شکست بسترسازی برای حذف نفت ایران

دهمین جلسه کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) دیروز (یکشنبه) با حضور نمایندگانی از 24 کشور از جمله ایران در الجزیره پایتخت الجزایر برگزار شد و برخلاف گمانه‌زنی‌هایی که در ابتدا مبنی بر کوتاه آمدن برخی اعضای اوپک در مقابل فشارهای آمریکا و موافقت آنها با افزایش فوری تولید نفت مطرح بود، اما در نهایت با مقاومت کشورهایی مانند ایران، این طرح آمریکا شکست خورد.

به گزارش ایرنا، الجزایر، کنگو، کویت، ونزوئلا، امارات، قطر،آذربایجان، روسیه و عربستان در سطح وزیر انرژی در این نشست شرکت کردند، سایر کشورها نیز نمایندگان خود را عازم این نشست کرده بودند.

امروز قیمت جهانی نفت در واکنش به نتیجه جلسه کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک بیش از 2 درصد افزایش یافت و به بالای 80 دلار برای هر بشکه رسید.

تا لحظه تنظیم این گزارش، قیمت هر بشکه نفت برنت، به عنوان نفت شاخص، با 1.83دلار افزایش به 80.07 دلار رسید که 2.34 درصد بالاتر از آخرین قیمت آن قبل از برگزاری جلسه مذکور است.

 فشار توئیتری ترامپ پیش از نشست

دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا پیش از برگزاری این نشست با انتشار توئیتی اقدام به تهدید و انتقاد از برخی کشورهای عرب تولیدکننده نفت کرد: «ما از کشورهای واقع در منطقه خاورمیانه حمایت می‌کنیم، این کشورها بدون ما امن نخواهند بود، بااین‌حال باعث می‌شوند قیمت نفت بالاتر برود؟ ما این را به خاطر خواهیم سپرد، اوپک باید اکنون قیمت نفت را کاهش دهد.»

در واکنش به این اظهارات، بیژن زنگنه وزیر نفت، توئیت ترامپ را بزرگ‌ترین توهین به دولت‌ها و ملت‌های دوست آمریکا در منطقه دانست و تأکید کرد، «امیدوارم این تهدیدها، برخی همکاران اوپکی مرا وحشت‌زده و به اجرای دستورهای رئیس‌جمهوری ترامپ ترغیب نکند.»

زنگنه به نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (JMMC)  اشاره و گفته بود: امیدوارم نتایج این نشست تحت تأثیر توئیت تهدیدآمیز رئیس‌جمهوری ترامپ قرار نگیرد؛ اوپک سازمانی مستقل از آمریکاست و امیدوارم همواره مستقل بماند.

اوپک نه انحصار است نه یک کارتل

دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در دهمین نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (جِی.ام.ام.سی) در الجزایر گفت: اوپک نه یک انحصار است و نه یک کارتل؛ بلکه نهاد جهانی مسئولی به شمار می‌رود که به‌طور مداوم برای حفظ ثبات بازارهای نفت و منافع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان می‌کوشد.

محمد سانوسی بارکیندو، افزود: همکاری اوپک و غیر اوپک برای تقویت گفت‌وگو و ایجاد همکاری در سراسر این صنعت ادامه می‌یابد. این کار برای اطمینان از ثبات پایدار بازار جهانی نفت و فراهم‌سازی رشد اقتصادی پایدار و ماندگار در کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده تشدید می‌شود.

او تأکید کرد: اوپک از همان ابتدا تلاش کرد نیازهای مشتریان را به شکلی قابل‌اعتماد و ایمن برآورده کند. ما همچنان با همه ذینفعان اصلی از جمله مصرف‌کنندگان، به بحث و گفت‌وگوی آزاد برای در نظر گرفتن مسائل و نگرانی‌های مشترک درباره ثبات در بازار خواهیم پرداخت و این بازخورد، به‌طور طبیعی شامل همه تصمیم‌گیری‌های اوپک و به‌تازگی کشورهای غیر عضو نیز می‌شود.

تأکید ایران بر پایبندی 100 درصدی اعضای اوپک

موضع ایران در نشست الجزایر، حمایت بر پایبندی 100 درصدی اعضای اوپک بود که بارها بر آن تأکید کرد و بر این اساس، حسین کاظم پور اردبیلی نماینده ایران در هیات عامل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) گفت: جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به پایبندی 100 درصدی به توافق اوپک ممانعتی ندارد ولی بیش از آن را نمی‌پذیرد.

وی افزود: از همکاری همه کشورها استقبال می‌کنیم و حضور ما در این جلسه برای همکاری درباره وضعیت بازار است.

نماینده کشورمان در هیات عامل اوپک با تأکید بر اینکه ایران تولید نفت خود را همچنان ادامه می‌دهد، در مورد موضع‌گیری‌های دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در خصوص بازار نفت و اوپک نیز گفت: او با گستاخی در امور اوپک دخالت می‌کند و قصد باج‌گیری از برخی اعضا را دارد. ترامپ مدعی است این کشورها مورد تهدید هستند درحالی‌که کسی در منطقه مورد تهدید نیست.

