افشاگری دو پیشکسوت و بازیکن قدیمی پرسپولیس در روزهای اخیر سبب شده، معضل فوتبالیستهای پولی دوباره مطرح شود، معضلی که با ورود پولهای بیضابطه به فوتبال ایران و نظارت ضعیف دستگاههای قضایی و بازرسی، سال به سال بهخصوص در ردههای پایه گسترش بیشتری پیدا میکند.
یک میلیارد بده بازی کن
محمد برزگر، پیشکسوت باشگاه پرسپولیس در گفتوگویی که با خبرگزاری تسنیم داشت، نسبت به افزایش حضور بازیکنان پولی در فوتبال پایه هشدار داد: «شنیدهام برخی تیمهای پایه ۱۰ بازیکن پولی و تعدادی هم بیشتر از این بازیکن پولی جذب میکنند. در مورد پولی که از بازیکنان میگیرند وابسته به سطح مسابقات است. در لیگ امیدها من مبلغ ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون را شنیدم، ولی در برخی موارد شاید یک میلیارد هم دریافت شده است.»
حسن خانمحمدی، دیگر پیشکسوت پرسپولیس هم هفته گذشته در گفتوگویی با خبرگزاری میزان، از حضور بازیکنان پولی حتی در باشگاهی مانند پرسپولیس خبر داد: «میدانستم که از پدر و مادرها پول میگیرند، حتی فایلهای صوتی آن را هم دارم! برخلاف آنها میتوانم ثابت کنم که از بازیکن پول گرفتهاند. من بازیکن فنی انتخاب کرده بودم، به من گفتند این بازیکن در جای دیگر قبلاً پول داده و بازی کرده! من به رضا درویش (مدیرعامل پرسپولیس) گفتم او هم پذیرفت و گفت اینکه جای دیگر پول داده به ما مربوط نیست و مشکلی ندارد!»
نکته عجیب اینکه خانمحمدی، سرمربی تیم جوانان پرسپولیس پس از افشاگری و مقاومت در برابر حضور بازیکنان پولی در ترکیب تیمش، برکنار شد.
باز کردن دکان به اسم ورزش
ورود بدون ضابطه سرمایهگذاران، بدون اینکه تعهد و تضمینی از آنها برای یک فعالیت سالم و در چارچوب قوانین گرفته شود، یکی از دلایلی است که سبب شده حضور بازیکنان پولی در فوتبال اوج بگیرد.
در این رابطه بزرگر ورود بخش خصوصی بدون داشتن توان مالی به فوتبال را زمینه رشد بازیکنان پولی میداند: «اینطور موارد از حدود ۱۰ سال پیش در فوتبال پایه جا افتاد. به نظرم همان زمان باید جلوی این موضوع را میگرفتند. یکسری از تیمها با مالکیت خصوصی بدون پشتوانه مالی لازم وارد این حوزه شدند. برای نمونه فردی که شغلش بنگاهداری یا نمایشگاهداری بوده است، پولش را به ورزش آورده و توجیهاتی هم برای خودش دارد.»
او توجیهات مالکان باشگاهها را اینطور برشمرد: «مالکان خصوصی این توجیه را دارند که مثلاً ارزش امتیازمان پنج میلیارد است علاوه بر این باید پول کرایه زمین، حقوق بازیکنان فنی، ایاب و ذهاب و... را بدهیم و از بازیکنان پولی هزینه تیم را تأمین میکنیم، اما باطن قضیه اینجاست که برخی افراد دکان بازاری به اسم ورزش باز کردند و از این امتیاز سود و بهره مالی میبرند. اگر سودی عایدشان نمیشد در همان بنگاه خودشان کار میکردند.»
معضل پولی شدن بازیکنان چه بر سر فوتبال میآورد؟
نفوذ بازیکنان پولی در ردههای سنی پایه، علاوه بر فساد مالی، زنگ خطر را برای کشف بازیکنان مستعد فوتبال و پشتوانهسازی برای آینده نیز به صدر در آورده است. با افزایش ورود بازیکنان پولی به فوتبال که اوج آن در ردههای پایه دیده میشود، فوتبالیستهای مستعدی که از وضعیت اقتصادی خوبی برخوردار نیستند، کمتر مورد توجه قرار خواهند گرفت و از چرخه بازیکنسازی دور نخواهند ماند.
