آژانس بینالمللی انرژی در جدیدترین گزارش خود درباره چشمانداز بازار جهانی نفت با اشاره به افزایش چشمگیر آمار ابتلا به کووید-19 در سراسر جهان و اتخاذ محدودیتهای تازه از سوی دولتها برای مهار این بیماری همهگیر، پیشبینی خود از تقاضای جهانی نفت را تعدیل کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی در این گزارش پیشبینی کرده است که تقاضای جهانی نفت در سال جاری میلادی به 96.6 میلیون بشکه در روز (بهطور متوسط) خواهد رسید که این رقم اگرچه 5.5 میلیون بشکه نسبت به میانگین روزانه تقاضای جهانی نفت در سال گذشته میلادی افزایش نشان میدهد، اما در مقایسه با پیشبینی قبلی آژانس بینالمللی انرژی از تقاضای جهانی نفت در سال 2021 حدود 280 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
در سال 2020 میانگین روزانه تقاضای جهانی نفت تحت تأثیر بحران کرونا با سقوط بیسابقه 8.8 میلیون بشکهای نسبت به سال 2019 به 91 میلیون بشکه رسید. بدین ترتیب رشد 5.5 میلیون بشکهای میانگین روزانه تقاضای جهانی نفت حتی نمیتواند تقاضا را به سطح قبل از بحران کرونا بازگرداند.
گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی در شرایطی منتشر شده است که دولتها در نقاط مختلف جهان از جمله کشورهای اروپایی و بخشهایی از چین بار دیگر به اتخاذ اقدامات سختگیرانه و اعمال محدودیتهای تازه بر رفت و آمد شهروندان روی آوردهاند تا شاید بتوانند از این طریق موج جدید شیوع ویروس کرونا را مهار کنند. با توجه به این محدودیتها و برنامهریزی برخی دولتها برای اعمال محدودیتهای بیشتر بر سفرهای داخلی و بینالمللی، آژانس بینالمللی میانگین روزانه تقاضای جهانی نفت در سهماهه نخست سال جاری میلادی را با 600 هزار بشکه تعدیل نسبت به گزارش قبلی، 94.1 میلیون بشکه پیشبینی کرده است.
البته در گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی به آغاز روند واکسیناسیون برای مهار همهگیری کووید-19 در اقصی نقاط جهان نیز اشاره شده است. این نهاد بینالمللی در گزارش خود خاطرنشان کرده است: «توزیع واکسن کرونا در سراسر جهان متغیرهای بنیادی بازار نفت را در مسیر قویتری قرار میدهد و باعث میشود که عرضه و تقاضای نفت پس از سقوط بیسابقهای که در سال 2020 داشتند، به مسیر رشد بازگردند. اما با توجه به اینکه اعمال مقررات منع تردد در تعدادی از کشورها فروش سوخت را تحت تأثیر قرار خواهد داد، بهبود کامل تقاضای نفت مدت بیشتری به طول خواهد انجامید.»
آژانس بینالمللی انرژی در گزارش اخیر خود پیشبینی کرده است که در صورت پایبندی 100 درصدی اعضای ائتلاف نفتی اوپک پلاس به تعهدات خود برای کاهش تولید نفت تا سطح مورد توافق، موجودی انبارهای نفت در جهان در سهماهه نخست امسال 1.1 میلیون بشکه در روز یا به عبارتی 100 میلیون بشکه در پایان این دوره سهماهه کاهش خواهد یافت.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی، در نیمه دوم سال جاری علیرغم افزایش احتمالی عرضه نفت انتظار میرود که رشد تقاضا به حدی باشد که موجودی انبارهای نفت کاهش بیشتری را نسبت به سهماهه اول و دوم سال تجربه کند.
طی هفتههای اخیر قیمت نفت در بازارهای جهانی به لطف خوشبینی حاصل از توزیع واکسن کووید-19 و تصمیم پیشبینی نشده عربستان سعودی برای کاهش تولید نفت خود، رشد قابلتوجهی داشته است. با این حال، روند نسبتاً کُند واکسیناسیون در بسیاری از کشورها باعث شده است که تردیدهایی درباره زمان بهبود کامل اقتصاد جهانی ایجاد شود.
اوپک و متحدانش که به ائتلاف نفتی اوپک پلاس شهرت یافتهاند، در سال گذشته میلادی سطح تولید نفت خود را به میزان بیسابقهای کاهش دادند تا بتوانند افت چشمگیر تقاضای جهانی نفت که ناشی از سقوط تقاضا برای سوخت بود را تا حدی جبران و از افت بیشتر قیمت نفت جلوگیری کنند.
اعضای ائتلاف نفتی اوپک پلاس از اوایل تابستان تولید نفت خود را 9.7 میلیون بشکه در روز کاهش دادند؛ این رقم سپس به 7.7 میلیون بشکه در روز تعدیل شد و از ابتدای سال جاری میلادی نیز به 7.2 میلیون بشکه در روز رسید. اخیراً عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک و بزرگترین صادرکننده نفت در جهان محسوب میشود اعلام کرده است که قصد دارد از ابتدای ماه فوریه (اواسط بهمنماه) تولید نفت خود را 1 میلیون بشکه دیگر (اضافه بر تعهداتش در قالب اوپک پلاس) کاهش دهد.
هفته گذشته اوپک در گزارشی پیشبینی کرد که میانگین روزانه تقاضای جهانی نفت در سال 2021 با 5.9 میلیون بشکه افزایش نسبت به سال گذشته به 95.9 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. اوپک میانگین روزانه تقاضای جهانی نفت در سال 2020 را 90 میلیون بشکه در روز برآورد کرده است.
در نخستین ساعات معاملاتی امروز چهارشنبه 20 ژانویه (اول بهمن) قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال به بیش از 56 دلار رسیده و هر بشکه نفت سبک تگزاس نیز بالاتر از 53 دلار خرید و فروش میشود.