جذب سرمایه خارجی بعد از برجام، مهمترین مطالبه مردم و خواسته فعالان اقتصادی کشور است؛ دولت و فعالان اقتصادی معتقد هستند که در صورت جذب سرمایه خارجی در اقتصاد ایران و استفاده از تکنولوژیهای روز میتوان مشکلات اقتصاد را حل کرد و برای اشتغالآفرینی در کشور چارهای اندیشید.
مهدی تقوی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران میگوید: «در دولت یازدهم فضا برای کسبوکار مناسب شد؛ در این دوره تورم کنترل شد و اقتصاد به ریل اصلی باز گشت.»
او در پاسخ به منتقدانی که مهمترین ناکامی دولت یازدهم را باقی ماندن در رکود عنوان میکنند، میگوید: «کسانی که میگویند دولت یازدهم نتوانسته اقتصاد را از رکود خارج کند، سواد ندارند؛ بنده 3 جلد کتاب ادوار تجاری درباره رونق و رکود و نوسانات اقتصادی را سالها پیش در 2800 صفحه نوشتم و این کتاب را سالهاست در دوره دکترا تدریس میکنم؛ کسانی که این بحثها را مطرح میکنند، بهتر است اول سه جلد کتاب من را بخوانند تا یاد بگیرند که وقتی میگوییم رکود، منظور چه شرایطی است و وقتی میگوییم رونق شامل چه شرایطی میشود.»
به گفته تقوی، ازنظر ما اقتصاددانها، دولت یازدهم، اقتصاد را از رکود خارج کرده و شرایط کنونی که در آن به سرمی بریم، دوره رونق اقتصادی است.
تقوی میگوید: «اقتصاد ایران قبل از دولت یازدهم، درگیر رکود، تحریم، رشد منفی و عدم فروش نفت و بلوکه شدن اموال بود.» او توضیح میدهد: «معنای رکود در اقتصاد روشن است: صفر یا منفی بودن رشد اقتصادی در دو فصل پیاپی به معنای رکود است، این برای اقتصاد یک کشور به معنای قرار گرفتن در لبه پرتگاه است؛ درحالیکه اقتصاد ایران از این مرحله عبور کرده است.»
اقتصاد ایران بحران را پشت سر گذاشته است
فراموش نکنید که سال آغاز به کار دولت روحانی، یکی از تاریکترین دوران تاریخ اقتصاد ایران بوده است؛ شاید دوران جنگ تحمیلی شبیه این دوره باشد؛ بهسختی میتوان دورانی را در تاریخ اقتصاد ایران پیدا کرد که مثلاً در طول یک دوره زمانی هجدهماهه، اقتصاد کشور حدود 10 درصد کوچکتر شده باشد. دولت یازدهم، اقتصاد ایران را در قعر پرتگاه سقوط تحویل گرفته است. این را مهدی تقوی، میگوید.
استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است: «امروز اقتصاد ایران رکود و تورم را پشت سر گذاشته و وارد مرحله جدیدی شده است. اقتصاد ایران از پیچ تاریخی خطرناک خود عبور کرده است. یعنی اگر در حوزه اقتصاد، مأموریت حسن روحانی را خروج کشور از بحران تعریف میکردیم، این مأموریت انجامشده است. کارنامه دولت در حوزه برجام، کارنامه دولت در حوزه ایجاد ثبات و رونق اقتصادی اثر برجام بر اقتصاد قابلتقدیر است.»
او به اثرات توافق هستهای بر اقتصاد اشاره میکند: «توافق هستهای یکروند مخرب در اقتصاد ایران را متوقف کرد و چشمانداز بسیار تیرهای را که پیشروی فعالان اقتصادی بود، تغییر داد. اقتصاد کشور دیگر تصمیمات هیجانزده را به خود نمیبیند؛ اما من تعجب میکنم که چرا عدهای نمیخواهد رونق و رشد را در اقتصاد ایران ببیند؟ از طرف دیگر، اقتصاد ایران درگیر مشکلات ساختاری است و این مشکلات در یکسال و سهسال حل نمیشود.»
فصل آرامش در اقتصاد فرا رسید
تقوی میگوید: «ما باید اجازه بدهیم آرامش بر فضای اقتصادی حاکم شود و در این آرامش بتوان وضع اقتصاد ایران را به رشد لازم و کافی رساند. در سایه امنیت، ثبات و آرامش است که دولت میتواند عملکرد مناسبتری ازنظر اقتصادی از خود به نمایش بگذارد.»
دوره جدید فصل جدیدی از رشد و شکوفایی در اقتصاد ایران است؛ او مشخصه این دوره را مساعد شدن فضا برای جذب سرمایه خارجی میداند.
تقوی معتقد است: «ایران به دلیل نیروی کار جوان، متخصص و ارزان و انرژی ارزان بهشت سرمایهگذاران است. سرمایهگذاران هم به این فرصتها توجه دارند و در دوره جدید سرمایهگذاران داخلی و خارجی همکاری مشترک خود را شروع میکنند و البته شروع کردهاند.»
موانع کدام است؟
او درباره موانع جذب سرمایهگذاری معتقد است: «موانع جذب سرمایهگذاری بیشتر در حوزه کلان است نه خرد؛ مثلاً باید نرخ ارز به قیمت واقعی بازگردد اما مهمترین مسئله این است که امنیت برای سرمایه سرمایهگذار فراهم شود؛ در این صورت میتوانیم در کشور سرمایه جذب کنیم.»
او معتقد است: «دولت دوازدهم با تدوین استراتژی مناسب و ایجاد امنیت برای سرمایهگذاری زمینه را برای ورود سرمایه خارجی به کشور مساعدتر خواهد کرد. من به آینده اقتصاد ایران خوشبین هستم؛ دولت میخواهد با حضور سرمایهگذار داخلی و تولید محصول مشترک در ایران، کشور را به سکوی صادراتی تبدیل کند.»
به گفته تقوی، با این استراتژی هم اقتصاد ایران شکوفا میشود و هم سرمایهگذارها از کار خود سود میبرند.