در نشست تعدادی از روسای اتاقهای استانی، روسای کمیسیونها و تشکلها با مدیرعامل بانک توسعه صادرات و بانک صنعت و معدن و مقرر شد کمیتهای با حضور نمایندگان این دو بانک، بخش خصوصی، معاونت کمیسیونها، مجامع و شوراها، مرکز بهبود کسبوکار و مرکز پژوهشهای اتاق ایران با هدف شناسایی نظام و مسائل در راستای همگرایی و همکاری در مسیر حل موضوعات تشکیل شود.
در ابتدای این نشست، صمد حسنزاده رئیس اتاق ایران به شرایط سخت حاکم بر اقتصاد، اشاره کرد و هدف از برگزاری این نشست را با حضور روسای کمیسیونها، اتاقهای سراسر کشور و تشکلها، رفع ابهامات در موضوعات مالی و بانکی، دانست.
او تأکید کرد: در این شرایط نیاز است در کنار هم باشیم تا چالشها را برطرف کنیم. همانطور که میدانیم بنگاههای اقتصادی با شرایط سختی مواجه هستند. هرچند در تلاشند تکلیف خود را در برابر ملت به بهترین شکل انجام دهند؛ اما وضعیت مناسب نیست.
در ادامه پیام باقری نایبرئیس اتاق ایران از این جلسه به عنوان نشستی بین دو رکن اتاق ایران و نظام بانکی که در زیستبوم اقتصادی کشور اثرگذار هستند، یاد کرد و گفت: دو بانک توسعه صادرات و صنعت و معدن، بانکهای تخصصی در صحنه اقتصادی هستند که در راستای تأمین سرمایه در گردش بخشهای تولیدی نقش کلیدی دارند. از این منظر برگزاری این جلسه را مغتنم میشماریم.
او تصریح کرد: هدف از این نشست، همگرایی است. البته میدانیم که سیاستگذار نظام بانکی، بانک مرکزی است و دو بانکی که در این نشست حضور دارند، مجری این سیاستها هستند؛ اما همگرایی و تعامل بین این بانکها و اعضای اتاق ایران میتواند اثرگذار باشد و مشکلات صادرات و تولید را برطرف کند.
انتظارات بخش خصوصی از دو بانک تخصصی توسعه صادرات و صنعت و معدن
فرجالله معماری رئیس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق ایران و رئیس اتاق سمنان از شرایط متفاوت اقتصادی صحبت کرد و گفت: با نسخههای گذشته نمیتوان اقتصاد امروز را درمان کرد. اگر قرار باشد سیاستهای انقباضی به بنگاهها فشار بیاورد، فایدهای ندارد. میدانیم که بانک امانتدار سپردههای مردم است؛ اما امروز به عنوان رسالت برای حفظ توان تولید باید با جسارت بیشتری قدم برداریم تا توان بنگاهها حفظ شود.
او ادامه داد: انتظار داریم به عنوان مدیران با کارنامه موفق در انعکاس این شرایط به سیستم بانکی و اتخاذ سیاستهای جدید و اثرگذار قدم بردارید و زمینه تنفس بنگاههای اقتصادی را مهیا سازید.
محمد حلوایی نایبرئیس کمیسیون خدمات فنی مهندسی و احداث اتاق ایران به صادرات خدمات فنی مهندسی شرکتهای ایرانی به عراق اشاره کرد که در طول فعالیت خود در یک دوره مشخص دچار مشکلاتی شدند. او تأکید کرد: در این کشور به گونهای پیش رفتیم که علیرغم پیشرفت در پروژهها، پرداخت مناسبی صورت نمیگرفت و در مواردی تکمیل پروژه به ۹۷ درصد رسید؛ اما پرداختها ۲۰ تا ۲۵ درصد بود.
این فعال اقتصادی تأکید کرد: در آن دوره دولت ایران به شرکتها گفت ادامه دهید و پرداختها اتفاق میافتد. بنابراین کار انجام شد. اگر در آن مقطع دولت ایران وسط نمیآمد، پروژهها به مرحله عمل نمیرسیدند و شاید پرداختها زودتر انجام میشد. در مقابل دولت ایران هم پرداختی نداشت. ماهیت رفتار رخ داده باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد. خواسته بخش خصوصی این است که روشهای مناسب بر اساس توانایی شرکتهای شاغل در عراق اتخاذ شود و مباحث سیاسی را در مباحث اقتصادی وارد نکنیم.
