روسای کمیسیون‌های معادن و حمل‌ونقل اتاق ایران بر لزوم گسترش شبکه حمل‌ونقل کشور برای توسعه معادن تأکید کردند.
امید ملک، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق ایران در این نشست گفت: بر اساس مطالعات ما پیش‌بینی می‌شود در آینده نه‌چندان دور، صنعت حمل‌ونقل کشور توان جابجایی کالاهای تولیدی بخش معدن را نخواهد داشت و ما دچار مشکل می‌شویم. وی افزود: این مطالعات بر اساس مقایسه هزینه‌های حمل‌ونقل ایران و کشورهای صاحب‌نام معدنی مانند استرالیا انجام‌شده است.
ملک افزود: بخش معدن در ایران، هنگام استخراج و به‌اصطلاح سر معدن رقابت‌پذیر است؛ اما زمانی که می‌خواهد به بنادر و بازارهای جهانی برسد، رقابت‌پذیری خود را به دلیل هزینه‌های زیاد از دست می‌دهد.
ملک با اشاره به بندر شهیدرجایی به‌عنوان بزرگ‌ترین بندر کشور گفت: مهم‌ترین بندر کشور ما توان پذیرش مواد معدنی در تناژهای بالاتر از 100 هزار را ندارد و از طرفی توانمندی سیستم ریلی و جاده‌ای کشور در سطحی نیست که بتواند سطح عظیمی از معادن کشور را جابجا کرده و آن‌ها را به بازارهای صادراتی بفرستد.
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق ایران بابیان اینکه صنعت حمل‌ونقل به‌عنوان پیشرانه اقتصاد، مسئول 7 تا 8 درصد تولید ناخالص داخلی کشور است گفت: در دوران گذشته قوانین و سرمایه‌گذاری در کشور ما دولتی بوده است و فضاهایی هم که دولتی نبوده، دولت خود را وارد کرده است. این مانند ناوگان جاده‌ای که دولت با ایجاد تعرفه‌های زیاد امکان ورود بخش خصوصی را در این حوزه و برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور از بین برده است.
رئیس کمیسیون معادن اتاق ایران در نشست مشترک با کمیسیون حمل‌ونقل اتاق ایران، یکی از چالش‌های مهم توسعه بخش معادن را مشکلات حمل‌ونقل عنوان کرد.
بهرام شکوری هدف از نشست حاضر را طرح چالش‌ها و راهکارهای حوزه حمل‌ونقل و ارائه راهکارهایی برای رقابتی کردن بخش معدن عنوان کرد.
رئیس کمیسیون معادن اتاق ایران در مورد حمل‌ونقل دریایی گفت: بنادر ما توسعه پیدا نکرده‌اند و بیشتر از کشتی‌های 60 هزارتنی و 75 هزارتنی نمی‌توانند در این بنادر پهلو بگیرند و هزینه حمل‌ونقل هم بسیار بالا است.
شکوری افزود: میزان کل ماده معدنی که از سال 93 توسط ریل جابجا شده، 34 میلیون تن بوده است؛ درحالی‌که هدف‌گذاری راه‌آهن برای 1404، 202 میلیون تن است و دولت برای رسیدن به این نقطه باید الزاماتی را رعایت کرده و تعامل بیشتری با بخش خصوصی داشته باشد.
رئیس کمیسیون معادن اتاق ایران همچنین راجع به پرداخت حق دسترسی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی به سازمان راه‌آهن گفت: در کشورهای دنیا چیزی معادل 5 درصد حق دسترسی پرداخت می‌شود درحالی‌که در ایران این عدد در حدود 28 درصد است. شکوری تصریح کرد: برای افزایش جذابیت حمل‌ونقل ریلی باید این حق دسترسی کاهش پیدا کند.
شکوری همچنین راجع به گسست‌های ریلی گفت: گسست‌های ریلی در بعضی مرزها مانند مرز آستارا، ملایر و کرمانشاه، سنگان و هرات وجود دارند که اگر این گسست‌ها رفع شده و ارتباط با کشورهای بیشتری از طریق راه‌آهن فراهم شود، فرصت‌های خوبی برای تولیدکنندگان فراهم می‌شود.
رئیس کمیسیون معادن اتاق ایران راجع به لایحه بودجه سال 96 کشور هم گفت: بودجه بخش معدن وزارت راه، 15 درصد رشد داشته است و برای شرکت‌های مادر تخصصی که زیرساخت‌های توسعه را ایجاد می‌کنند، آن رشد 26 درصد بوده است.این افزایش نمی‌تواند به استفاده از شرایط و فرصت‌های این بخش، کمک زیادی بکند.
شکوری با انتقاد از رویه دولت در بخش حمل‌ونقل گفت: نگاه دولت به حمل‌ونقل به‌عنوان زیرساخت توسعه کشور نباید نگاه درآمدی باشد. توسعه بخش حمل‌ونقل کشور توسعه زیرساخت‌های کشور است و اگر بخش حمل‌ونقل توسعه یابد، همه بخش‌ها ازجمله بخش معدن منتفع می‌شوند. از طرفی دیگر هم با رشد بخش خصوصی و افزایش درآمدهایش، دولت هم درآمدهای مالیاتی زیادی خواهد داشت.
رئیس کمیسیون معادن کشور بابیان اینکه معیار اصلی توسعه، برقراری عقلانیت است گفت: هر تصمیمی که برای اداره کشور گرفته می‌شود باید بر پایه کار کارشناسی و عقلانیت باشد. بخش هم باید پایبند به عقلانیت باشند.
شکوری افزود: گاهی انتظار بخش خصوصی فقط این است که بخش دولتی برای تصمیم‌گیری‌های خودکار کارشناسی انجام دهد؛ در این روند با بخش خصوصی و کمیسیون‌های اتاق ایران هم تعامل و مشورت داشته باشد.
[ مشروح گزارش ارائه‌شده توسط رئیس کمیسیون معادن اتاق ایران را می‌توانید از اینجا دریافت کنید. ]
معاون بهره‌برداری سازمان راه‌آهن، در نشست مشترک کمیسیون معادن و حمل‌ونقل اتاق ایران با تأکید بر رویکرد حمایتی دولت از توسعه راه‌آهن گفت: قطعاً راه‌آهن کشور به خاطر عقب‌ماندگی‌های بسیار سال‌های گذشته به اینجا رسیده است.
ابراهیم محمدی، فرهنگ‌سازی و افزایش نقش بخش خصوصی در توسعه حمل‌ونقل ریلی را مهم خواند و گفت: فقط احداث ریل مهم نیست و باید اقداماتی برای افزایش نقش بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری زیرساختی راه‌آهن و حمل‌ونقل کشور انجام داد.
وی در مورد ظرفیت حمل بار در بعضی از مسیرها و تکه مسیرهای ریلی گفت: با ایجاد کمربندی در بعضی ایستگاه‌ها و دوخطه کردن برخی دیگر، برای بهبود ظرفیت حمل بار، اقداماتی انجام داده‌ایم. در هفته گذشته ایستگاه سنگان از خط از مسیر ریلی خواف– هرات به شبکه ریلی کشور متصل شده است.
محمدی با تأکید بر لزوم بارگیری پیوسته واگن از معادن گفت: گاهی به دلیل تعطیلی معادن یا کار آن‌ها به هر دلیلی، بارگیری واگن‌ها از معادن برای مدتی طولانی قطع می‌شود. این موضوع سیستم حمل‌ونقل را دچار مشکل می‌کند. بخش خصوصی و صاحبان کسب‌وکار باید به این موضوع توجه کنند.