فاز 12 مجتمع گاز پارس جنوبی، عسلویه. عکس: تسنیم، حامد ملک‌پور.
عراق پس از دریافت معافیت ۹۰ روزه از آمریکا برای واردات انرژی از ایران، منتظر دریافت میزان کافی گاز ایران برای تولید برق است.
ایران به دلیل بدهی 6 میلیارد دلار عراق تهدید کرده بود که صادرات گاز به این کشور را کم خواهد کرد. به این بهانه و برای مطالبه بدهی ایرانی، رضا اردکانیان، وزیر نیرو سفر یک‌روزه‌ای به عراق داشت.
سایت خبری «شانا» دوشنبه هشتم دی‌ماه نوشت بود که شرکت ملی گاز ایران صادرات گاز خود به عراق را به دلیل بدهی عراق به ایران و پس از اخطارهای چندباره قراردادی، کاهش داده است.
یک روز پیش از بیانیه شرکت ملی گاز ایران، الشرقیه به نقل از سخنگوی وزارت برق عراق اعلام کرده بود که ایران صادرات سوخت گاز را که برای تأمین نیروگاه‌های برق عراق لازم است، به پایین‌ترین سطح در چند سال اخیر کاهش داده است.
احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق گفته بود که ایران قصد دارد صادرات روزانه گاز به عراق را از پنج میلیون مترمکعب به سه میلیون مترمکعب کاهش دهد. این کاهش پس از برنامه‌های اعلام‌شده قبلی برای کاهش صادرات از ۵۰ میلیون به پنج میلیون مترمکعب در روز صورت می‌گیرد.
در بیانیه شرکت ملی گاز ایران آمده که ایران از وزارت برق عراق بیش از پنج میلیارد دلار طلبکار است: «وزارت برق عراق بابت واردات گاز بیش از معادل پنج میلیارد دلار به شرکت ملی گاز ایران بدهکار است که مبلغ ۳ میلیارد دلار آن در بانک عراقی TBI مسدود و غیرقابل استفاده مانده و بیش از ۲ میلیارد دلار از بدهی سررسید شده وزارت برق نیز هنوز از اساس از طرف وزارت برق عراق پرداخت‌نشده است.»
همچنین به غیر از این پنج میلیارد بدهی، شرکت ملی گاز ایران به گفته «شانا» طرف عراقی، طبق قراردادی که با ایران دارد، بیش از یک میلیارد دلار بابت تخلف‌های قراردادی هم بدهی دارد.
حالا بعد از گذشت یک‌هفته بار دیگر احمد موسی، سخنگوی وزارت برق از وضعیت برق و نحوه صادرات گاز ایران به عراق گفته است: خاموشی در برخی از ستان‌های عراق ادامه دارد و دلیل خاموشی ادامه کاهش عرضه گاز ایران به نیروگاه‌ها است.
طبق بیانیه دفتر مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق، رضا اردکانیان، وزیر نیروی ایران در سفر یک‌روزه خود به عراق، قول داده بود تامین گاز به سطح سابق برگردد.
در آن سفر توافق شد که پرداخت هزینه خرید واکسن کرونا از اروپا، از محل منابع مالی ایران در عراق انجام شود.
از طرفی آمریکا در ۳۰ دسامبر یک معافیت ۹۰ روزه صادر کرد که به این کشور اجازه می‌دهد به واردات انرژی ایران ادامه دهد. معافیت قبلی ۴۵ روزه بود و در ۲۰ نوامبر صادر شده بود. عراق از سال ۲۰۱۸ از معافیت‌های آمریکا برای واردات انرژی از ایران برخوردار شده که هدف تحریم‌های واشنگتن قرار گرفته است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفته است: ما بر این باوریم که در مدت ۹۰ روز دولت عراق می‌تواند اقدامات معناداری برای افزایش خودکفایی انرژی انجام داده و وابستگی خود به انرژی گران ایران را کاهش دهد.
به گزارش «ایسنا» عراق تحت فشار آمریکا برای کاهش واردات انرژی ایران، وعده داده است اقداماتی را برای افزایش تامین گاز و برق انجام دهد.
عراق که طبق آمار بانک جهانی، در سال ۲۰۱۹ پس از روسیه دومین نرخ بالای مشعل سوزی در جهان را داشته، در تلاش برای جمع‌آوری گازهایی است که محصول فرعی استخراج نفت هستند.
همچنین عراق قصد دارد از عربستان سعودی، شورای همکاری خلیج فارس، ترکیه و اردن برق وارد کند تا کمبود برق که به اعتراضات مرگبار در این کشور منجر شده است را برطرف کند.