تجارت جهانی دیگر صرفاً میدان مبادله کالا نیست؛ عرصه‌ای است که دیپلماسی اقتصادی مسیر دسترسی به بازارها و سرمایه را رقم می‌زند. سهم ایران از تجارت جهانی کمتر از یک درصد برآورد می‌شود؛ رقمی که با ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی کشور تناسبی ندارد.
موانع بانکی و تحریمی، ناهماهنگی نهادی میان دستگاه‌ها و ضعف پیمان‌های منطقه‌ای، جریان صادرات و جذب سرمایه را محدود کرده است. در مقابل، کشورهایی چون ترکیه با بیش از ۲۰ توافق تجاری فعال، سهم خود را از بازارهای جهانی تثبیت کرده‌اند.
راه برون‌رفت، بسته‌ای هماهنگ از اصلاحات است، ایجاد کارگروه ملی دیپلماسی اقتصادی، اولویت‌بندی بازارهای هدف، توسعه پیمان‌های منطقه‌ای و مشوق‌های صادراتی. شاخص‌های موفقیت نیز باید روشن باشد؛ افزایش سهم صادرات غیرنفتی و کاهش هزینه و زمان تجارت مرزی.