جشن ملی تولید شکر به همت مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با حضور رئیس دفتر رئیسجمهور، رئیس اتاق ایران، وزیر جهاد کشاورزی و جمعی از فعالان این صنعت برگزار شد.
در این مراسم ضمن تاکید بر رشد 10 درصدی بهره وری در تولید شکر، اهمیت اعتماد دولت به بخشخصوصی مورد تاکید قرار گرفت و از اقدامات وزیر جهاد کشاورزی در دولت یازدهم تقدیر به عمل آمد.
علیرضا اشرف رئیس هیات مدیره انجمن صنایع قند و دبیرکل اتاق ایران که ریاست نشست را بر عهده داشت، شکوفایی صنعت شکر را حاصل اطمینان، تلاش و برنامهریزی در این صنعت دانست و تصریح کرد: زمانی که دولت و تولیدکننده با اعتماد نسبت به یکدیگر برای تولید برنامهریزی کنند به طور حتم تلاشها به نتیجه خواهد رسید و امروز نتیجه آن را به طور عینی در بخش شکر شاهد هستیم.
وی با اشاره به آمارهای موجود تشریح کرد: از سال 1387 جهش چشمگیری در میزان بهرهوری در هر هکتار زیرکشت در این حوزه شکل گرفت و شاهد مصرف بهینه آب بودهایم.
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع قند ایران با اعلام این خبر که شاخصهای تولید شکر به بالاترین میزان در طول این سالها رسیده است از رشد 10 درصدی بهرهوری در این بخش سخن گفت. بر اساس اظهارات دبیرکل اتاق ایران در برخی مناطق کشور ظرفیت تولید شکر نیز افزایش داشته و برخی کارخانهها به میزان سه برابر ظرفیت تولید خود را بالا بردهاند.
اشرف در ادامه نگاهی به روند تولید شکر از سال 81 به بعد داشت. به گفته او، در این سال کل تولید شکر حدود یکمیلیون و 40 هزار تن بود که با سیر مناسبی افزایش پیدا کرد و در سال 85 به بیشترین میزان خود رسید. در این سال میزان تولید شکر بالغ بر یکمیلیون و 250 هزار تن بود. متأسفانه از این سال به بعد به دلیل برخی سیاستهای نادرست روند تولید سیر نزولی پیدا کرد.
وی افزود: البته روند کاهش تولید متوقف و از سال 1392 مجدد حرکت صعودی تولید شکر آغاز شد که حاصل تغییر مدیریتها بود.
بر اساس گفتههای رئیس هیات مدیره انجمن صنایع قند ایران، طی سال 85 که بیشترین میزان تولید شکر را تجربه کردیم، میزان واردات این محصول نیز در بالاترین حالت خود بود. از همان سال که روند نزولی تولید شروع شد، میزان واردات نیز افزایش یافت.
اشرف، پیشبینی انجمن صنایع قند ایران برای میزان تولید شکر در سال 96 را بالغ بر یکمیلیون و 750 هزار تن اعلام کرد.
دبیر کل اتاق ایران از دولت خواست که به بخش خصوصی، اعتماد واقعی داشته باشد.
موفقیت در صنعت شکر را به سایر حوزهها تسری دهیم
غلامحسین شافعی، رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور در این مراسم به نقش تولید شکر در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی اشاره کرد.
بر اساس اظهارات وی، در حوزه تولید شکر موفقیت چشمگیری حاصل شده است که در شرایط غیرعادی اقتصادی کشور به دست آمد.
شافعی تصریح کرد: با اعمال سیاستها و مشارکت فعالان این عرصه، حضور متخصصان و پژوهشگران مطرح کشور، روند رشد تولید شکر افزایش پیدا کرد. امروز شاهد آن هستیم که با مصرف آب کمتر، سطح زیر کشت کمتر و در مجموع با پیوند علم و عمل این رکورد به ثبت رسید.
رئیس پارلمان بخش خصوصی دستیابی به این موفقیت که با افزایش تولید ثروت، درآمد و ایجاد اشتغال همراه است را اقدامی مهم و اساسی دانست که باید آن را به سایر صنایع نیز تسری داد.
وی خاطرنشان کرد: باید این حرکت مورد تجزیهوتحلیل بیشتر قرار بگیرد و به راهکاری علمی تبدیل شود که در سایر حوزهها نیز قابلیت اجرا داشته باشد.
