایران را به‌خود اختصاص داده‌اند.
البته پس از تحریم‌ها، روابط تجاری ایران با شرکای خود کاهش یافت و در سال 2016، میزان تجارت بین‌المللی ایران و چین به 22.2 درصد رسید.
به گفته مارکوس کانلی، مدیر فروش دفتر امارات مرسک، ظرفیت مبادلات تجاری بازار ایران سالانه ٧٠٠هزار FEU است. هر FEUمعادل یک کانتینر 40 فوتی یا 25 تن است. در این شرایط مرسک قصد دارد بار دیگر با ورود به این بازار، سهم عمده حمل و نقل آن را از آن خود کند.
طبق اعلام شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی، ظرفیت کشتی های ایرانی چیزی حدود 91 هزار TEUبرابر با حدود 40 هزار FEUاست، بنابراین بازار ایران برای حمل و نقل کالاها به شرکت های حمل و نقل دریایی بین المللی نیاز مبرم خواهد داشت.
دستاوردهای مرسک چه بوده است؟
شرکت کشتیرانی مرسک مولر دانمارک باوجود درخشش قابل توجهش در رتبه‌بندی بین‌المللی، در سه‌ماهۀ نخست سال 2016 میلادی سود چندانی به دست نیاورده است. گزارش منتشرشده از سوی این شرکت، نشان از سود دریافتی در سه‌ماهۀ نخست سال 2016 برابر با 1.6 میلیارد دلار آمریکا دارد و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته روند نزولی 86 درصدی را تجربه کرد که دلیل آن کاهش قیمت نفت و میانگین پایین نرخ حمل کانتینری اعلام شده است. سود پیش بینی شدۀ این شرکت در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در همۀ زمینه‌های فعالیت این شرکت جز در مورد کشتی‌های حفاری کاهش قابل‌توجهی را تجربه کرد. مرسک همچنین در فروش هر بشکه نفت 45 تا 40 دلار ضرر را متحمل شده است. ولی مقامات مسئول اذعان می‌کنند با درنظرگرفتن شرایط وخیم بازار سعی در تقویت بخش نفتی و ترمینال های APM خود دارند.
موسسه رده بندی بین المللی آلفالاینر طی گزارش رتبه بندی اپراتورهای برتر کشتیرانی جهان، ظرفیت ناوگان کشتی های استیجاری و ملکی و میزان سفارشات آنان را به نمایش گذاشته است. در این رده بندی بزرگترین شرکت های کشتیرانی جهان حضور دارند که شرکت کشتیرانی مرسک دانمارک در صدر لیست بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان قرار گرفته است. این شرکت از سال 1996 تاکنون بزرگترین شرکت کانتینری و همچنین تامین کننده کشتی های تدارکاتی جهان است که با 89 هزار نیرو در حال حاضر در بیش از 135 کشور دنیا دفتر نمایندگی دارد. شرکت مرسک ناوگانی متشکل از 612 فروند شناور با ظرفیت 3.8 میلیون TEU دارد.