عراق یک مکانیزم مالی برای ادامه خرید گاز و برق از ایران با وجود تحریم‌های آمریکا علیه تهران یافته است که مشابه اینستکس خواهد بود که اخیراً توسط کشورهای اروپایی برای تسهیل مبادلات تجاری قانونی با ایران فعال شده است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از سه مقام بلندپایه عراقی در گزارشی نوشت: مکانیزم چند منظور ویژه (SPV) به عراق اجازه خواهد دارد انرژی ایران را با پرداخت دینار عراق وارد کند و ایران از این پول برای خرید کالاهای بشردوستانه استفاده خواهد کرد.
این تدبیر به عراق اجازه خواهد داد از کمبود برق و برانگیختن اعتراض عمومی بدون متحمل شدن تحریم‌های آمریکا اجتناب کند.
یک مقام دولتی عراق به خبرگزاری فرانسه گفت: این محصول ماه‌ها مذاکرات میان مقامات عراقی، ایرانی و آمریکایی است.
یکی از این مقامات عراقی آگاه اظهار کرد: بغداد پول گاز وارداتی از ایران را با سپردن پول در حساب ویژه بانکی در داخل عراق، به دینار عراق پرداخت خواهد کرد و ایران نمی‌تواند این پول را برداشت کند اما قادر خواهد بود از این پول برای خرید کالا در خارج از عراق استفاده کند.
طبق اظهارات بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، عراق بابت خریدهای قبلی گاز و برق، حدود دو میلیارد دلار بدهی به ایران دارد.
یک مقام آمریکایی به خبرگزاری فرانسه گفت: واشنگتن از ایجاد این مکانیزم آگاه است اما سفارت آمریکا و سفارت ایران در بغداد در این باره اظهارنظر نکردند.
دو مقام عالی رتبه دیگر عراقی تأیید کردند که بغداد چنین حسابی را با اطلاع آمریکا ایجاد کرده است اما درباره این که آیا پرداخت‌ها به حساب مذکور آغاز شده است اطلاع نداشتند.
یکی از این مقامات عراقی گفت: ما چاره دیگری برای پرداخت پول واردات از ایران نداشتیم.
عراق برای جبران کمبود برق، حدود ۱۴۰۰ مگاوات برق و ۲۸ میلیون متر مکعب گاز از ایران وارد می‌کند که به اتفاق حدود یک سوم از برق مورد نیاز عراق را تأمین می‌کنند.
بانک‌های مرکزی ایران و عراق در فوریه برای ایجاد یک روش پرداخت که مشمول تحریم‌های آمریکا قرار نگیرد به توافق رسیده بودند اما جزئیات بیشتری در این خصوص منتشر نشده بود.
یک مقام عراقی در این باره به خبرگزاری فرانسه گفت: این به معنای آن است که ما به دلار آمریکا معامله نمی‌کنیم و تنها کالاهای بشردوستانه شامل مواد غذایی و دارو که مشمول تحریم‌های آمریکا قرار نمی‌گیرد خریداری خواهند شد. ما به دستگاه خودپرداز ایران تبدیل خواهیم شد.
به گفته دو مقام عراقی، مکانیزم چندمنظوره ویژه عراق احتمالاً در بانک تجارت عراق ایجاد خواهد شد. این بانک از زمانی که پس از تهاجم سال ۲۰۰۳ آمریکا به عراق تأسیس شد، عمده مبادلات بین‌المللی دولت عراق را انجام داده است.
یک منبع آگاه در این بانک به خبرگزاری فرانسه گفت این بانک در مذاکرات مذکور شرکت داشته است اما حساب هنوز ایجاد نشده است. وی گفت: وزارت خزانه داری آمریکا به پروسه‌های بانک تجارت عراق اطمینان دارد و ما سرگرم مذاکره برای رسیدن به توافقی هستیم که کاملاً در چارچوب معافیت‌های آمریکا خواهد بود.