عقب‌نشینی عربستان و روسیه از افزایش فوری تولید

عربستان و روسیه که پیش از برگزاری نشست الجزایر در پی زمینه‌سازی برای افزایش فوری نفت بودند، در نهایت، پس از مواجه‌شدن با واقعیت‌های بازار نفت و مواضع ایران، هرگونه افزایش فوری تولید نفت را منتفی دانستند.

به نوشته خبرگزاری رویترز، خالد الفالح وزیر انرژی عربستان پیش از برگزاری نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق جهانی کاهش تولید نفت، گفت: «من بر قیمت‌ها تأثیر نمی‌گذارم؛ عربستان ظرفیت مازاد برای افزایش تولید نفت را دارد اما اکنون این اقدام ضروری نیست.»

وی افزود: اطلاعاتی که دارم نشان می‌دهد شرایط عرضه نفت در بازارها کافی است؛ هیچ پالایشگری را در جهان نمی‌شناسم که دنبال نفت بگردد و نتواند آن را بیابد.

الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه نیز اعلام کرد: هیچ‌گونه افزایش فوری تولید ضروری نیست؛ بااین‌همه، وی تأکید کرد که جنگ تجاری میان چین و آمریکا و همچنین تحریم‌های آمریکا ضد ایران، چالش‌هایی جدید برای بازار نفت ایجاد می‌کند.

الفالح اعلام کرد، دستیابی به پایبندی 100 درصدی به توافق جهانی کاهش تولید نفت، هدف اصلی است و باید در دو تا سه ماه آینده به آن دست یافت.

وی افزود: اجماع داریم که باید کمبود تولید را جبران کنیم و به پایبندی 100 درصدی دست یابیم؛ این یعنی اینکه در صورت وجود تقاضا، باید سطح تولید کنونی خود را بسیار بیشتر تولید کنیم.

بیانیه پایانی نشست کمیته نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک

در پایان نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) بدون دستیابی به هدف افزایش فوری تولید نفت که آمریکا آن را دنبال می‌کرد، بیانیه‌ای صادر شد.

در این بیانیه آمده است: کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیر اوپک گزارش ماهانه کمیته مشترک فنی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک (JTC) و تحولات کوتاه‌مدت بازارهای جهانی نفت خام شامل دورنمای سال 2019 را بررسی کردند.

کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک اشاره کرد که برخلاف افزایش تردیدها در بنیان‌های بازار نفت شامل اقتصاد، عرضه و تقاضا، کشورهای حاضر در توافق همکاری کشورهای عضو و غیر عضو اوپک به تلاش خود برای بازار متوازن و پایدار نفت به نفع مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان، صنایع و اقتصاد کلان جهان ادامه می‌دهند.

این کمیته همچنین رضایت‌خاطر خود را از چشم‌انداز کنونی بازارهای جهانی نفت خام و وجود تعادل سالم بین عرضه و تقاضا اعلام کرد.

افزون بر این، کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک اشاره کرد که پایبندی کشورهای حاضر در توافق همکاری اوپک و غیراوپک به سهمیه‌های تولید و سقف تولید در ماه اوت 2018 (مرداد-شهریور) درمجموع 129 درصد و در ماه ژوئیه (تیر-مرداد) 109 درصد بوده است.

این ارقام نشان‌دهنده پیشرفت منطقی به‌سوی اجرای مصوبه نشست 174 وزیران نفت و انرژی اوپک و چهارمین نشست مشترک وزیران نفت و انرژی اوپک و غیر اوپک در ژوئن 2108 (تیر) در وین مبنی بر پایبندی 100 درصدی به سقف تولید بوده است.

کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک همچنین رضایت کلی خود را از عملکرد کشورهای حاضر در توافق از زمان برگزاری نشست این کمیته در وین، اظهار و اشاره کرد که برای پایبندی 100 درصدی به سهمیه‌های تولید تلاش‌ها ادامه داشته و این روند سبب کاهش سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام شده است.

این کمیته اعلام کرد که کشورهای دارای مازاد ظرفیت تولید به‌منظور پاسخگویی به نیازهای مشتریان در ماه‌های باقیمانده از سال 2018 با آنها همکاری کنند.

کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک، «کمیته فنی نظارت» بر این توافق را مأمور رصد و بررسی اوضاع بازارهای جهانی نفت خام و سطح پایبندی کشورهای حاضر در توافق همکاری اوپک و غیراوپک همسو با تلاش‌ها برای رعایت پایبندی 100 درصدی به سقف تولید، کرد.

افزون بر این، کمیته مشترک فنی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک مسئول مطالعه چشم‌انداز 2019 و گزینه‌های کنونی سطح تولید در سال 2019 برای جلوگیری از برهم خوردن توازن در بازارهای جهانی نفت خام شد.

نشست آینده کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک 11 نوامبر 2018 (20 آبان‌ماه 97) در ابوظبی (امارات متحده عربی) برگزار می‌شود.