سامان نظری رئیس اتاق رشت به ناترازی انرژی و چالش بنگاههای تولیدی در روند تولید و تأمین منابع اشاره کرد و گفت: با این وضعیت اقتصادی، نرخ سود مناسبی در واحدها شاهد نخواهیم بود. پس نگاه ویژهای در رابطه با تسهیلات به واحدهای تولیدی داشته باشید. صنایع در تأمین منابع به مشکل برخورد کردند.
محمدرضا نجفیمنش عضو کمیسیون مالیات اتاق ایران، رویکرد بانک صنعت و معدن را در گذشته متفاوت ارزیابی کرد و گفت: اگر مانند گذشته اقدام شود و سهم مشخصی از طریق بانک مرکزی در اختیار بانک صنعت و معدن قرار بگیرد، اثرات مثبتی دارد. پس باید در قانون بودجه سال آینده این بخش را ببینیم.
آریا حقیقی نایبرئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران عملکرد و مأموریت اصلی دو بانک تخصصی حاضر در این نشست را مورد توجه قرار داد و گفت: این دو بانک تخصصی هستند و نباید تشریفات بانکهای دیگر را داشته باشند و باید متناسب با فضای حاکم بر تولید و تجارت تصمیمگیری کنند. انتظار داریم این دو بانک متفاوت عمل کرده و با سهولت بیشتر پیش روند. روال حرکتی این دو بانک باید تسریع شود.
او تصریح کرد: تسهیلات ارزی به شرکتها داده شد و این شرکتها برای فرآیند دریافت تسهیلات، اختیاری نداشتند و دو مدل بر این روند حاکم شد. حال تفاوتی بین این دو گروه از بدهکاران در نظر گرفته شده که منطقی نیست چون آنها در انتخاب روش دریافت تسهیلات حق انتخابی نداشتند.
مهدی طبیبزاده رئیس اتاق کرمان حمایت از بنگاههای کوچکومتوسط را مأموریت دو بانک توسعه صادرات و صنعت و معدن دانست و گفت: بانکهای بزرگ و تجاری علاقه دارند به حمایت از بنگاههای بزرگ بپردازند و واحدهای کوچک و متوسط بیپناه ماندند. باید در این رابطه تجدیدنظر شود. بانکهای بزرگ در تأمین مالی شرایط بهتری دارند.
محمدمهدی رئیسزاده مشاور امور مالی و بانکی اتاق تهران درباره حمایت از واحدهای آسیبدیده گفت: همواره اتاق ایران حمایت از واحدهایی که خارج از اختیار، دچار آسیب شدند را ضروری میداند و روی این بخش تأکید دارد. در این راستا خواستار رسیدگی به وضعیت واحدهایی است که از حساب ذخیره ارزی تسهیلات دریافت کردند و به دلیل نوسانات ارزی در بازپرداخت تسهیلات دچار چالش جدی شدند. در تعیین نرخ ارز باید فکری کرد. در این رابطه پیشنهادهایی تهیه شده که به صورت مکتوب ارسال میشود.
علی مسعودی رئیس کمیسیون فاوا اتاق ایران گفت: فناوری اطلاعات و ارتباطات زیرساخت همه صنایع است، پس برای تقویت صنایع کشور باید خط اعتباری برای طرحهای ICT منظور شود. از طرفی یکی از دغدغهها در اقتصاد دیجیتال پذیرش وثایق در این حوزه است. در این بخش حمایتهای مالی بسیار مهم است و باید سازوکار مشخصی برای بنگاههای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات طراحی کرد.
این فعال اقتصادی پیشنهاد داد: سازوکار استفاده از رمزارزها برای تجارت به همت این دو بانک طراحی شود.
صدرالدین نیاورانی نایبرئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران از انتظارت بخش خصوصی بابت گرفتن امتیازهای خاص برای فعالان اقتصادی از سوی دو بانک تخصصی توسعه صادرات و صنعت و معدن، صحبت کرد.
