مقام‌های عالی رتبه بخش دولتی و خصوصی ایران و سوریه درهمایش تجاری مشترک دو کشور در دمشق با اشاره به سطح بالا و مستحکم روابط سیاسی دو جانبه برای تقویت و بالابردن روابط اقتصادی اعلام آمادگی کردند.
غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، با اعلام آمادگی بخش خصوصی کشور برای سرمایه گذاری مشترک در سوریه، اعلام کرد که شرکت های فعال در زمینه تولید مصالح ساختمانی، خدمات فنی و مهندسی ایران ظرفیت بالایی برای همکاری با شرکت های سوریه‌ای دارند.
وی با اشاره به این که کالاهای ایرانی در حال حاضر از مسیر زمینی ترکیه و یا دریایی از بندرعباس به سوریه صادر می شوند، بر ضرورت راه افتادن ترانزیت زمینی از راه عراق تاکید کرد. شافعی خاطر نشان کرد: ضروری است که هم، راه زمینی ترانزیت کالاهای ایرانی از عراق راه‌اندازی شود و هم این که سه کشور ایران، عراق و سوریه در این راستا شرکت حمل و نقل سه جانبه ایجاد کنند.
با وجود آنکه قرارداد تجارت آزاد ایران و سوریه پیش از جنگ با تعرفه 4 درصدی عملیاتی شده بود، اما تهران و دمشق نتوانستند از تمام ظرفیت های آن بهره برداری کنند. افزون بر این، تمام روابط مالی دو جانبه بر اساس دلار امریکا انجام می گرفت. پس از خروج یک جانبه امریکا از برجام و بازگشت تحریم ها که روابط بانکی را هدف گرفته، سوریه که خود نیز در تحریم به سر می برد، در تلاش است تا معاملات تجاری خود را با ایران بر اساس پول های ملی دو کشور صورت دهد. عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی ایران در سفر راه کارهایی را برای اجرایی شدن این مهم به طرف سوری ارایه کرده است.
شافعی با اشاره به مشکلات موجود در زمینه روابط بانکی و بیمه ای، تاکید کرد که دولت های ایران و سوریه هر چه سریع تر موانع سر راه را برداشته تا روابط اقتصادی «بیش از پیش رونق بگیرد».
وی همچنین به تشکیل کمیته مشترک اقتصادی ایران و سوریه در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، آن را «اقدام عملی ایران برای تاسیس اتاق مشترک دو کشور» خواند.
رئیس اتاق ایران با استقبال از اعلام اعضای سوریه‌ای این کمیته از برگزاری نخستین نشست کمیته مشترک اقتصادی سوریه و ایران در اتحادیه اتاق های بازرگانی این کشور خبر داد.
وی که در صدر هیات اتاق ایران به دمشق سفر کرده، خواستار تبادل بیشتر هیات های تجاری و اقتصادی بین دو کشور شد.
در همین حال، عماد خمیس نخست وزیر سوریه که در این همایش تجاری در هتل داما رز دمشق شرکت کرده بود، گفت: امروز باید پیروزی هایمان در سوریه را تکمیل کنیم تا بتوانیم نقشه راه تقویت روابط اقتصادی‌مان را تنظیم کنیم.
وی با تاکید بر روابط «ممتاز و بی سابقه» ایران و سوریه، اولویت را بازسازی ویرانه های ناشی از جنگ توصیف و اعلام کرد: این اولویت در اختیار ایران است چون بیش از همه در کنار ما بوده است.
نخست وزیر سوریه گفت: امروز نیاز مبرم به سرمایه گذاری در سوریه وجود دارد و ما از سرمایه گذاران ایرانی دعوت می‌کنیم برای حضور در سوریه پیش‌قدم شوند. زمینه برای تولید مشترک در سوریه و همچنین تولید مشترک کالاهای سوریه‌ای در در ایران از سوی ما فراهم است.
عماد خمیس نقش بخش خصوصی را در توسعه روابط اقتصادی میان دو کشور مهم خواند و گفت: همکاری بخش های خصوصی ایران و سوریه می تواند نقطه عطفی در راستای تعاملات دو جانبه باشد.
اسحاق جهانگیری نیز با تاکید بر توافق‌های پیشین و کنونی میان تهران و دمشق، سفرش به سوریه را دارای پیامی برای فعالان افتصادی ایرانی و سوریه ای خواند و گفت: سوریه وارد دوره بازسازی زیرساخت ها شده و طبیعی است که ایران که در مبارزه علیه تروریسم در کنار ملت سوریه بوده، در بازسازی هم نقش ممتاز و والایی داشته باشد.
وی بر لزوم ارتقاء مناسبات تجاری و اقتصادی تهران – دمشق و رسیدن آن به سطح ممتاز روابط سیاسی تأکیدکرد و با اشاره به امضاء موافقتنامه های مختلف میان دو کشور تصریح کرد: موافقتنامه همکاری های اقتصادی راهبردی بلندمدت میان دو کشور می تواند تحولی تاریخی و بی سابقه در روابط فیمابین ایجاد کند.
معاون اول رئیس جمهور به ضرورت ترانزیت از راه زمینی و ریلی از طریق عراق اشاره و تاکید کرد: علاقه مندیم که خلیج فارس از طریق ریل به دریای مدیترانه متصل شود.
وی راه آهن و راه سازی را دو اولویت بخش های دولتی ایران و سوریه برای تسریع حمل و نقل خواند و اعلام کرد که در حال حاضر حمل و نقل کالایی ما از راه دریا صورت می گیرد.
جهانگیری اولویت کوتاه مدت را بازسازی زیر ساخت ها، مسکن و واحدهای آسیب دیده در زمان جنگ توصیف و تاکید کرد و گفت: شرکت های توانمندی در ایران وجود دارند و به خصوص در بخش مسکن از تجربه های مناسبی برخوردار هستند.
به گفته جهانگیری، سرمایه گذاری مستقیم و ایجاد شرکت های مشترک نیز باید مورد توجه ویژه بخش خصوصی قرار گیرد.
وی هم چنین پیشنهاد داد که کارگروهی برای حل مشکلات تجار دو کشور ایجاد شود دفاتری در ایران و سوریه برای تسریع در حل مشکلات فعالان اقتصادی دایر شود.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به گزارش های بین المللی در مورد خسارت 300 میلیارد دلاری وارده از هشت سال جنگ سوریه، از فعالان بخش خصوصی خواست وارد روند بازسازی سوریه شوند.
وی با دادن وعده همکاری دولت ایران برای تامین مالی و بازکردن خطوط اعتباری برای صادرات به کشورهای هدف و تجارت با سوریه، اعلام کرد که زیر ساخت های حقوقی آماده است و بخش خصوصی می تواند با قوت وارد شود.
محمد حمشو، رئیس اتحادیه اتاق های بازرگانی سوریه نیز بر یافتن راهکارهای تازه برای پویا سازی روابط اقتصادی تاکید کرد و گفت: ما تلاش می کنیم تا توافق‌های شکل گرفته در این سفر به بهترین شکل اجرایی شود.
او تشکیل اتاق مشترک بازرگانی سوریه و ایران را اولویت اتحادیه اتاق های بازرگانی سوریه دانست که بعد از تشکیل کمیته مشترک دنبال خواهد شد.