رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی مشهد با تشریح بعضی از چالش‌های تولید و صادرات زعفران، گفت: در حوزه زراعت زعفران، مهم‌ترین مسئله بحث بهره‌وری است و در این راستا ضرورت دارد تا با بهره‌گیری از فناوری‌های روز، بهره‌وری افزایش پیدا کند تا عملکرد زعفران در واحد سطح بهبود یابد و به تبعیت آن، مصرف آب نیز کاهش کمتر شود.
محمدرضا توکلی‌زاده در مراسم نکوداشت روز ملی زعفران در اتاق مشهد، از فرآوری به‌عنوان دیگر موضوع مهم در بحث این محصول استراتژیک یاد کرد و افزود: فرآوری ارتباط مستقیم با سلامت محصول دارد؛ در این بخش هیچ کوتاهی قابل‌بخشش نیست، کوچک‌ترین قصور در این زمینه، جایگاه محصول زعفران ایران را در دنیا خدشه‌دار خواهد کرد و هم‌اینک در تمامی مرزهای کشورهای هدف صادراتی ما، آزمایشگاه‌هایی برای سنجش سلامت زعفران وجود دارد که پس از بررسی همه شاخص‌های سلامت محصول، اجازه ورود آن را به کشورشان را می‌دهند.
به عقیده توکلی زاده، اعتبار زعفران ایرانی به‌سلامت محصول فرآوری شده آن وابسته است.
وی اظهار کرد: درصورتی‌که نتوانیم با ایجاد همدلی بین بخش خصوصی و بخش دولتی ارزش‌افزوده محصول زعفران را برای ایران حفظ کنیم و آن را با ضمانت به دنیا عرضه نماییم، رقبای جهانی، بازار این محصول را به سیطره خود درمی‌آورند.
رئیس اتاق مشهد در پایان با تأکید بر هم‌افزایی ارکان زنجیره ارزش زعفران به‌منظور اعتلای جایگاه این گنجینه استراتژیک ایرانی، ابراز امیدواری کرد که تمامی متولیان امر در بحث محصول زعفران، رسالت خود را تا سال آینده و جشنواره آتی «روز ملی زعفران» به انجام برسانند و این محصول را در جایگاه شایسته خود قرار دهند.
ایجاد زنجیره ارزش برای زعفران، یک ضرورت است
محمدعلی رضایی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران نیز در این همایش، بر لزوم ایجاد زنجیره ارزش برای زعفران تأکید کرد و گفت: حلقه مفقوده در تجارت زعفران، وجود زنجیره ارزش برای این محصول است. امروز از یک زعفران در دنیا 80 نوع محصول استخراج می‌شود، در کشوری مانند چین این محصول از حالت دارویی به استفاده در ادویه تغییر یافته است؛ اما ایران به‌رغم آنکه سهم 90 تا 95 درصدی از تولید زعفران در دنیا را دارد، در بخش تجارت و صادرات این محصول در دنیا سهمی حدوداً 12 درصدی را به خود اختصاص داده است.
رئیس اتحادیه گیاهان دارویی ایران ادامه داد: درصورتی‌که دولت از کشاورز حمایت کرده و پیازهای جوان برای کشت زعفران استفاده شود، میزان برداشت از سه تا پنج کیلوگرم در هر هکتار به 20 کیلو در هر هکتار خواهد رسید و در این صورت، سودآوری و ارزش‌افزوده زیادی برای این بخش ایجاد می‌شود.
وی به تلاش شرکت‌های دانش‌بنیان برای کیفی سازی محصول زعفران اشاره کرد و یادآور شد: این شرکت‌ها نسبت به استخراج و تعیین میزان کروسین موجود در زعفران اقدام کرده‌اند تا از این طریق بتوانند کیفیت بیشتری به زعفران بدهند و به توسعه فرآوری آن کمک کنند.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران اظهار کرد: حل مسئله رفع تعهد ارزی صادرکنندگان گیاهان دارویی و زعفران در حال پیگیری بوده و تأییدیه بیش از 150 نماینده مجلس شورای اسلامی در این بخش گرفته شده است و امیدواریم این مسئله محقق گردد.
عدم تناسب سهم تولید و صادرات ایران در قیاس با کشورهای تولیدکننده زعفران
محمدرضا طلایی، رئیس سازمان تعاون روستایی ایران نیز در این همایش گفت: میزان تولید زعفران در کشور 400 تن است درحالی‌که میزان تولید جهانی آن به 40 تن در سال می‌رسد، این در حالی است که کمتر از 10 درصد از تجارت زعفران در جهان متعلق به ایران بوده و متأسفانه تناسبی میان سهم صادراتی ایران با کشورهای تولیدکننده زعفران، وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: بخش خصوصی به مسئولیت‌های خود در حوزه زعفران از تولید تا صادرات بسیار خوب عمل کرده است. انتخاب روز ملی زعفران نیز تأثیر زیادی در ارتقای این محصول در کشور خواهد داشت. ادامه روند روز ملی زعفران تأثیر بسزایی در کشور خواهد داشت.