این فعال اقتصادی افزود: امروز بخش قابل توجهی از صادرکنندگان کشور، صادرات قبل از گمرک انجام میدهند. یعنی صادرکنندگان واقعی مدارک کاملی ندارند و شاید از طرف شما مورد پذیرش قرار نگیرند. پس انتظار داریم بانک توسعه صادرات روی توسعه صادرات تمرکز کند. نوآوری و بهروزرسانی واحدها به منابع نیاز دارد و درخواست داریم با تعامل، سطح روابط بین بانک توسعه صادرات و واحدهای صادراتی را ارتقا دهیم. از طرفی برای شناسایی صادرکنندگان واقعی، سازوکارهایی وجود دارد که در اختیار دو بانک قرار میدهیم.
سادینا آبایی نایبرئیس اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی و عضو کمیسیون فاوا اتاق ایران در ارتباط با بانک توسعه صادرات از لزوم طراحی سازوکاری صحبت کرد تا زمینه استفاده از فکتورینگ ارزی به عنوان وثیقه شکل بگیرد. از طرفی تأکید کرد اگر داراییهای نامشروط شناسایی شود و به عنوان وثیقه قبول شوند بخش زیادی از مشکلات حوزه اقتصاد دیجیتال با دریافت تسهیلات بانکی، حل میشود.
ارتباطات اتاق ایران و بانک صنعت و معدن در راستای حمایت از بنگاهها باید پایدار و مستمر باشد
در بخش بعدی این نشست انتظارات بانک صنعت و معدن از اتاق ایران توسط بیژن اسدی عضو هیات مدیره بانک صنعت و معدن مطرح شد.
همچنین محمود شایان مدیرعامل بانک صنعت و معدن گفت: در تلاشیم این بانک در تقسیمبندیهای جدید، جزو بانکهای تخصصی باقی بماند، این ۵۰ درصد ماجراست. در ادامه از اتاق ایران میخواهیم که کمک کند چون شرایطی به وجود آمده که باید ۲۰۰ واحد را در سرفصل مطالبات غیرجاری قرار دهیم. اگر این اتفاق بیافتد واحدهای اعلام شده نمیتوانند از تسهیلات بانکی استفاده کنند. البته در حال پیگیری و اصلاح این بخشنامه هستیم تا برای واحدها، مشکلی پیش نیاید.
او ادامه داد: بانک صنعت و معدن با توجه به شرایط امکان جذب منابع از طریق مردم را ندارد. چون در استانها تک شعبه و ساختار این بانک به طور کلی متفاوت است و باید منابع موردنیاز او به گونه دیگری تأمین شود. در این ارتباط هم برنامهای تهیه شده و در اجرای آن، پیگیری اتاق ایران اثرگذار خواهد بود.
شایان به برنامهریزی برای حمایت از بنگاههای کوچک و متوسط اشاره کرد و گفت: سازوکار جدیدی با سقف ۶ همت برای واحدهای کوچک و متوسط در ارتباط با فعالیتهای معدنی (برای هر واحد ۵۰ میلیارد تومان) در نظر گرفتیم.
مدیرعامل بانک صنعت و معدن ارتباط مستمر با کمیسیونهای تخصصی، روسای اتاقهای استانی و تشکلها را خواستار شد چراکه به اعتقاد او برای حل بخش قابل توجهی از موضوعات باید ارتباط و تعاملات مستقیمی بین بانک و بخش خصوصی وجود داشته باشد تا با همکاری هم ورود کنند.
حرکت بانک توسعه صادرات در مسیر دیجیتالی شدن
افشین خانی مدیرعامل بانک توسعه صادرات از تفاهمات صورت گرفته در حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی و مذاکره با بانک مرکزی در این ارتباط صحبت کرد و گفت: بر اساس تفاهمات قبلی تا پایان ماه دو محصول در حوزه مجازی و موبایل بانک رونمایی میکنیم. به طور کلی بانک توسعه صادرات در تلاش است تا سه سال آینده به بانکی تمام دیجیتال تبدیل شود.
