بیست‌وششمین نشست هیات نمایندگان اتاق ایران امروز برگزار شد.
در ابتدای این نشست کیوان کاشفی عضو هیات رئیسه اتاق، بیانیه‌ای که از سوی اتاق ایران آماده شده بود، قرائت کرد. در این بیانیه در مورد اتفاقات نشست گذشته هیات نمایندگان توضیحاتی ارائه شد.
اتاق ایران، اعتراض یکی از اعضای هیات نمایندگان که با بر هم زدن نظم جلسه همراه بود را خارج از برنامه نشست اعلام و تاکید کرد که اعضا در ارائه نظرات آزادند اما در چارچوب نظم و ادبیات مناسب.
پس از قرائت این بیانیه، سخنرانی پیش از دستور از سوی محسن حاجی‌بابا عضو هیات نمایندگان اتاق ارائه شد.
محسن حاجی‌بابا، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با اشاره به بی‌توجهی برخی دفاتر تأمین اجتماعی به اجرای قانون اخیر مبنی بر لزوم بررسی دفاتر تا یک سال قبل، گفت: به‌رغم دستور معاون اول رئیس‌جمهور همچنان برخی دفاتر تأمین اجتماعی هنگام بررسی دفاتر تا ده سال قبل را مورد بررسی قرار می‌دهند.
وی در ادامه به مسئله قانون سخت و زیان‌آور و مسئله ذی‌نفع واحد به عنوان دو چالش جدی در اقتصاد اشاره کرد و خواستار پیگیری این دو معضل از سوی معاون اول رئیس‌جمهور شد.
این فعال اقتصادی همچنین تدوین استراتژی توسعه صنعتی توسط هر دولت به طور جداگانه را اقدامی نادرست دانست و آن را مانع رقابت‌پذیری توصیف کرد.
تشکیل تیم مشاوران در کنار وزرا
رئیس پارلمان بخش خصوصی در این نشست با توجه به اینکه در آستانه انتخاب اعضای کابینه دوازدهم قرار داریم، خواستار تشکیل تیم مشاوران متشکل از افراد متخصص، مستقل و نمایندگان بخش خصوصی در کنار وزرا شد.
به اعتقاد غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران، خطیرترین وظیفه رئیس‌جمهور انتخاب کابینه‌ای شایسته و تدوین برنامه‌های توسعه‌ای است. همچنین باید توجه داشت که قدرت دولت برای گشودن راه توسعه بیش از هر چیز به یگانگی فکری در تیم و بین اعضای کابینه بستگی دارد.
وی ادامه داد: این یگانگی حول سیاست‌های بنیادی، کاهش تصدی‌گری دولت و بهره‌گیری از توان بخش‌خصوصی شکل می‌گیرد. اتاق به عنوان مشاوره قوای سه‌گانه برای بهبود فرآیند انتخاب اعضای کابینه، نظرات و معیارهای مورد تأکید خود را به دولت تقدیم کرده است.
رئیس اتاق ایران، اولویت‌های بخش‌خصوصی را در زمینه تدوین برنامه جامع اقتصادی، بهبود محیط کسب‌وکار، کاهش نرخ سود بانکی، گسترده کردن پایه‌های مالیاتی و رعایت عدالت مالیاتی، نظم دهی به اعتبارات مالیاتی و خروج دولت از تصدی‌گری، بالا بردن سهم بخش خصوصی از اقتصاد و مبارزه با قاچاق عنوان کرد.
شافعی در ادامه درخواست‌های دیگری را در مورد انتخاب اعضای کابینه مطرح کرد. به باور وی کنترل هزینه‌های جاری و هدفمند کردن آن در دولت، اجتناب اعمال سیاست‌های عوام پسندانه در کشور، دوری از اعمال طرح‌های ضربتی و جراحی‌های عمیق که بستر آنها از قبل آماده نشده و یا در مورد آنها نظرات کارشناسی از فعالان اقتصادی گرفته نشده، از جمله موضوعاتی هستند که باید رعایت شوند.
رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور طرح‌های نیمه تمام را به عنوان یک مشکل عمده در کشور دانست و خاطرنشان کرد: کمک به تکمیل این طرح‌ها به توسعه بلندمدت می‌انجامد. واگذاری آنها به بخش خصوصی راهی مهم برای رسیدن به مقصود خواهد بود. ولی مهم‌تر از آن اولویت‌بندی این طرح‌ها است که می‌تواند در بهره‌دهی لازم این طرح‌ها برای کشور مفید باشد.
