سهم لوازم خانگی‌های خارجی در بازار ایران چقدر است؟

در بخشی از این نامه طولانی به بررسی وضعیت محصولات لوازم خانگی پرداخته شده است:

اندازه  بازار ایران در سال 1393 حدود 15000 میلیارد تومان یعنی تقریبا 6 میلیارد دلار  براورد می شود البته این میزان معادل عرضه محصول در بازار و انبار  بوده و میزان تقاضایی که مصرف کننده داشته است کمتر از این عدد براورد می شود.

اندازه بازار لوازم خانگی ایران طی 5 سال آینده با رشد سالانه 4 درصدی به عدد 17 هزار و 754 میلیارد تومان خواهد رسید و در سال دهم پیش بینی می شود این مقدار به عدد تقریبی 21 هزار میلیارد تومان یعنی 8.5 میلیارد دلار برسد.

مقایسه سهم  بازار برندهای ایرانی و خارجی

بررسی سهم تعدادی برندهای داخلی و خارجی، بازیگران اصلی این بازار بزرگ را بخوبی نشان می دهد:

در گروه صوتی تصویری، سهم تعدادی برندهای خارجی  95 درصد و سهم تعدادی برندهای ایرانی 5  درصد است. در گروه یخچال فریزر، سهم تعدادی برندهای خارجی حدود60 درصد و سهم تعدادی برندهای ایرانی 40  درصد برآورد می شود. همچنین در گروه شوینده ها سهم تعدادی برندهای خارجی 55  درصد و سهم تعدادی برندهای ایرانی 45  درصد است.

نکته قابل توجه اینکه به علت تولید محصولات گران قیمت برندهای خارجی و اینکه برندهای های ایرانی دارای بیشترین میزان موجودی فروخته نشده محصول در انبارهای  بازار و کارخانجات  خود هستند در محاسبه اندازه بازار بر اساس ریالی این سهم بازار ریالی به رقم 70 درصد سهم بازار برای برندهای خارجی  و 30 درصد  سهم برندهای ایرانی می رسیم .

بازار های منطقه

با بررسی بازار کشورهای همسایه و  اهمیت بازارهای منطقه ،کشور ایران با سهم بازار 15 درصدی از اندازه بازار منطقه خاورمیانه به عنوان  بزرگترین بازار مصرف لوازم خانگی منطقه شناسایی شده است. بر همین اساس اهداف طرح توسعه در افق 1404 به این شکل ترسیم شده است:

* تولید حداقل 10 میلیارد دلار لوازم خانگی و قطعه که حدود 3 میلیارد دلار آن صادرات خواهد بود.

* تامین حداقل80 درصد از بازار لوازم خانگی داخل کشور با محصولات تولید داخل(صرف نظر از برند)که با توجه به مقیاس اقتصادی تولید، 50 درصد  نیاز بازار باید توسط برندهای ملی تولیدی تامین شود.

* تامین حداقل 5 میلیارد دلار قطعه توسط قطعه‌سازان برای لوازم خانگی ساخت داخل و صادرات.

* از 3 میلیارد دلار صادرات، حداقل 1 میلیارد دلار مربوط به صادرات قطعه به بازارهای هدف صادراتی خواهد بود.

پیش‌نیازها و بسترهای لازم برای تحقق اهداف

تحقق این اهداف مستلزم فراهم آمدن بسترهای لازم است. از جمله این بسترها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

* اصلاح قوانین واردات و گمرکی و ایجاد سرفصل ویژه قطعات لوازم خانگی با در نظر گرفتن میزان عمق ساخت داخل هر محصول

* پیش بینی و بسترسازی تامین منابع مالی مورد نیاز

* برقراری سیستم هوشمند کنترل واردات رسمی و غیر رسمی( قاچاق کالا)

* حضور فعال در پیمان های منطقه ای و جهانی در راستای توسعه صادرات

* بستر سازی و هدایت برندهای خارجی برای تولید در داخل از طریق استفاده از پتانسیل ها و سرمایه گذاریهای انجام شده توسط تولید کنندگان  بزرگ داخلی

* خرید شرکتهای خارجی و برندهای بین المللی و ادغام آنها در شرکتهای بزرگ داخلی به منظور دستیابی به برند های جهانی، تکنولوژی و شبکه فروش جهانی آنها

* ایجاد فضای مناسب جهت پذیرش و حمایت از یک یا دو برند ملی با رویکرد توسعه صادرات

* فرهنگ سازی مصرف کالای با کیفبت تولید داخل

* پایش؛ سامان دهی و تجمیع تولید کنندگان داخلی محصول و قطعه برای تحقق تولید انبوه در راستای صرفه جویی ناشی از مقیاس

* ایجاد فضای مناسب در راستای فعالیت شرکت های دانش بنیان در زمینه نهادینه کردن تحقیق و توسعه و بومی سازی تکنولوژی در صنعت لوازم خانگی

* بستر سازی در راستای حضور برندهای ملی ایرانی در کشورهای هدف و ایجاد سیاست های تشویقی

* ارتقای سطح استاندارد تولید و رتبه بندی کیفی و فنی تولید کنندگان .

* رتبه بندی کیفی محصولات تولید داخل براساس رتبه بندی کیفی تولیدکننده

مقایسه واردات با آمار گمرک

این آمار با مقایسه آمار وارداتی و محصولات خارجی در ایران و نیز آمار ثبت شده گمرک میزان کم اظهاری و اختلاف ارزش اظهاری وارد کنندگان با آمار گمرک را نشان می دهد.

با مقایسه آمار ریالی و وزنی گمرک در حوزه واردات لوازم خانگی کم اظهاری وزنی و ارزشی و همچنین اظهار در سایر طبقات تعرفه گمرکی مشکل بازار لوازم خانگی ایران را دوصد چندان کرده است.

برای مثال طبق آمار بدست امده از گمرک جمهوری اسلامی ایران و میزان کل واردات گروه های اصلی لوازم خانگی در سال 1393 حدود 1067.7  میلیون دلار بوده در حالی که بنا بر آمار مستند مقدار واردات تنها دو برند مطرح کره ای حدود 1500 میلیون دلار بوده است.