او ادامه داد: همکاریهای بینالمللی را به جد دنبال میکنیم و مذاکراتی با بانکهای بلاروس داشتیم. در بازار آفریقا هم ورود کردیم. فیلیپین و چین نیز در دستورکار قرار دارند. با ازبکستان نیز وارد مذاکره شدیم و در حال تعریف فرآیندهای جدید در ارتباط با این کشور هستیم. البته فراموش نکنیم به دلیل تحریمها، سیستم بانکی در انزوا قرار دارد.
خانی پیشنهاد داد: در پاویونهای تجاری، نمایندگان بانکها تخصصی حضور پیدا کنند تا از نزدیک با موضوعات آشنا شده و برای آنها راهکار پیدا کنیم.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات تصریح کرد: این بانک تخصصی فرزند بخش خصوصی است و بیشتر از آنکه تابع سیستم بانکی باشد باید روی تسهیل تجارت ورود کند. شاید اتاق ایران باید زبان بانک توسعه صادرات باشد. این بانک منابع محور نیست و موافقیم در حوزه صادرات با نرخهای ویژه، تسهیلات ارائه دهیم.
خانی درباره ظرفیتهای بانک توسعه صادرات در بازار سرمایه صحبت کرد و افزود: همکاری بازار پول و بازار سرمایه تجلی خوبی داشته و ظرفیتهای قابل توجهی شکل گرفته است.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات تسهیل تجارت را مأموریت اصلی این بانک دانست و تأکید کرد: با صندوق ضمانت صادرات تفاهمنامهای امضا کردیم و واحدهایی که از سوی این صندوق معرفی میشوند، شرایط ویژهتری دارند.
او درباره خط عراق و پیگیری موضوع از قوه قضاییه و بانک مرکزی سخن گفت و افزود: بانک توسعه صادرات آمادگی کمک دارد و دنبال غیرجاری کردن واحدها نیست. در این بین اعتقاد داریم اتاق ایران باید ورود کند تا منابعی که وارد عراق میشود در محل درست استفاده شود و نسبت به بازگشت آن مطمئن باشیم.
خانی از تلاش بانک توسعه صادرات در راستای کوتاه شدن فرآیندها صحبت کرد و گفت: پرداختها بر اساس مصوبهها در کوتاهترین زمان ممکن انجام میشود. یعنی منابع محدودی داریم اما اگر پرداخت منابعی را تصویب کنیم بدون شک در کوتاهترین زمان پرداخت میشود.
او گشایش در اقتصاد را منوط به گشایش در صادرات دانست و افزود: اگر در بودجه سال آینده منابعی برای بانکهای توسعهای در نظر نگیرند، نمیتوانیم معادل ریالی برای منابع در نظر بگیریم و برای تجهیز واحدها قدمهای مؤثر برداریم.
در بخش پایانی نشست، باقری گرهگشایی از شرایط سخت اقتصادی با اقدامات مصداقی را خواسته بخش خصوصی عنوان کرد و گفت: به نظر میرسد برای همکاری و تعامل با دو بانک تخصصی باید فعالیتها را به دو بخش درون خانوادگی بین بانک و اتاق در حوزه موضوعات کلان و مصداقی و ارتباط با دستگاههای سیاستگذار و مجلس که خارج از خانواده است، تقسیم کنیم.
او ادامه داد: اتاق ایران ظرفیتهایی دارد مانند شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی یا حضور نمایندگان اتاق در مجامع و شوراهای مختلف، پس پیشنهاد میکنم مسیر تعاملی با هر دو بانک تعریف شود تا به کمک آن نظام و مسائل را شناسایی کنیم. در این رابطه کمیته تخصصی شکل خواهد گرفت و در آن علاوه بر نمایندگان بخش خصوصی و هر دو بانک توسعه صادرات و صنعت و معدن، از معاونت کمیسیونها، مجامع و شوراها، مرکز بهبود محیط کسبوکار و مرکز پژوهشهای اتاق ایران حضور دارند و هر تعداد جلسه که لازم است برگزار میشود تا نظام مسائل را شناسایی و مسیر همکاری را طراحی کنیم. در واقع به تقسیمکار دقیقی نیاز داریم تا مسائل حلوفصل شود.
نایبرئیس اتاق ایران افزود: در این نشست تعریف خطوط اعتباری برای صادرکنندگان شناسنامهدار با شرط افزایش حجم صادرات پیشنهاد شد که باید دنبال و اجرایی شود.