رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی آبادان از مشکلات ساختاری بخش خرما در کشور، نبود برند ملی و کمبود حمایتهای دولتی سخن گفت و تأکید کرد: برای نجات نخلستانها باید تسهیلات کمبهره و مشوقهای صادراتی تعریف شود.
سیامک علیشاپور رئیس اتاق آبادان در گفت وگو با اتاق ایران آنلاین با اشاره به برگزاری هفتمین نمایشگاه بینالمللی خرما و صنایع وابسته با توجه به معضلات موجود در هر یک از شش استان خرماخیز کشور گفت: برای مثال استان خوزستان دچار تنش آبی و شوری آب است، بوشهر هم مشکلات دیگری دارد و کرمان هم با آفات گسترده مواجه شده است. بهطورکلی هر استان درگیر نوعی بحران است.
این فعال اقتصادی ادامه داد: مهمترین چالش، نبود برند واحد و ملی برای خرمای ایران است. ما هنوز نتوانستهایم خرمای کشور را با یک برند جهانی معرفی کنیم، در حالی که کشورهایی مانند مصر و تونس سالهاست روی این موضوع کار کردهاند و اکنون برند خرمای آنها در سطح بینالمللی شناختهشده است. ارزش صادراتی خرمای آن کشورها بسیار بالاست؛ اما متأسفانه خرمای صادراتی ایران، بهویژه از خوزستان، از نظر ارزش افزوده در سطح پایینی قرار دارد.
رئیس اتاق آبادان افزود: در حال حاضر به دلیل الزام به بازگشت ارز صادراتی و نبود تسهیلات حمایتی، فعالیت برای نخلداران صرفه اقتصادی ندارد. اگر قرار است به درختان خرما رسیدگی شود، باید تسهیلات کمبهره و مشوقهایی برای صادرات تعریف شود تا فعالان این حوزه انگیزه لازم را برای ادامه کار داشته باشند.
این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا در جلسات با دولت برای تأمین تسهیلات یا حمایتهای مالی راهکاری ارائه شده است، توضیح داد: در جلسات مختلف، دولت اعلام کرده که حامی بخش خصوصی است؛ اما متأسفانه پس از جلسات، قولها فراموش میشود و هیچ اقدام عملی صورت نمیگیرد. البته باید بپذیریم که دولت هم به دلیل کسری بودجه و کاهش درآمدها، توان اقدام گسترده ندارد، با این حال میتواند موانع را از مسیر تولیدکنندگان و صادرکنندگان خرما بردارد و مانع جدیدی در برابر مسیر آنها قرار ندهد.
رئیس اتاق آبادان بخشنامههای متعدد و روشهای متفاوت اجرایی را یکی از مشکلات اساسی ارزیابی کرد و افزود: اگر همین بخشنامهها با هماهنگی بخش خصوصی تدوین و اطلاعرسانی شوند، بسیاری از آسیبها کاهش پیدا میکند. خرما کالایی حساس است و هر تصمیم اداری ناگهانی میتواند کل چرخه تولید و صادرات را دچار اختلال کند.
او در بخش دیگری از سخنان خود درباره بازارهای صادراتی خرما گفت: بازارهای فعلی ما شامل هند، پاکستان، بنگلادش، روسیه و کشورهای حوزه خلیج فارس هستند. با این حال حجم صادرات خرمای ایران در مقایسه با رقبایی مانند مصر، تونس و الجزایر چندان چشمگیر نیست. این کشورها هم بیشترین صادرات خرما را دارند و هم بیشترین درآمد ارزی را از این محصول بهدست میآورند.
علیشاپور درباره آمار صادرات افزود: ارائه آمار دقیق بر عهده انجمن ملی خرماست؛ اما بهطور کلی حجم صادرات خرمای خوزستان نسبت به سال گذشته کاهش محسوسی داشته است. به دلیل تنش آبی، کیفیت خرما از درجه یک به درجه چهار رسیده و باغداران نتوانستهاند درآمد مورد انتظار خود را کسب کنند.
رئیس اتاق آبادان تصریح کرد: نارضایتی شدیدی میان باغداران وجود دارد، زیرا دولت وعده کمک داده بود؛ اما تا امروز هیچگونه حمایتی نه از نخل، نه از باغدار و نه از فعالان درگیر در حوزه خرما انجام نشده است. اگر حمایت مؤثری صورت نگیرد و سیاستهای صادراتی اصلاح نشود، این صنعت که از ریشههای تاریخی و اقتصادی جنوب کشور است، آسیب جدی خواهد دید.