رئیس اتاق ایران گفت: در سال 81 به ازای هر متر مکعب آب 81 گرم، در سال 90 در حدود 437 گرم و در سال 95 بالغ بر 600 گرم شکر تولید شده که موفقیت بزرگی است.
نهضت ارتقای بهرهوری در کشور شکل بگیرد
محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیسجمهور برگزاری جشن ملی تولید شکر را نماد عزم خردمندانه و حرکت جمعی همدلانه دانست و گفت: با ایجاد فضای مساعد در کشور این موفقیت در تولید شکر به بار نشست و میتوان از آن به عنوان تجلی تعامل دولت و بخشخصوصی یاد کرد.
وی با تأکید بر اهمیت ارتقای بهرهوری برای رسیدن به رشد پایدار اقتصادی، تصریح کرد: عملکرد مثبت در حوزه تولید شکر نشان داد که میتوان از طریق بهرهوری یعنی استفاده بهینهتر از منابع داخلی به رشد بیشتر دست یافت. این موفقیت همان چیزی است که متأسفانه در طول برنامههای مختلف توسعه نتوانستیم آن را به دست آوریم.
این مقام مسئول از جنبه دیگر، موفقیت در عرصه تولید شکر را بیانگر عزم جدی بخش خصوصی در تحقق رشد اقتصادی کشور عنوان کرد و افزود: عدهای این گونه میاندیشند که بخش خصوصی خردنگر بوده و به فکر منافع بنگاه خود است درحالیکه اتاق ایران با راهاندازی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب نشان داد که برای رسیدن به رشد و توسعه عزم جدی دارد.
وی ادامه داد: این اقدام در سالهایی صورت گرفت که هیچ حمایتی از اتاق نمیشد و دولت وقت اعتقادی به حضور بخشخصوصی نداشت اما این مرکز از زمان شروع به کار خود توانست با مطالعات علمی و استدلالهای منطقی از اتخاذ بسیاری از تصمیمات نادرست در سالهای گذشته جلوگیری کند. این مرکز در زمانی که دولت وقت توجهی به مسئله آب و محیط زیست نداشت، توانست اقدامات خوبی برای مقابله با این بحران انجام دهد.
رئیس دفتر رئیسجمهور با تأکید بر این نکته که باید نهضت ارتقای بهرهوری در کشور شکل بگیرد، گفت: امروز تضییع منابع انسانی بیش از منابع طبیعی است. متأسفانه نتوانستهایم در محیط کسبوکار کشور خلاقیتهای کارآفرینانه را به کار بگیریم. در این وضعیت نباید دچار اشتباه شد و دولت را مسئول ایجاد شغل دانست.
نهاوندیان تأکید کرد: دولت بسترساز است و به طور قطع با این میزان کاهش در درآمدهای خود دیگر بههیچوجه نباید از آن انتظار داشت که شغل دولتی به وجود آورد. با بودجههای عمرانی دولت نمیتوان شغل آفرید. باید از دولت بخواهیم که فقط وظیفه خود را انجام دهد تا بخش خصوصی با احساس رقابت و عدالت، کارآفرینی کند.
این مقام مسئول ادامه داد: بخشخصوصی باید بتواند از فناوریهای روز دنیا استفاده کند، زنجیره تولید و عرضه را در اختیار داشته باشد و از برنامههای توسعهای خوف نکند. در این بین دولت باید پیام امنیت اقتصادی را به بخش خصوصی بدهد. در این سالها با توقعات اشتباه دچار ناکامی شدیم.
رئیس دفتر رئیسجمهور فراهم شدن زمینه مراودات تجاری با بازارهای جدید را وظیفه دیگر دولت عنوان کرد و با اشاره به نهایی شدن برجام، گفت: کار بزرگی در برجام صورت گرفت. برجام دیوار بلندی که در برابر محصولات ایرانی بود را شکست و امکان استفاده از فناوریهای جدید را از طریق تعامل با بازارهای نو، ایجاد کرد.