شافعی همچنین به تنگناهای اقتصادی اشاره کرد که برای واحدهایی خارج از اراده آنها اتفاق افتاد. وی گفت: امروز سرمایه‌های ارزشمند آنها در حال از دست رفتن است. این‌گونه واحدها می‌توانند با اندک حمایتی به نقش سازنده خود در اقتصاد ادامه دهند. این دست از تولیدکنندگان شرافتمند باید از آنهایی که بر موج تورمی سوار شدند و از آب گل‌آلود ماهی گرفتند، تفکیک شوند. در این ارتباط اتاق آماده است تمام ظرفیت خود را در اختیار دولت قرار دهد.
رئیس پارلمان بخش خصوصی همچنین کمک به بهبود مناسبات خارجی و فراهم کردن بستر سیاسی در کشور را مورد توجه قرار داد و تشریح کرد: زمان آن رسیده که سیاست در خدمت اقتصاد باشد. البته به یاری خدای متعال، رهنمودهای مقام معظم رهبری، درایت رئیس‌جمهور و دیگر مسئولان کشور، برجام به نتیجه رسید و تلاش تیم مذاکره‌کننده موجب شد، اقتصاد از سقوط مهلک نجات پیدا کند.
وی افزود: البته وزیر امور خارجه کشور این حقیقت را به خوبی عنوان کردند که این توافق فتح‌الفتوح نیست. در ارتباط با بهره‌گیری از فرصت‌های پیش آمده می‌توان عملکرد بهتری داشت که به دلیل ساختار اقتصادی بیمار، ناکارآمدی بخش‌های مختلف، تعدد مراکز تصمیم‌گیری در حوزه مسائل اقتصادی و فضای نامناسب کسب‌وکار، بهره‌گیری از این فرصت‌ها بسیار سخت است.
موضوع صادرات و جذب سرمایه‌گذاری و تعامل با اقتصاد جهانی که باید بر ارتقای توان تولید داخلی تکیه داشته باشد، موضوع دیگری بود که در این جلسه مورد تأکید قرار گرفت. بر اساس گفته‌های شافعی در حال حاضر به دلیل کاهش توان خرید جامعه که هنوز این توان کمتر از 10 سال پیش برآورد می‌شود، باید ضمن توجه به ظرفیت‌ها، صادرات را در اولویت قرار دهیم و با اعمال مشوق‌های لازم، صادرات را نوک پیکان حرکت تولید و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت خود بدانیم.
طبق گفته رئیس اتاق ایران، در حال حاضر سهم ایران از تجارت جهانی با اتکا به آمارهای موجود در سال 2015 در حدود 0.35درصد بوده که بدون احتساب نفت این رقم به 0.24 درصد می‌رسد.
رئیس اتاق ایران در مورد درآمدهای حاصل از فروش نفت نیز تصریح کرد: این درآمدها باید در پروژه‌های عمرانی صرف شود و نه در هزینه‌های جاری دولت که این مطالبه ما هم از دولت‌های قبلی بوده و هم از دولت آینده خواستاریم.
به اعتقاد شافعی، صندوق توسعه ملی باید بتواند پشتوانه توسعه و صادرات کشور باشد. اینکه هرگاه کفگیرمان به ته دیگ خورد از منابع صندوق استفاده کنیم، درست نیست. هرچند در این سال‌ها به دلیل غیرقابل پیش‌بینی بودن نرخ ارز، استقبال بخش خصوصی برای استفاده از تسهیلات ارزی این صندوق کاهش پیدا کرده است.
وی پیشنهاد کرد: تغییرات نرخ ارز توسط دولت تضمین شود یا حداقل و حداکثری تعیین شود که ریسک فعال اقتصادی در استفاده از این تسهیلات مشخص باشد.
رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور، اقتصاد ایران را بانک محور توصیف کرد و یادآور شد: اقتصاد کشور ظرفیت این میزان بانک را ندارد برای همین ادغام بانک‌ها باید موردتوجه قرار گیرد.
شافعی ادامه داد: با همه این موارد، اقتصاد ایران از قابلیت‌های خوبی برخوردار است. خوشبختانه شورای گفت‌وگو روبه‌جلو حرکت می‌کند و قرار است تحولات خوبی در قالب برنامه ششم توسعه در جامعه رخ دهد. وزارت خارجه با مناسبات جدید به اقتصاد می‌نگرد.