برزگر نسبت به عواقب استفاده از بازیکنان پولی در فوتبال پایه، هشدار داد و معتقد است: «استفاده از بازیکنان پول در درازمدت استعدادهای کشور ما را میسوزاند. وقتی بازیکن بااستعداد شاهد این است که بازیکن پولی به دلیل ثروت و متمول بودن پدرش میتواند بالاتر از او قرار بگیرد، قطعاً بیانگیزه خواهد شد و در نهایت با این دست فرمان هر سال کلی از استعدادها سوخت میشوند همچنین هزاران بار شاهد این بودم که بازیکنان پولی در مسیر تغییر نتیجه، شرطبندی و دیگر موارد قرار گرفتند یا تیمهایی که از بازیکنان استفاده میکنند.»
لیگ بانوان هم پولی شد
استفاده از بازیکنان پولی فقط مختص به تیمهای ردههای پایه فوتبال نیست و در ردههای دیگر هم دیده میشود.دیروز خبرگزاری تسنیم در گزارشی نوشت که از حضور بازیکنان پولی منحصر به فوتبال پایه آقایان نیست و در فوتبال بانوان هم وجود دارد.
یکی از بازیکنان فوتبال بانوان افشا کرد برخی تیمها در فوتبال بزرگسالان بانوان نه تنها بابت قرارداد همکاری مبلغی پرداخت نمیکنند، بلکه ماهیانه پول هم میگیرند: «برای نمونه یکی از تیمهای تهرانی به من پیشنهاد همکاری داد، اما اعلام کرد که ماهیانه باید مبلغ سه میلیون تومان به آنها پرداخت کنم! بعد از دریافت این پیشنهاد با خودم فکر کردم چرا وقتی برای تیمی بازی و تلاش میکنم باید مبلغ سه میلیون هم ماهیانه بپردازم؟ اصلاً درآمد منِ ورزشکار حرفهای از چه منبعی است که باید سه میلیون هم به مدیر یا مسئول باشگاه بپردازم؟!»
او در پاسخ به این سؤال که آیا از تعداد محدودی هزینه دریافت میشد یا همه بازیکنان موظف به پرداخت این مبلغ بودند، هم اینطور پاسخ داد:«در تیمی که به من پیشنهاد دادند، قرار بود تمام بازیکنان ماهیانه سه میلیون به مدیر باشگاه پرداخت کنند.»
البته علاوه بر ردههای پایه و فوتبال بانوان، پدیده فوتبالیست پولی به سطح اول فوتبال کشور هم رسیده است، بهطوری که 2 سال پیش، یکی از مربیان حاضر در لیگ دسته اول، درباره این معضل افشاگری کرد.
محسن بنگر سرمربی وقت وحدت، شهریور 1401 در گفتوگویی تلفنی با برنامه فوتبال یک، در واکنش به اینکه شنیده میشود در یکی از بازیها یکی از بازیکنان پولی را به دور از چشمان نماینده فدراسیون و ناظر بازی به زمین فرستادهاند، گفت: «متأسفانه پدر یکی از بازیکنان به استادیوم آمده بود و زمانی که دید پسرش در بین یازده بازیکن اصلی نیست قهر کرد و گفت دیگر پول نمیدهم که پیراهن یک بازیکن را پیراهن پسر این آقا عوض کردند که به زمین برود و ۴۵ دقیقه هم بازی کرد.»
با توجه به افشاگریهای صورت گرفته، ضرورت ورود فدراسیون فوتبال و نهادهای نظارتی برای برخورد با پدیده بازیکنان پولی بیشتر از قبل احساس میشود، پدیدهای که گسترش آن میتواند علاوه بر ورود پولهای ناسالم به فوتبال، روح جوانمردی و سلامت را آن دور کند.