وی در ادامه رشد بدون عدالت و بهرهمندی را ناکارآمد توصیف کرد و ادامه داد: اگر قرار باشد رشد پایدار باشد باید در آن عدالت و بهرهمندی نیز دیده شود. کشاورز باید احساس بهرهمندی کند. باید فاصله بین دهک پایین درآمدی با دهکهای بالای درآمدی موردتوجه قرار گیرد. اتاق ایران نیز زمانی میتواند در جامعه توفیق داشته باشد که در حین برنامهریزی برای تحقق توسعه و رشد، عدالت را نیز در برنامه کاری خود قرار دهد.
در چهار سال آینده میتوانیم در تولید شکر خودکفا شویم
در مراسم جشن تولید شکر از وزیر جهاد کشاورزی به دلیل شکسته شدن رکورد تولید شکر و رساندن میزان تولید به یکمیلیون و ٦٤٣ هزار تن تقدیر شد.
وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به افزایش ٥٠ درصدی میزان تولید شکر در کشور گفت: میزان تولید کشور از یکمیلیون و صد هزار تن در چهار سال گذشته به یکمیلیون و ٦٤٣هزار تن رسیده است.
به گفته محمود حجتی در چهار سال آینده میتوانیم بهراحتی در تولید شکر خودکفا شویم.
حجتی افزود: جدای از تأثیرات مثبت این افزایش تولید در ایجاد اشتغال و ارزشافزوده، بازاری را که بهطور رایگان در اختیار کارگران و کشاورزان کشورهای دیگر قرار داده بودیم، به کشور خود برگرداندیم.
حجتی در مورد کشت پاییزه چغندرقند گفت: امسال کشت پاییزه چغندرقند از ٧٠٠ هزار تن گذشته است.
حجتی افزود: کشت پاییزه چغندرقند کلید تولید شکر در کشور است. درکشت پاییزه تبخیر آب بسیار کمتر است و همچنین با توجه به اینکه میزان زیادی از بارشها در بهار و پاییز است میتوان تولید چغندرقند را در این فصلها افزایش داد.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین بر لزوم تناوب کشت در تولید چغندرقند هم تأکید کرد و گفت: میتوان چغندرقند را با تولید گندم متناوب کرد و اینگونه ضمن کاهش علفهای هرز، تولید را هم افزایش داد.
حجتی با اشاره به برخی سیاستهای سوء در دولتهای گذشته گفت: در سال 85 با کاهش تعرفه شکر یکباره دو میلیون و پانصد هزار تن شکر وارد کشور شد درحالیکه میزان نیاز کشور بیش از 500 هزار تن نبود. به گفته حجتی بخشهای زیادی از کشاورزان از این سوء مدیریت و سیاست غلط آسیب دیدند.
حجتی بر لزوم آسیبشناسی و تحلیل تجربیات و همچنین مدون کردن تجربه این افزایش تولید تأکید کرد.
به گفته حجتی میتوان با درس گرفتن از این موضوع، در مورد محصولات دیگر مانند روغن هم این افزایش تولید و بعد خودکفایی را ایجاد کرد.
وزیر جهاد کشاورزی میزان خودکفایی روغن را 6 تا 7 درصد عنوان کرد و گفت: به دلیل ضرورت کشور و نیاز بخش کشاورزی باید در بخش روغن هم خودکفا شویم. امروز توانستیم تولید کلزا را تا سه برابر افزایش دهیم.
حجتی افزود: در یک مزرعه 10 هکتاری در کرمانشاه توانستیم با حمایت و پشتیبانی از تولید و با همکاری فرانسویها، تولید روغن کلزا را به 4.5 تن در هکتار برسانیم که توانستیم رکوردی در این زمینه بزنیم.
حجتی خطاب به فعالان اقتصادی و اعضای اتاق ایران گفت: با کمک فعالان اقتصادی و بخش خصوصی همانگونه که توانستهایم در بخش شکر افزایش تولید داشته باشیم، میتوانیم در روغن هم خودکفا شویم.
شکر، الگوی سایر بخشها باشد
در ادامه همایش، فعال بخش خصوصی و رئیس پیشین اتاق ایران با اشاره به افزایش بیسابقه تولید شکر در کشور گفت: این موضوع میتواند الگوی سایر بخشهای کشور باشد. میبینیم که بخش خصوصی میتواند اجرای کار را به دست بگیرد و با سیاستگذاری درست و برنامهریزی دقیق موفقیتهای بزرگی حاصل شود.