وی اظهار امیدواری کرد که وزرای اقتصادی دولت دوازدهم با پیشرفت‌های جهانی آشنا و کارشناسان واقعی حوزه خود باشند و حول برنامه منسجم اقتصاد کشور حرکت کنند، معتقد به خروج از تصدی‌گری بوده و از بخش خصوصی و کارشناسان مستقل مشورت بخواهند. تنها به رسالت خود برای خدمت به کشور فکر کنند و به دنبال خرید محبوبیت نباشند. از سخنرانی‌های یک‌طرفه و مبالغه‌آمیز بپرهیزند و نتیجه کردار خود را به جامعه ارائه دهند.
رئیس اتاق ایران در پایان پیشنهاد کرد: دولت تیم مشاوران اقتصادی تشکیل دهد که مهم‌ترین وظیفه آنها شناسایی مسائل، اولویت‌بندی آنها و ارائه راهکارها باشد. رئیس‌جمهور نیز باید بر اساس این نظرات از تیم خود مطالبه‌گر باشد. مشاوره نباید قائل به شخص باشد بلکه باید در یک مجمع تخصصی به بحث گذاشته شود و از نحله‌های مختلف فکری حضور داشته باشند. این تیم باید متعهد و دلسوز باشند و مسئولیت پیشنهادات خود را به عهده بگیرند و از وجود کارشناسان بخش خصوصی بهره ببرند تا در اجرای برنامه دچار مشکل نشوند.
گزارش عملکرد اتاق ایران در سال 1395
در ادامه علیرضا اشرف، دبیرکل اتاق ایران، گزارشی در مورد عملکرد اتاق در سال 1395 ارائه داد.
وی در این بخش به موضوعات مختلفی اشاره کرد. بر اساس اظهارات وی، در سال 95 حدود 130 هیات تجاری وارد ایران شد. 6 رئیس‌جمهور هیات‌هایی از آفریقای جنوبی، فنلاند، کرواسی، کره‌جنوبی، اندونزی و اسلوونی را همراهی کردند و در مجموع حدود 2500 نفر از فعالان اقتصادی یا مدیران ارشد سیاسی و اقتصادی از سراسر جهان در این هیات‌ها حضور داشتند.
اتاق ایران همچنین توانست در این دوره 24 هیات به 32 کشور جهان اعزام کند. بدین معنا اتاق ایران هر دو هفته یک‌بار به اعزام یک گروه از فعالان اقتصادی به کشورهای دور و نزدیک اقدام کرده است که نشانه حجم بزرگ هماهنگی‌های موردنیاز است.
در حوزه تشکل‌ها نیز به موازات تلاش برای الحاق تشکل‌های تازه به اتاق و توانمندسازی آنها به ویژه از طریق آموزش اعضا و مدیران، برگزاری جلسات هیات رییسه با روسای برخی تشکل‌ها نشانه مشارکت‌جویی بیشتر اتاق در نظام تصمیم‌سازی است.
استقرار و توسعه بانک اطلاعات یکپارچه، تشکیل و توسعه تشکل‌های بالادستی شامل فدراسیون‌ها و کنفدراسیون‌ها، به‌منظور تقویت نظام بین صنفی و ارتقای سطح مذاکره و چانه‌زنی با حاکمیت در حوزه‌های مختلف کسب‌وکار به همراه توسعه حمایت‌های هدفمند و توانمندساز مهم‌ترین رویکردهای اتاق در این حوزه بوده است.
در حوزه تعامل با استان‌ها، افزایش حمایت‌های مالی اتاق ایران از اتاق‌های استانی نسبت به سال قبل رشدی حدودی دو برابر یافت و تلاش برای طراحی و اجرای سازوکارهایی که به استقلال و تقویت بیشتر اتاق‌های استانی بیانجامد، در اولویت قرار گرفت.
یکی از مهم‌ترین اقدامات اتاق در این عرصه، تقسیم‌بندی 31 اتاق استانی به 5 منطقه بر اساس تقسیم‌بندی وزارت کشور بود. این طرح که در آذرماه 95 در شورای روسای اتاق‌ها به تصویب رسید، در مرحله تدوین آیین‌نامه‌ها، استقرار دبیرخانه و ایجاد سازوکارهای اجرایی موردنیاز قرار دارد و انتظار می‌رود که تعامل هدفمند اتاق‌ها در حل مسائل منطقه‌ای و کاهش مراجعات به اتاق ایران به همراه افزایش تعامل با مدیران دولتی در مناطق مختلف از دستاوردهای اجرای این طرح باشد.
