شهروندانی که از قانون سرپیچی میکنند؛ رانندگانی که مصادره میکنند؛ کتری که بوی بد گوشت خرچنگ میدهد؛ و 20 آپارتمان غیر قابل اجاره؛ همه اینها به ظاهر پدیدههای غیر مرتبط به هم هستند. اما مردم محلی تنها یک مقصر اصلی برای همه اینها پیدا میکنند: توریستها. گردشگرانی که مشکل ایجاد میکنند، پدیده جدیدی نیستند. البته چیزهای زیادی در ونیز وجود دارد که میتوان با آنها مخالفت کرد اما به گفته هنری جیمز تنها یک مورد است که بیش از همه میتوان با آن مخالفت کرد و آن هم توریستها هستند. اما حجم توریستهایی که به مقاصد عمومی سفر میکنند چیزی جدیدی نیست؛ در واقع همیشه توریستها به نقاط و کشورهایی سفر میکنند که از نظر همه زیبا و جذاب است. به این ترتیب نقاط خاصی در دنیا وجود دارند که صنعت توریسم را در انحصار خود درآوردهاند. این مکانها توریستها را به خود محدود کردهاند.
از ماه اکتبر گردشگران کمکم تغییر مسیر میدهند؛ آنها از جزیره کوهتاچی که بهشتی برای نفس کشیدن در تایلند است به نقطهای دیگر سفر میکنند. کمکم چترهای تابستانی در سه جزیره همسایه باز میشود. به این ترتیب توریستها از نقطهای به نقطه دیگر کوچ میکنند. تابستان که میشود بیش از 10هزار نفر از کسانی که منتظر تعطیلات تابستانه بودهاند سوار بر کشتیهای تفریحی میشوند و به جزیره سانتورینی در یونان سفر میکنند. گاهی در یک روز بیش از 8هزار نفر در این مکان حضور دارند.
در سیچلز دولت جلوی ساختوساز هتلهای خیلی بزرگ را گرفتهاست. هم در بارسلونا و هم در آمستردام، ساخت مجتمعهای بزرگِ جدید در مرکز شهر ممنوع شدهاست و اگر کسی هم دست به کار ساخت شود، مردم محلی خیلی سریع آن را خراب میکنند و مانع اجرای آن میشوند. مردم محلی میگویند میوه گردشگران همیشه به دست شرکتهای بزرگ و هتلداران میرسد.
مردم در برخی از مناطق تلاش میکنند با روشهای خلاقانه، توریستها و گردشگران را به خود جلب کنند؛ مثلاً آنها فضایی خاص خلق میکنند یا سرویسهای ویژه در نظر میگیرند. این مسئله گاهی باعث هجوم گردشگران به یک منطقه میشود اما نخستین مشکلی که ایجاد میکند گرانی است. اغلب کالاها و اجناس در مناطقی که رفتوآمد توریستها در آنها بالاست، قیمت بسیار زیادی دارند و باعث بروز مشکل برای مردم محلی میشوند به همین خاطر است که آنها نیز نسبت به این مسئله گلایه میکنند. مقامات در شهرهای برلین، بارسلونا و ایسلند در پاسخ به اعتراضات مردم نسبت به این مسئله، محدودیتهایی را برای آن ایجاد کردهاند.
توریست تو تروریستی
مشکل دیگری که در کشورهای اروپایی وجود دارد بحث «امنیت» است. جمله «توریست تو تروریستی» در اکثر نقاط دیدنی شهرها و کشورهای اروپایی دیده میَشود و مقامات هنوز موفق نشدهاند مردم محلی را نسبت به این مسئله قانع کنند. در برخی از مناطق مردم کلید خودروی توریستهایی که بد رانندگی میکنند را از آنها میگیرند.
تابستان امسال از هر ده نفری که در خیابانهای بارسلونا قدم میزنند، هشت نفر توریست هستند. برخی از ساکنان محلی نسبت به این مسئله گلایه کردهاند. آنها حتی شهردار جدیدی که برای خود انتخاب کردند را با این هدف روی کار آوردند که دست توریستها را از شهرشان کوتاه کند. نکته جالب توجه این است که از هر ده نفر توریست بینالمللی یک نفر چینی است. به این ترتیب چینیها به حرفهایترین توریستهای جهان تبدیل شدهاند. یکی از هتلداران که از توریستهای چینی خسته شده میگوید: «یکی از عادتهای بد آنها این است که در کتریهای داخل هتل، خرچنگ آبپز میکنند و باعث بوی بد آن میشوند». نیوزیلند سال گذشته اعلام کرد مایل نیست این تعداد از توریستهای چینی را بپذیرد.
برخی از کارشناسان هشدار دادهاند که اگر توریستها به درستی کنترل نشوند ممکن است صنعت توریسم را بکشند. شاید وظیفه اصلی بر دوش مقامات محلی است که باید در این زمینه اقدام کنند و کنترل و نظارت بیشتری بر توریستها داشته باشند. در حال حاضر یکدهم تولید ناخالص داخلی جهان را صنعت توریسم تشکیل میدهد. این صنعت میتواند منبع خوبی برای کسب درآمد باشد. در بارسلون بیش از 120هزار شغل از طریق توریسم ایجاد میشود. شاید اصلیترین مشکل این باشد که صنعت توریسم در نقاط خاصی از جهان به خواب رفتهاست. دولتهای محلی باید در این زمینه اقدام کنند و با ایجاد زیرساختها به بهبود این صنعت در سایر شهرها و نقاط دنیا کمک کنند. آنها گاهی میتوانند تنها با ساخت تعدادی توالت، تعداد توریستهای خود را بیشتر کنند. مشاهدات نشان میدهد دولتها هنوز میتوانند در این عرصه بهتر شوند. اگر جمعیت توریستها تنها به نقاط خاصی هجوم ببرند به چالشی جدید برای دنیای مدرن تبدیل خواهند شد. پس پیش از آنکه این مسئله به یک چالش بزرگ تبدیل بشود، دولتها باید دست به کار شوند و در این زمینه اقدام کنند تا این جریان پردرآمد به یک چالش بینالمللی تبدیل نشود.