ساختمان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران. عکس: بهاره تقی‌آبادی.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با انتشار گزارش «دیپلماسی اقتصادی ایران در جهان رو به دگرگونی» بایسته‌های دیپلماسی اقتصادی ایران را بررسی کرده است.
در بخشی از این گزارش آمده است: در دهه های اخیر ژئوپلیتیک گرایی همواره در کانون نظر و عمل راهبردی ایران بوده است. اما در سال های اخیر نگرش ژئواکونومیک به محیط بین المللی و کوشش برای طراحی و اجرای دیپلماسی اقتصادی به تدریج در حال حرکت از حاشیه به متن تفکر و کنش راهبردی ایران است.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران تاکید کرد کرده است: نتایج عملی تغییر در معادلات قدرت در پهنه جهانی به‌تدریج در اقتصاد سیاسی بین‌الملل آشکار خواهد شد. آثار گشایشی این تحولات برای اقتصاد ایران در میان‌مدت بروز و ظهور پیدا می‌کند. اما امیدواری به ایجاد تغییرات رادیکال در شرایط نظم جدید بین‌المللی و بهره‌برداری ایران از آن به ویژه در پیشبرد دیپلماسی اقتصادی در کوتاه مدت واقع بینانه نیست.
در ادامه این گزارش آمده است: ایران به دلیل انباشت بحران‌ها و مسائل اقتصادی نیازمند حل‌وفصل مسائل خود با قدرت‌های بزرگ و عادی‌سازی دیپلماسی اقتصادی در کوتاه‌مدت است.
این گزارش هشدار داده است: شرق یا غرب نمی‌توانند جایگزین یکدیگر در دیپلماسی اقتصادی ایران باشند. هر یک از این مجموعه‌ها دارای مزیت‌هایی است که در پیشبرد دیپلماسی اقتصادی ایران واجد اهمیت است. بازارهای صادراتی ایران در آسیا و در جهان شرق قرار گرفته‌اند، درحالی‌که زیرساختهای مبادله با این بازارها شامل زیرساختهای مالی، بیمه و حمل‌ونقلی عمدتاً متأثر از کشورهای غربی و سیاست‌های آن‌ها عمل می‌کنند. بنابراین ایران نمی‌تواند هیچ‌یک از این مجموعه‌ها را جایگزین دیگری کند.
این گزارش ادامه داده است: موقعیت انحصاری غرب در برخی از حوزه‌های اقتصاد جهانی به‌ویژه در حوزه مبادلات مالی در کوتاه‌مدت تداوم خواهد یافت. قدرت‌های در حال ظهور در مجموعه‌هایی همچون سازمان همکاری شانگهای، بریکس و در شکل‌های یک‌جانبه آن چین و روسیه از توان و تمایل لازم برای شکل‌دهی به نظم مالی جدید در پهنه بین‌المللی به‌گونه‌ای که قادر به حل معضلات روابط مالی ایران باشد، برخوردار نیستند.
در این گزارش تاکید شده است: ایران برای حل‌وفصل این معضل اساسی در دیپلماسی اقتصادی خود که ناشی از محیط بین‌المللی است، تنها می‌تواند به تداوم دیپلماسی از مسیر تفاهم با غرب بیندیشد.
متن کامل گزارش «دیپلماسی اقتصادی ایران در جهان رو به دگرگونی» را اینجا بخوانید.