کشور با ناترازی جدی انرژی مواجه است و آثار منفی آن را به ویژه در بخش صنعت و تولید میبینیم. دولت در راستای حل این مسئله با تصویب اصلاحات آییننامه تسهیل و رفع موانع احداث نیروگاههای تجدیدپذیر در تلاش است تا زمینه سرمایهگذاری برای تولید 30 هزار مگاوات تا پایان دولت چهاردهم را میسر کند. رئیس انجمن انرژیهای تجدیدپذیر ایران معتقد است: این اقدام نیازمند تغییر رویکرد دولت در روند جذب سرمایهگذاری است.
داوود مددی، در گفتوگو با «اتاق ایران آنلاین» گفت: ایران در تولید پنل خورشیدی ظرفیت و توان لازم را ندارد. در حال حاضر تنها یک واحد تولیدی میتواند سالانه 1000 مگاوات پنل را از مرحله ویفر، فریمبندی و تولید پنل که در حقیقت بخش انتهایی کار است، تولید کند؛ در حقیقت تولید هر پنل خورشیدی، زنجیرهای از 17 صنعت را شامل میشود که در ایران فقط یک واحد تولیدی، حلقه پایانی این زنجیره را انجام میدهد.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: در این حوزه صنعت پلیسیلیکن، صنعت مادر محسوب میشود که اگر توان تولید این بخش را داشته باشیم، نیاز بسیاری از صنایع دیگر را هم تامین میکنیم. بنابراین اقدام ریشهای که در بخش تولید نیروگاههای خورشیدی باید انجام شود، سرمایهگذاری روی قبل این صنعت، یعنی تولید پلیسیلیکن است؛ اما امروز در وضعیت اضطرار قرار داریم و باید سعی کنیم در کوتاهترین زمان ممکن برای حل مسئله یک راهکار ارائه دهیم.
او ادامه داد: در وضعیت فعلی بهترین راه ایجاد نیروگاههای برق تجدیدپذیر است. چون با صرف ارز کمتر و زمان کوتاهتر بین 6 ماه تا یک سال، میتوانیم یک نیروگاه تجدیدپذیر راهاندازی کنیم. برای تامین تجهیزات هم باید آنچه در کشور تولید میشود از جمله تجهیزات زیرساختی مانند کابل، تابلوهای برق، شاسی و ... را به کاربگیریم و هر آنچه در کشور نداریم را بدون از دست دادن زمان، وارد کنیم.
مددی خاطرنشان کرد: تقاضای بالایی از طرف مردم برای روشن کردن مشاعات منازل، آسانسورها و ... به کمک برق خورشیدی وجود دارد. برای پاسخ دادن به این نیاز میتوان با یک برنامهریزی دقیق، کار را جلو برد. باید به طور همزمان واردات پنل خورشیدی و سرمایهگذاری روی پلیسیلیکن را دنبال کنیم.
این فعال اقتصادی با نگاهی به گذشته و غفلتی که در حوزه تجدیدپذیرها اتفاق افتاد، گفت: زمانی بود که هر چه تلاش میکردیم تجدیدپذیرها مورد توجه دولت قرار بگیرند، موفق نشدیم و از آنها به عنوان موضوعات فانتزی یاد میشد، آنقدر بیتوجهی شد تا امروز همین موضوعات فانتزی به تنها راهکار ما تبدیل شد؛ اما زیرساخت اصلی آن در کشور شکل نگرفته است.
استفاده از انواع سوخت در تولید برق باید متعادل شود
عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران ضمن تشریح اهمیت توسعه تجدیدپذیرها در کشور، ظهار کرد: یک خطر جدی از منظر پدافند غیرعامل وجود دارد؛ خوراک اولیه برای تولید برق، گاز است که 72 درصد آن را تشکیل میدهد. 27 درصد آن سوختهای مایع و یک درصد آن سایر منابع است. این تمرکز روی گاز، موضوع خطرناکی است و اگر مشکلی برای شبکه گازرسانی کشور به وجود بیاید، دچار مشکل جدی خواهیم شد.
مددی رسیدن به تعادل در استفاده از انواع خوراک در تولید برق را ضروری توصیف کرد و بهترین جایگزین برای گاز را انرژی خورشید و باد دانست.
رئیس انجمن انرژیهای تجدیدپذیر با بیان اینکه خوراک تولید انرژی در حوزه تجدیدپذیرها، رایگان تامین میشود، گفت: انرژی خورشید و باد به صورت رایگان در اختیار ماست. از طرفی شرایط آبوهوایی ایران به گونهای است که از نظر تامین این دو انرژی هیچ مشکلی نداریم. این در حالی است که آلمان که از نظر جوی شرایط ایران را ندارد و بیشتر اوقات با آسمانی ابری مواجه است، 60 درصد برق موردنیاز خود را به کمک انرژی خورشیدی تامین میکند.
او روند جذب سرمایه برای توسعه تولید برق را نامناسب ارزیابی کرد و افزود: سرمایهگذاران داخلی و خارجی به استناد ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف که قانون مهم و خوبی بود، سرمایهگذاری در تولید برق را شروع کردند؛ اما دولت قانون را اجرا نکرد. قیمتگذاری غیرواقعی اتفاق افتاد و پول برقی که از طرف دولت خریداری شده بود به موقع پرداخت نشد. در نهایت سرمایهگذار به همین دو دلیل از پس پرداخت اقساط تسهیلات ارزی که از صندوق توسعه ملی یا بانکها گرفته بود، برنیامد. در همین شرایط که دولت پول برق را به تولیدکننده نداد، قیمت ارز بالا و بالاتر رفت و ریال برقی که فروخته شده بود، ارزش خود را از دست داد.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: با وجود همین وضعیت و بیعهدی دولت، امروز برای تولید 11 هزار مگاوات برق تجدیدپذیر، سرمایهگذار علاقهمند به کار داریم که قرارداد بستند. در شرایطی که دولت از آنها ضمانتنامههای سنگین دریافت کرده، پروژه را به عنوان وثیقه قبول نکرده، وثایق سهلالبیع با کلی شرایط سخت برای ارائه تسهیلات گرفته است و میدانیم که ارز کافی هم در اختیار ندارد.
مددی با طرح این سوال که چرا در وضعیتی که راهحلی جز تمرکز و سرمایهگذاری در تولید برق تجدیدپذیر نداریم، دولت این همه مانع در برابر پای سرمایهگذار میگذارد؟ گفت: تنها پیشنهادی که دارم، حذف این موانع برای جذب سرمایهگذاری بیشتر، تمرکز بر تامین تجهیزات نیروگاهی به کمک توان داخل و در نهایت حمایت همهجانبه از صنعت، است.