معافیت‌های مالیاتی اهالی فرهنگ و هنر؛ رونق اقتصادی فعالیت‌های هنری

اعلام معافیت صد درصدی هنرمندان و فعالان فرهنگی از پرداخت مالیات از سوی رئیس سازمان برنامه و بودجه اتفاق مبارک و مناسبی بود که بی توجهی به این موضوع در لایحه ابتدایی نیز جای تعجب داشت. گرچه با اعلام معافیت 50 درصدی فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری در پیش‌نویس لایحه بودجه سال آینده، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و فعالان فرهنگی – هنری برای حذف این بند از پیش‌نویس پیگیری‌های زیادی کرده بودند. معافیت مالیاتی مراکز فرهنگی – هنری محصول نگاه حمایتی سیاستگذار در تقویت بنیه‌های مالی و شریان‌های حیات اقتصادی مراکزی است که بدون انتفاع اقتصادی در حال فعالیت هستند. پس از گسترش دانشکده‌ها، آموزشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی هنر از ابتدای دهه 80، شاهد افزایش چشمگیر جمعیت فعالان و  هواداران رشته‌های مختلف هنری بوده‌ایم و همین امر باعث رونق بیش از پیش تماشاخانه‌ها، سینماها و گالری‌ها در سراسر کشور شده است. فعال بودن اماکن فرهنگی و هنری و ایجاد فرصت‌هایی برای بهره‌مندی جامعه از تولیدات هنرمندان و نخبگان اجتماعی، علاوه بر ایجاد نشاط در جامعه، به غنای فرهنگی و اجتماعی کشور، گسترش فرهنگ گفت‌وگو و کاهش خشونت‌های اجتماعی منجر می‌شود. نیک‌بختانه با رشد جمعیت جوانان تحصیلکرده، تولیدات باکیفیت هنرمندان نیز همواره با اقبال خوب همراه بوده و البته ضروری‌ است که امکان بهره‌مندی از آثار هنری و فرهنگی برای همه اقشار جامعه همچنان محفوظ بماند. معافیت مالیاتی این مراکز جزو تصمیمات کلیدی سال‌های اخیر در حوزه فرهنگی بوده و نگرانی مسئولان و فعالان فرهنگی در روزهای اخیر از بازگشت 50 درصدی معافیت مالیاتی در شرایط اقتصادی فعلی ناظر به همین اثربخشی طرح اجرایی می باشد.

با توجه به وضعیت اقتصادی و درآمدی جامعه، برای حمایت از تولیدات و فعالیت‌های فرهنگی- هنری، باید از جانب دولت یارانه‌هایی هم برای هنرمندان و مولدین و هم برای مخاطبان در نظر گرفته شود. این امر باعث می‌شود که آثار هنری از غلتیدن در حوزه‌های ابتذال در امان مانده و همچنان ارتقای فرهنگ عمومی جامعه و اثرگذاری مطلوب اجتماعی خاستگاه آثار هنری باقی بماند. معمولاً در کشورهای توسعه یافته، دولت‌ها علاوه بر در نظر گرفتن معافیت های مالیاتی، سازوکارهایی تشویقی نیز برای جلب نظر و توجه حوزه‌های صنعتی و اقتصادی به فرهنگ و هنر تدوین می‌کنند. معافیت‌های مالیاتی برای این بخش‌ها در صورت سرمایه‌گذاری و حمایت از حوزه‌های ورزشی، فرهنگی و هنری و حمایت از آثار هنرمندان باعث رونق اقتصادی فعالیت‌های هنری و همچنین ارتقای کیفی آثار هنرمندان و اصحاب فرهنگ می‌شود. چه خوب است حالا که اصلاح ساختار مالیاتی کشور برای توسعه زیرساخت‌های اقتصادی در دست تدوین است، علاوه بر تنفیذ معافیت‌های مالیاتی بند «ل»، سازوکارهایی را نیز برای توجه بیشتر به تقویت زیرساخت‌های فرهنگی کشور و حمایت از هنرمندان، نویسندگان و آثار فرهنگی- هنری که آقای نوبخت نیز از آن به عنوان «مالیات‌های منفی» یاد کرده است، در نظر گرفته شود. به واقع استمرار معافیت مالیاتی صد درصدی در شرایط فعلی با وجود نیاز مبرم دولت به بازبینی نظام مالیاتی در شرایط استمرار تحریم و فشارهای خزانه، یک پیام به بخش فرهنگی و هنری جامعه است که بودجه با وجود همه تضییقات، همچنان برای اهل فرهنگ، شریان‌های حیات اقتصادی را باز نگه داشته و امر فرهنگ را از چتر انتفاع دور نگه می‌دارد.