پاییز امسال (۶ مهر تا ۱۹ آبان) با درگیری نظامیان جمهوریهای آذربایجان و ارمنستان بر سر مناطق مورد مناقشه قره باغ همراه بود که سرانجام با میانجیگری روسیه و انتشار بیانیه مشترک پایان یافت و البته باکو توانست بخشی از اراضی مورد اختلاف را پس از دههها به خاک خود الحاق کند.
به گفته الهام علی اف رئیسجمهوری آذربایجان بسیاری از مناطق آزاد شده از جمله شهرستانهای آقدام ، فضولی ، جبرایل ، زنگیلان و قبادلی بطور کامل تخریب شده است؛ از این رو او برای بازسازی گسترده این مناطق علاوه بر شرکتهای آذربایجانی از فعالان اقتصادی و شرکتهای کشورهای دوست نیز دعوت به همکاری کرده است.
نکتهای که سیدعباس موسوی سفیر ایران در آذربایجان در نشستی که به صورت ویدئو کنفرانس با معاونت امور بینالملل اتاق ایران داشت به آن اشاره و تاکید کرد:«بخش خصوصی از فرصت مشارکت در بازسازی مناطق آزاد شده قرهباغ استفاده کند.»
در همین زمینه، محمدرضا پدیدار رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران با تاکید بر فرصتهایی که این منطقه در حوزه خدمات فنی و منهندسی طرحهای حوزه انرژی فراهم کرده است به «پایگاه خبری اتاق ایران» میگوید: خوشبختانه ایران در منطقهای از دنیا قرار دارد که در اصطلاح ما به آن منطقه بیضی انرژی جهان میگوییم؛ منطقهای که در شمال آن کشور روسیه، جنوب، کشورهای حاشیه خلیجفارس و عربی، عراق در غرب، در شرق هم کشورهایی که منابع مصرفی آن به ایران وابسته است، قرار دارد. با توجه به همین موقعیت ویژه است که بهترین فرصت برای ایجاد و اجرای طرحهای توسعهای ایران با کشورهای منطقه فراهم است.
پدیدار بر این باور است که ایران و آذربایجان در منطقههای جدید آزادشده میتوانند تبادلات تجاری خوبی داشته باشند.
او تاکید میکند: ظرفیتهای آزادی در حوزه خدمات فنی و مهندسی ایران وجود دارد که صادرات آنها میتواند ارزشافزوده مضاعفی برای بخش خصوصی ایجاد کند.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران ادامه میدهد: بخش خصوصی از فرصت مشارکت در فرصت مناطق آزاد شده قرهباغ میتواند به نحو احسن استفاده کند؛ گفتوگوهایی هرچند به صورت پراکنده صورت گرفته است. حتی در نشستهایی که هم در اتاق تهران و هم اتاق ایران برگزار شد، راهکارهای توسعه صدور خدمات فنی و مهندسی بررسی و این طور نتیجه گرفته شد تا ابتدا اولویت را به حوزههایی بدهیم که محدودیتهای کمتری به دلیل تحریمها داریم و بازسازی در این منطقه را شروع کنیم. در همین راستا، خدمات فنی و مهندسی طرحهای حوزه انرژی باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد.
پدیدار ادامه میدهد: حوزه انرژی شامل گروههای مختلفی از سازندگان، پیمانکاران،مهندسان ساخت، نیرو، انرژیهای نو و سایر گروههای تخصصی است که طبق مطالعات صورت گرفته 3 هزار شرکت فعال در این حوزه مشغول به فعالیت هستند. از طرفی تحریمها، باعث شده تا دوسوم ظرفیت ما خالی بماند و با شرایط ایجاد شده، بهترین فرصت برای مشارکت در پروژههای «سطح نگهداشت» و «توسعهای» به صورت مشارکتی با آذربایجان ایجاد شد است.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تاکید میکند که برای حضور موثر بخش خصوصی در این پروژهها، ضروری است که موانع گمرکی و ترانزیتی به صورت بین دو کشور حل شود.
پدیدار همچنین با اشاره به طرح موضوع همکاریهای شش جانبه میان کشورهای ایران، آذربایجان، ارمنستان، روسیه، ترکیه و گرجستان، ابراز امیدواری کرد اگر این طرح به اجرا دربیاید، می توانیم از بسیاری ظرفیتهای مغفول نیز استفاده کنیم.
پدیدار تاکید میکند که برای همکاریهای موثر لازم است تا دولت آذربایجان موانع موجود را رفع و دولت ایران هم تسهیلگری کند.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران میافزاید: به نظر من، موانع موجود برای همکاریها از طرف آذریها بیشتر است تا خودمان. اما نباید از این نکته غافل شویم که ظرفیتهای صادراتی ایران در هریک از حوزههای انرژی که گفته شود، بالاست و بهرهمندی از این ظرفیتها هم با تسهیلگری از سوی دولت محقق خواهد شد.
او معتقد است: گاها ناهماهنگیهای موجود مانع از آن میشود که از تمام ظرفیتهای داخلی در حوزه برونمرزی به درستی استفاده کنیم. بهرغم اینکه ظرفیتسنجی در بخش خصوصی انجام شده است، اما هنوز این امر مورد توجه دولت قرار نگرفته است. در این میان نقش اتاق ایران بسیار پررنگ است تا به عنوان پل ارتباطی، دولت را از ظرفیتهایی که بخش خصوصی دارد، مطلع کند.