براساس دادههای سازمان دولتی ارز خارجی، SAFE، تعهدهای سرمایهگذاری مستقیم چین در تراز پرداختهای این کشور در سال گذشته ۳۳ میلیارد دلار افزایش یافت که ۸۲ درصد نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش داشته است. این معیار از سرمایهگذاری خارجی جدید در این کشور، که جریانهای پولی مرتبط با نهادهای دارای مالکیت خارجی در چین را ثبت میکند، به پایینترین سطح از سال ۱۹۹۳ سقوط کرده است.
این دادهها تأثیر قرنطینههای کرونا و بهبود ضعیف اقتصاد در سال گذشته را نشان میدهد. سرمایهگذاری در ۳ ماهه سوم سال ۲۰۲۳ برای اولین بار از سال ۱۹۹۸ به بعد کاهش یافت. اگرچه کمی بهبود را هم تجربه کرد و در ۳ ماهه پایانی به رشد بازگشت، اما ۱۷٫۵ میلیارد دلار درآمد جدید در آن دوره،یکسوم کمتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۲ بود.
به گفته اقتصاددانان، دادههای SAFE، که جریان خالص سرمایه را اندازهگیری میکند، میتواند منعکسکننده روند سود شرکتهای خارجی و همچنین تغییرات در اندازه عملیات آنها در چین باشد. براساس دادههای اداره ملی آمار چین، سود شرکتهای صنعتی خارجی در چین در سال گذشته ۶٫۷ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت.
ارقام قبلی وزارت بازرگانی نشان میدهد که سرمایهگذاری مستقیم خارجی جدید در چین در سال گذشته به پایینترین سطح در ۳ سال گذشته کاهشیافته است. به گفته اقتصاددانان، ارقام وزارت بازرگانی شامل درآمدهای سرمایهگذاری مجدد شرکتهای خارجی موجود نمیشود و نسبت به ارقام SAFE نوسان کمتری دارد.
تداوم ضعف اقتصادی نشان میدهد که چگونه شرکتهای خارجی به دلیل تنشهای ژئوپلیتیکی و نرخهای بهره بالاتر در دیگر نقاط جهان، پول خود را از چین خارج میکنند.
برای شرکتهای چندملیتی، نگهداری پول نقد در کشورهایی بهجز چین جذابیت بیشتری دارد، زیرا اقتصادهای پیشرفته نرخهای بهره را افزایش دادهاند، درحالیکه پکن نرخ بهره را کاهش داده است تا اقتصاد را تحریک کند. نتایج نظرسنجی جدیدی از شرکتهای ژاپنی در چین نشان داد که بیشتر این شرکتها در سال گذشته سرمایهگذاری خود را کاهش داده یا آن را ثابت نگهداشتهاند و اکثریت آنها چشمانداز مثبتی برای سال ۲۰۲۴ ندارند.
تلاشهای دولت برای بازگشت شرکتهای خارج از کشور پس از کووید، کافی نبودهاند و اگر پکن بخواهد در اهداف خود موفق شود، به تلاش بیشتری نیاز خواهد بود. بااینهمه چند نقطه روشن وجود دارد. براساس گزارش موسسه اقتصادی آلمانی وابسته به بوندس بانک، سرمایهگذاری مستقیم شرکتهای آلمانی در چین در سال گذشته به رکورد نزدیک به ۱۲ میلیارد یورو برابر ۱۳ میلیارد دلار رسید.
این نشاندهنده اشتیاق به توسعه در اقتصاد شماره ۲ جهان است، حتی درحالیکه اتحادیه اروپا به دلیل نگرانیهای امنیتی، نظارت دقیق بر این سرمایهگذاریها را افزایش داده است. این گزارش نشان داد که سرمایهگذاری در چین بهعنوان سهمی از کل سرمایهگذاری مستقیم آلمان در خارج از کشور در سال گذشته به ۱۰٫۳ درصد افزایشیافته است و به بالاترین میزان از سال ۲۰۱۴ تاکنون رسیده است.