ایران بعد از 15 سال توانست عضو سازمان همکاری شانگهای شود. این موضوع موجب شد تا پیرامون اثرات مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و غیره آن، نظرات و دیدگاههای مختلفی مطرح شود هر چند که عضویت در پیمانهای منطقهای و بینالمللی در راستای تسهیل تجارت و حضور قدرتمند در مناسبات جهانی به عنوان یک راهکار کلی همواره مورد تاکید بوده است.
به نظر میرسد عضویت ایران در هر کدام از این پیمانها به ویژه در شرایط کنونی که شاهد اثرات تحریم بر کشور هستیم، اهمیت و اثرگذاری متفاوتی داشته باشد چراکه کارکرد این پیمانها در وهله اول کاهش ریسکهای سیاسی در تجارت فرامزی و در گام بعدی تسهیل و تقویت روند تقسیم کار تخصصی بین فعالان اقتصادی در کشورهای عضو پیمان بر اساس مزیتهای نسبی در راستای رسیدن به بهرهوری و ارزشافزوده بیشتر است.
در این راستا رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران معتقد است: سازمان همکاری شانگهای علیرغم اینکه پیمانی امنیتی است؛ اما میتوان از آن بهره اقتصادی نیز برد، مضاف بر اینکه ایران همواره در سطح دنیا راهبردهای امنیتی در پیش گرفته و این پیمان میتواند برای ایران بسیار اثرگذار باشد.
آرش نجفی در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایرا میگوید: استفاده بهینه از عضویت در پیمانی که اعضای آن عمده مشتریهای انواع انرژیهای صادراتی ایران هستند، نکته مثبتی است و باید از آن بهترین بهره را برد. از سویی اگر بخواهیم انرژی خود را به سایر کشورهای دنیا نیز صادر کنیم باید از طریق چینیها و هندیها این روند را انجام دهیم. بنابراین پیمان شانگهای میتواند برای پیشبرد اهداف اقتصادی ایران اثرگذار باشد.
نجفی مذاکره خوب را پیش شرط استفاده از منافع حاصل از این پیمان دانست و ادامه داد: متاسفانه امروز سطح مذاکرات خود را پایین آوردیم و اجازه حضور بخش خصوصی در این وادی را ندادهایم. اگر از مشارکت بخش خصوصی در مذاکرات خود استفاده کنیم، به نتیجه بهتری میرسیم چون بخش خصوصی نسبت به دولت، مذاکرهکننده بهتری است.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با بیان این مطلب که باید این فرصت را مغتنم بشماریم و همزمان که در سازمان همکاری شانگهای بحثهای سیاسی و امنیتی را میبینیم، مباحث اقتصادی را نیز دنبال کرده و برای خود ظرفیتسازی کنیم، تاکید کرد: همواره دیپلماسی در ایران با نگاه سیاسی حرکت کرده و متاسفانه از اقتصاد فاصله گرفته است، درحالی که همیشه توصیه بخش خصوصی به دولت این بوده که در دیپلماسی خود این دو مقوله را توامان با هم در نظر بگیرد.
به باور او برای موفقیت در این حوزه باید همین امروز که روند عضویت ایران تکمیل و نهایی شده، برنامهریزی کنیم و اگرنه به مرور دچار رخوت شده و دیگر کارآیی لازم را ندارد. باید از همین ابتدا مقصد و مدل رسیدن به آن را طراحی کنیم و امتیازهای لازم را بگیریم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران پیشنهاد داد: همین روند را برای عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO) نیز به کار بگیریم و همانطور که خیلی صریح و قاطعانه در مذاکرات با هند و چین توانستیم بعد از 15 سال عضو پیمان همکاری شانگهای بشویم، زمینه عضویت در WTO را نیز مهیا کنیم. بدون شک عضویت در این سازمان میتواند همزمان با حضور در پیمانهای منطقهای اثرات و منافع بیشتری برای اقتصاد کشور به بار بیاورد.