پایگاه خبری اتاق ایران که از اردیبهشت سال گذشته راه‌اندازی شد، با انتشار بیش از 6500 خبر و تحلیل و گزارش درباره رویدادهای داخلی و بیرونی و بیان دیدگاه اعضای اتاق ایران و خبرگان اقتصادی، یکی از مهم‌ترین بسترهای شکل‌گیری و توسعه گفت‌وگوهای کارشناسی است.
همچنین کانال خبری اتاق نیز تعداد اعضای خود را 10 برابر ارتقا داده و به 7هزار عضو رسانده است. راه‌اندازی اتاق خبر و توسعه تعامل با رسانه‌های داخلی و خارجی نیز بخش دیگری از اقدامات اتاق ایران در این حوزه بوده است. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اتاق در عرصه بهبود تعامل با رسانه‌ها، نقش پررنگ پایگاه خبری در جریان‌سازی رسانه‌ای بوده است. در پایان سال 95 این پایگاه توانسته است بر تولید 25 درصد از محتوای منتشر شده در حدود یکصد رسانه مکتوب مؤثر و پرتیراژ کشور تاثیرگذاشته و به این ترتیب نقش اتاق در مدیریت و شکل‌گیری فضای گفتمانی در عرصه‌های بیرونی به نحو چشمگیری ارتقا یافته است.
شرح کامل گزارش فعالیت‌های اتاق در سال 95 اینجا قابل دسترس است.
گزارش تفریغ بودجه 95 و بازرس قانونی به تصویب رسید
در بخش دیگری از این نشست علیرضا اشرف، گزارش تفریغ بودجه سال 1395 را مطرح کرد. طبق این گزارش میزان درآمدهای اتاق 37 درصد نسبت به پیش‌بینی صورت گرفته در بودجه این سال افزایش یافته و هزینه‌های اتاق هم در همین مدت 36 درصد نسبت به بودجه کاهش داشته است.
گزارش حسابرس و بازرس قانونی سال 1395 نیز توسط موسسه بهرادمشار ارائه شد.
این دو گزارش به رأی گذاشته شد و هر دو با کسب 79 درصد آرا از 228 نفر عضو حاضر به تصویب رسیدند.
اصلاحیه آیین‌نامه تشکیل و نحوه فعالیت هیات نمایندگان اتاق ایران و اتاق‌های شهرستان
در ادامه بیست و ششمین نشست هیات نمایندگان اتاق ایران مدیر امور حقوقی اتاق ایران اصلاحیه آیین‌نامه تشکیل و نحوه فعالیت هیات نمایندگان اتاق ایران و اتاق‌های شهرستان را ارائه کرد و چند عضو هیات نمایندگان هم نظرات خود را در این زمینه ارائه کردند.
در نهایت به این دلیل که موارد مطروحه زیاد بود، مقرر شد رأی‌گیری در این زمینه به جلسه آینده هیات نمایندگان موکول شود. قبل از جلسه رأی‌گیری هم همه افراد نظرات و پیشنهاد‌های خود را در جلسه‌ای دیگری بیان خواهند کرد تا پس از حصول توافق کلی، پیشنهاد نهایی برای تصویب به جلسه هیات نمایندگان آورده شود.
اصلاح شیوه‌نامه چگونگی تشکیل و اداره کمیسیون‌ها
محمدرضا انصاری، نایب‌رئیس اتاق ایران اصلاحیه شیوه‌نامه چگونگی تشکیل و اداره کمیسیون‌های تخصصی را برای تصویب به هیات نمایندگان ارائه کرد.
به گفته انصاری آیین‌نامه کمیسیون‌ها باهدف اثرگذاری بیشتر اتاق‌ها در فضای اقتصادی کشور اصلاح‌شده است و در این شرایط بحرانی اقتصاد کشور باید از همه ظرفیت اتاق که عمده ظرفیت‌ها در کمیسیون‌ها تعریف‌شده است، استفاده کرد.
نایب‌رئیس اتاق ایران افزود: تغییرات آیین‌نامه کمیسیون‌ها به صورتی است که کمیسیون‌ها مؤثرتر از گذشته حرکت کنند و بتوانند نظرات کارشناسی خود را به هیات رئیسه منتقل کنند.
در ادامه صحبت‌های انصاری نیز چند عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نظرات خود را در این رابطه بیان کردند.
