عکس: شانا
«با توجه به محدودیت زمانی، تا پایان امسال نمی‌توان بیش از سه قرارداد با الگوی جدید قراردادهای نفتی امضا کرد» این اصلی‌ترین صحبت غلامرضا منوچهری معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در نشست آموزشی صنعت نفت با موضوع الگوی جدید قراردادهای نفتی بود. به این ترتیب می‌توان انتظار داشت تا شش ماه آینده 2 یا 3 قرارداد نفتی با الگوی جدید امضا شود. منوچهری در این نشست که برای آموزش خبرنگاران و اصحاب رسانه برگزار شده بود به 20ویژگی پروژه‌های نفتی و گازی اشاره کرد. بخش دیگری از صحبت‌های او به ضعف ایران در افزایش ازدیاد برداشت مربوط می‌شد. گلایه اصلی منوچهری نیز این بود که مقدار تولید نفت ایران نسبت به ذخایر نفتی کشور بسیار پایین است. طبق گفته منوچهری امریکا با وجود اینکه ذخایر بسیار کمتری نسبت به ایران دارد، روزانه 10میلیون بشکه نفت تولید می‌کند اما میزان تولید نفت در ایران همواره بین 3میلیون و 800هزار تا 4میلیون و 300هزار بشکه در روز در نوسان بوده‌است. او همچنین تأکید کرد که هر یک درصد افزایش تولید در ایران می‌تواند حدود 300میلیارد دلار ارزش تولیدی برای این کشور داشته باشد.
تصویر انرژی جهان همواره در حال تغییر است
منوچهری تأکید کرد که تصویر انرژی جهان همواره در حال تغییر است و بخشی از آن به ماهیت و طبیعت پروژه‌های نفتی و گازی باز می‌گردد. او به 20 نکته در مورد ماهیت پروژه‌های نفتی و گازی اشاره کرد که نخستین مورد نیاز به مطالعه در این عرصه بود. طبق گفته معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت، در بخش نفت و گاز نیاز به مطالعات عمیقی وجود دارد. او در این باره گفت: «برای تعریف پروژه به اطلاعات گسترده‌ای نیاز داریم. برخی مطالعات به بیش از 5سال زمان نیاز دارند.»عدم قطعیت و ریسک بالا دومین ویژگی پروژه‌های نفتی و گازی است که منوچهری به آن اشاره کرد.
یکی از ویژگی‌های مهم قراردادهای نفتی و گازی «سرمایه‌بر بودن» است. منوچهری با اشاره به این ویژگی گفت: «پروژه‌های نفتی و گازی ابعاد کلانی دارند و نرخ بازگشت سرمایه در آن‌ها بسیار مهم است.» طبق گفته معاون مدیرعامل شرکت ملی گاز، نرخ بازگشت سرمایه در آن زمان که قیمت نفت بالای100دلار در ازای هر بشکه بود، بیش از 400درصد بود.
طبیعت نفت بین‌المللی است
بین‌المللی بودن شاید مهم‌ترین ویژگی قراردادهای نفتی و گازی باشد. منوچهری در این باره گفت: «طبیعت نفت بین‌المللی است. بخشی از آن در کشورهای آسیایی و بخشی دیگر در امریکا توسعه پیدا می‌کند. کارشناسان نفتی هم بین‌المللی هستند.» منوچهری تأکید کرد که تمامی شرکت‌های فعال در این حوزه نیز بین‌المللی هستند. به این ترتیب نفت یک مبحث محلی نیست و به همکاری‌های بین‌المللی نیاز دارد.
میادین مشترک نفتی، تحولات بازار انرژی و اهمیت نقش کارفرمایان در پروژه‌های نفتی و گازی از دیگر ویژگی‌های خاص این عرصه بود که معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت به آن اشاره کرد.
نیاز صنعت نفت به سرمایه‌گذاری 100میلیارد دلاری
در ادامه صحبت‌های منوچهری، تریبون به عبدالمحمد دلپریش مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران رسید. مهم‌ترین صحبت دلپریش این بود که پیشبرد برنامه ششم توسعه، منوط به تحقق اهداف توسعه‌ای نفت است. او در خلال صحبت‌های خود به نیاز 100میلیارد دلاری برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه‌ای صنعت نفت و گاز اشاره کرد. طبق گفته دلپریش 14.5درصد از درآمدهای نفتی به شرکت ملی نفت تعلق می‌گیرد که تنها جوابگوی هزینه‌های جاری و بخش کوچکی از دیون این شرکت به نهادهای مالی و بانک‌هاست.
دلپریش عمده صحبت‌های خود را به این مسئله اختصاص داد که بار اصلی مسئولیت تحقق رشد اقتصادی 8درصدی که برای سال‌های پایانی برنامه ششم توسعه هدف‌گذاری شده، بر عهده وزارت نفت است و تمامی نهادها و دستگاه‌ها باید با این وزارتخانه همکاری کنند تا این هدف محقق شود.