در کمیته تسهیل تجارت اتاق اکو تمامی نمایندگان کشورهای عضو اتفاق نظر داشتند که حجم تجارت بین کشورهای عضو اکو مطلوب نیست و بدین منظور باید راهکاری برای تسهیل تجارت و از میان برداشتن موانع صورت گیرد.
مالک آنیک علی، رئیس کمیته تسهیل تجارت اتاق اکو در ابتدای این نشست گفت: تسهیل تجارت یک فاکتور اساسی برای توسعه اقتصادی کشورهاست و تاثیر زیادی بر رقابتپذیری و جذب سرمایهگذاران خارجی دارد. تسهیل تجارت همچنین باعث به حداقل رساندن هزینهها شده و درآمد گمرکها را افزایش میدهد.
به گفته او تجارت میان کشورهای اکو 7 تا 8 درصد تجارت این منطقه را شامل میشود که بسیار کمتر از ظرفیت موجود است. برای افزایش تجارت بین کشورهای عضو اکو میتوان از توافقنامه «اکوتا» استفاده کرد.
رئیس کمیته تسهیل تجارت با اشاره به اینکه توافقنامه اکوتا که در سال 2008 مورد تائید و تصویب اکثر کشورهای عضو قرار گرفته است، تاکید کرد: اکنون زمان اجرایی کردن «اکوتا» فرارسیده و باید برای از میان برداشتن لیست موانع تجارت مندرج در این توافقنامه گام برداشت.
این نماینده کشور پاکستان معتقد است: دولت هر کشور باید اراده سیاسی داشته باشد تا بتواند بر تسهیل تجارت بین کشورها تاثیرگذار باشد. وی همچنین تاکید کرد: باید هرچه سریعتر کانالهای دیپلماتیک منطقه اکو فعال و برچسب ویزا برای کامیون داران اجرایی شود.
در ادامه نشست نماینده افغانستان با تاکید بر اینکه تسهیل تجاری بین کشورهای عضو کفایت نمیکند، تصریح کرد: تراز تجاری بین افغانستان و پاکستان طی یک سال گذشته از 5 میلیارد دلار به 3.5 میلیارد دلار کاهش یافته است. اگر نتوانیم تجارت را برای یکدیگر تسهیل کنیم، ضرر آن متوجه خودمان و اتاقهای بازرگانی اکو خواهد بود. البته تراز تجاری افغانستان و ایران طی سال گذشته از 100 میلیون دلار به 2.6 میلیارد دلار افزایش یافته است که پیشرفت خوبی را نشان میدهد.
وی ضمن تاکید بر لزوم پیگیری تصمیمات این نشستها، حمایت از بخش خصوصی را وظیفه دولت هر کشور دانست.
سپس سلیمی، نماینده ایران با اشاره به ارقام اعلامشده توسط نماینده افغانستان گفت: میزان تجارت بین کشورهای عضو اکو مطلوب نیست، ما کشورهای همسایه هستیم و انتظار میرود تجارت بیشتری با یکدیگر داشته باشیم.
وی معتقد است درباره لزوم افزایش تجارت بین این کشورها تفاهمی وجود ندارد و همین مانع انجام اقدامات جدی در این زمینه میشود.
نماینده ایران با اشاره به اطلاعرسانی نامناسب هر کشور تصریح کرد: داشتن اطلاعات کافی کشورها از یکدیگر میتواند منجر به افزایش سرانه تجارت بین آنها شود.
سلیمی ادامه داد: ما خودمان را برادر یکدیگر میدانیم اما این برادری در حوزه تجارتمان به چشم نمیخورد. بعضا حاضریم کالایی را از کشوری که هزاران مایل با ما فاصله دارد وارد کنیم، در حالیکه کشور همسایهمان نیز ممکن است آن کالا را داشته باشد.
عدم شفافیت قوانین کشورهای عضو اکو
در ادامه نشست نماینده قزاقستان با اشاره به برخی موانع موجود بر سر راه توسعه تجارت بین کشورها گفت: اخیرا برخی کشورها اقداماتی برای حمایت از صنایع و تولید داخلی انجام دادهاند که کار تجارت را بیش از پیش سخت کرده است. همچنین اطلاع نداریم برای صادرات کالا چه قوانینی در کشورهایی مانند ایران، خصوصا در زمینه گمرک وجود دارد.
نماینده ترکیه نیز ضمن تائید نبود اطلاعات شفاف در زمینه قوانین هر کشور، خواستار رفع موانع اداری کشورهای عضو اکو شد و گفت: باید قوانین و روابط تجاری بین اعضا با یکدیگر هماهنگ شده و موانع تعرفهای و غیر تعرفهای کشورها حذف شوند.
سپس نماینده ازبکستان با اعلام اینکه دولت این کشور تصمیم دارد آزادسازی تجارت با کشورهای خارجی انجام دهد، بیان کرد: برای نیل به این هدف دولت ابتدا تبادل ارز را آزاد کرده و در حال حذف عوارض مالیات است. چنانچه پیش از این ارزی که برای صادرات وارد کشور میشد به دولت اختصاص مییافت، اما امروزه این قانون حذف شده و ارز به تاجران تعلق میگیرد.
او پنبه را محصول اساسی ازبکستان دانست و گفت: عمده واردات ما منسوجات بوده و توجه زیادی به صادرات محصولات غذایی داریم. همچنین تدوین قوانین را برای توسعه تجارت حلال آغاز کردهایم.
در بخش پایانی نشست محمدرضا کرباسی، معاون بینالملل اتاق ایران ضمن ابراز تاسف از اجرایی نشدن «اکوتا»، خواستار اجرایی شدن آزمایشی آن بین کشورهایی شد که این توافقنامه را تائید کرده و مراحل آن را انجام دادهاند.
او با اشاره به پژوهشهای انجامشده در اتاق ایران در زمینه تجارت گفت: نتایج نشان میدهد اگر ایران بهجای واردات کالا و خدمات از کشورهای غیر عضو اکو، از کشورهای عضو واردات انجام میداد، حجم تجارت با اکو 3.2 میلیارد دلار افزایش مییافت. همچنین اگر ترکیه چنین اقدامی را انجام میداد حجم تجارت با اکو تا 4 میلیارد دلار افزایش داشت.
کرباسی با بیان اینکه حجم تجارت بین کشورهای عضو اکو طی چند سال گذشته تنها 7 درصد بوده است، خواستار افزایش حجم تجارت بین این کشورها شد.