محسن جلالپور افزود: در کنار افزایش تولید شکر به یک میلیون و 643 هزار تن، میزان برداشت به ازای مصرف یک مترمکعب آب از 220 گرم در نیمهی دهه 80، به 600 گرم در نیمه دهه 90 رسید و این موضوع هم از نکات قابلتوجه این موضوع است.
جلالپور همچنین بابیان اینکه در دنیای امروزه سود آب و بازگشت هزینه آب مصرفی مطرح است، گفت: در این زمینه هم جهاد کشاورزی خوب عمل کرده و این موضوع بهعنوان یک اصل در این وزارتخانه مدنظر قرارگرفته است که جای تقدیر دارد.
افزایش بهرهوری تولید شکر با افزایش بهرهوری آب
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی طی سخنانی با اشاره به افزایش سطح زیر کشت چغندرقند در دولت یازدهم گفت: در دولت تدبیر و امید با رویکرد کشت پاییزه، سطح زیر کشت چغندرقند افزایش داشته است.
عباس کشاورز افزود: در این دولت توانستیم ظرف سه سال تولید شکر را 25 درصد افزایش دهیم که بسیار قابلتوجه است.
کشاورز همچنین در مورد افزایش سطح زیر کشت نیشکر هم گفت: سطح زیر کشت نیشکر از 42 هزار تن در هکتار به 90 هزار تن رسیده است و واحدهای نیشکر یکبهیک به بهرهبرداری رسیدهاند بااینحال بازهم به میزان برنامه سوم نرسیدهایم اما در سالهای اخیر به یک پایداری و عملکرد نسبی رسیدهایم.
به گفته کشاورز یکی از شاخصهایی که میتوان برنامههای توسعه را ارزیابی کرد، پاسخگویی به مطالبات و نیازهای مردم است. در برنامه چهارم تقاضای جامع برای تولید شکر 29.5 کیلوگرم به ازای هر نفر بود و ما توانستهایم 13 کیلوگرم را تولید کنیم. در برنامه پنجم این میزان به 15 کیلوگرم رسید و در سه سال اخیر توانستیم این میزان را به 19 کیلوگرم برسانیم و پاسخگویی بهتری به نیازهای مردم داشته باشیم.
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی در مورد مدیریت آب در بخش کشاورزی هم گفت: همه میدانیم که هیچ مدیریتی در کشور بهاندازه بخش کشاورزی مواظب بخش آب نیست.
کشاورز نقطه اصلی افزایش تولسد شکر را، را افزایش بهرهوری آب و بالا بردن عملکرد آب عنوان کرد.
او افزود: در برنامه سوم از هر مترمکعب آب 254 گرم شکر تولید میشد، در برنامه چهارم این میزان به 333 گرم ارتقا یافت و در سالهای 89 تا 92 به 436 گرم رسید اما در سه سال اخیراین شاخص به 562 گرم به ازای هر مترمکعب آب رسید.
معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی در بخش دیگری از سخنانش بر لزوم کشت متناوب نیشکر تأکید کرد و گفت: کشت نیشکر برای بهرهوری بهتر نیاز به یک تناوب کشت دارد.
کشاورز همچنین بر لزوم استمرار تکنولوژی در بخش کشاورزی هم تأکید کرد.
وی همچنین از نیاز به پنج کارخانه قند جدید در خوزستان و ایلام خبر داد و گفت: احداث این کارخانهها باید حمایت شوند.
معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی همچنین بر لزوم اصلاح قیمتگذاری دو نوع شکر تأکید کرد و گفت: دو نوع شکر تولید میکنیم و یک قیمتگذاری داریم. درصورتیکه باید نظام قیمتگذاری شکر به تفکیک شکر تولیدی در بهارو پاییز اصلاح شود.
وی در مورد برنامه ششم هم گفت: در برنامه ششم چغندر کشت بهاره نباید کمتر از 850 گرم به ازای هر مترمکعب آب و چغندر کشت پاییزه نیابد کمتر از 1250 تا 1300 گرم به ازای هر مترمکعب آب باشد.
در این مراسم همچنین از عباسیان، پیشکسوت صنعت قند و شکر؛ مفیدی، پیشکسوت نیشکر و اسماعیل برادرانحسینی، چغندرکار برتر کشور تجلیل شد.