سید رضی حاجی‌آقا میری، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در این زمینه گفت: وظایف دبیر در آیین‌نامه بسیار کم دیده شده است. درحالی‌که کمیسیون‌های اتاق ایران عمدتاً متشکل از نمایندگانی است که تهران نیستند و اداره امور کمیسیون توسط دبیر است بنابراین باید وظایف دبیر بسیار بیشتر دیده شود.
این عضو هیات نمایندگان اتاق ایران همچنین در مورد بندی در آیین‌نامه که مقرر می‌کند مکاتبات رئیس کمییسیون با افراد خارج از اتاق، تنها با مصوبه اعضای کمیسیون انجام شود، گفت: اجرایی شدن این امر ممکن نیست. چگونه می‌توان برای انجام یک مکاتبه منتظر همه اعضای کمیسیون بود؟
محسن حاجی‌بابا، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران هم شرط موافقت هیات رئیسه برای جابجایی اعضا در کمیسیون‌ها را موردانتقاد قرار داد. حاجی‌بابا همچنین مقرر کردن تنها یک مشاور برای کمیسیون و مشخص نبودن حقوق مشاوران در آیین‌نامه را مورد سوال قرار داد و گفت: این موارد باید اصلاح شود.
سجاد غرقی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران کم بودن سقف بودجه پژوهشی کمیسیون‌ها را مورد انتقاد قرار داد.
عدنان موسی پور، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نیز گفت: روندی که منجر به حذف هیات رئیسه کمیسیون‌ها از جلسات شورای روسای کمیسیون‌ها شده است، باید اصلاح شود.
حمیدرضا صالحی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران لزوم اجرایی شدن مصوبات کمیسیون‌ها را مورد توجه قرار داد و گفت: اگر سازمان اجرایی اتاق در خدمت این مصوبات نباشد، جلسات کمیسیون‌ها هیچ فایده‌ای ندارند. صالحی افزایش قدرت و اهمیت دبیر را برای پیگیری مصوبات کمیسیون تا مرحله اجرایی شدن را راه‌حل اجرای این امر دانست.
انصاری بعد از شنیدن نظرات اعضای هیات نمایندگان گفت: جلسات زیادی با نمایندگان روسا و هیات نمایندگان گذاشته شد و در نهایت این طرح آماده شد.
نایب‌رئیس اتاق ایران با اشاره به اینکه 28 مرداد کمیسیون‌های جدید آغاز به کار می‌کنند، گفت: برای تصویب این آیین‌نامه اضطرار داریم و به این دلیل پیشنهاد می‌کنم که مجموع نظرات به هیات رئیسه برود و هیات نمایندگان به هیات رئیسه تفویض اختیار کنند تا هیات رئیسه در اولین جلسه خود، در جهت ایده کلی و با جمع‌بندی موارد پیشنهادشده، آیین‌نامه نهایی را تصویب کند.
در نهایت هیات نمایندگان با رأی مثبت به این موضوع، تصویب کردند که برای تصویب این اصلاحیه به هیات رئیسه اتاق ایران تفویض اختیار کنند.
تذکرات یک‌دقیقه‌ای
در بخش پایانی نشست هیات نمایندگان، مصطفی رناسی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با اشاره به بررسی لایحه مالیات بر ارزش‌افزوده در مجلس گفت: اعضا هیات نمایندگان و هیات رئیسه باید همه تلاش خود را بکنند که این لایحه اصلاح شود و در نهایت مالیات بر ارزش‌افزوده از مصرف‌کننده نهایی دریافت شود.
سجاد غرقی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با اشاره به تعیین وزرای کابینه دوازدهم گفت: در این مرحله از انتخاب وزرا دولت باید برنامه‌های اقتصادی خود را به مردم ارائه کرده و بر اساس این برنامه‌ها، افراد مناسب را برای وزارتخانه‌های مختلف مطرح کند. غرقی گفت: باید ببینیم دولت در این مرحله از انتخاب وزرا چقدر از بخش خصوصی مشورت می‌گیرد.
شافعی در این زمینه گفت: اتاق در این زمینه بسیار فعال عمل کرده و هر سه اتاق ویژگی‌های موردنظر خود را به دولت بیان کرده‌اند. اتاق ایران هم ویژگی‌های موردنظر خود برای کابینه را به دولت ارایه کرده است.
رئیس اتاق ایران افزود: اگر فکر کنیم مجموعه دولت هر چه را ما می‌گوییم عمل می‌کند، درست نیست.