عکس: محمد علیمهدی.
اقتصاد و فعالان اقتصادی ایران در یک سال اخیر با برخی مشکلات غیرقابلپیشبینی مواجه شدند و در این میان مسئله خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریمها نیز بر محیط کسبوکار کشور اثر گذاشت اما باید پذیرفت که اقتصاد ایران بیش از آنکه متاثر از تحریمها و کمبود منابع باشد، اسیر تصمیمگیریهای نسنجیده و شتابزده است.
فعالان اقتصادی از ابتدای امسال، در عرض مدت کوتاهی با بخشنامههای متعدد و متناقض مواجه شدند که در محیط کسبوکار اثرگذاری بالایی داشته و باعث کندی روند حرکت اقتصادی کشور در بسیاری از زمینهها شده اند. مهمترین نتیجه این وضعیت، ایجاد بیاعتمادی در کشور بود که مطمئناً همه سرمایهگذاران را در حالت صبر و انتظار قرار میدهد؛ موضوعی که بدون شک در مسائل اقتصادی کشور اثرگذاری جدی دارد.
به دلیل شتابزدگی در تصمیمات و صدور بخشنامهها، نهتنها نتوانستیم در مقابل تحریمها تسهیلاتی فراهم کنیم بلکه ناخواسته در برخی زمینهها به اثرگذاری تحریمها کمک کردیم. بهگونهای که بررسی مسائل موجود در فضای کسبوکار نشان میدهد در شرایط فعلی شاخصها جابجا شدهاند؛ اگر در گذشته بحث منابع بانکی و کمبود نقدینگی مهمترین مشکل فعالان اقتصادی بود، اکنون بیثباتی قوانین و صدور بخشنامههای متعدد در ردیف اول مشکلات فعالان اقتصادی قرار گرفته است.
برای تغییر این وضعیت باید به مسیر استاندارد و معقولانه بازگردیم و در روشهایی که باعث این مشکلات شده تجدیدنظر کنیم. اتاق ایران به نمایندگی از بخش خصوصی در زمانهای مناسب تمام راهحلهای کارشناسی خود را پیشنهاد کرده اما شاهد توجه جدی به پیشنهادهای بخش خصوصی در این زمینه نبودهایم.
اعتقاد فعالان بخش خصوصی بر آن است که باوجود تشدید تحریمهای ظالمانه، فرصت مساعدی نیز برای رشد تولید و صادرات به وجود آمده است اما این فرصتها را با تصمیمات عجولانه و اشتباه از دست میدهیم. به ویژه در بخش تولید که امروز میتوان ادعا کرد دیگر قاچاق نمیتواند رقیب جدی آن باشد، در عمل بهجای استفاده از این فرصتها، در از دست دادن فرصتها فعالتر هستیم و فرصت خوب فراهم شده برای تولید و صادرات را از دست میدهیم.
فارغ از این، ما در حوزه تخصیص منابع نیز درست عمل نمیکنیم و در شرایطی که با محدودیت منابع مواجهیم، در نحوه توزیع همین منابع اشکالات فراوانی داریم که اثرات آن بالاتر از کمبود منابع است.
فعالیت بخش خصوصی نیازمند ثبات در تصمیمگیریها و قوانین است. اقتصاد ایران امروز نیازمند دوری از تصمیمهای شتابزده است. اقتصاد ایران نیازمند پیشبینیپذیری است. هدف از تحریمها شکستن قامت اقتصاد ایران و سلب اعتماد فعالان اقتصادی و ازهمگسیختگی بین فعالان اقتصادی و مسئولان است؛ نگذاریم چنین اتفاقی رخ دهد.