همایش بررسی راهکارهای توسعه صادرات به عراق به همت اتاق اراک و با حضور مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت، دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، رئیس مرکز تجاری ایران در عراق برگزار شد.
در این همایش که با استقبال تولیدکنندگان صادرات محور مواجه شد، رئیس اتاق اراک گفت: هدف از تشکیل این جلسه تبادل‌نظر و اندیشه و بررسی راه‌هایی است که زمینه‌های گسترش صادرات به کشور عراق را مهیا سازد و با توجه به ظرفیت‌های تولیدی و صادراتی استان مرکزی، با کاهش چالش‌ها، بسترهای حضور پررنگ‌تر در بازارهای کشور همسایه فراهم شود.
ناصر بیکی با اشاره به پتانسیل‌های چشمگیر استان اظهار کرد: استان مرکزی نسبتاً خشک است اما بااین‌وجود در حوزه کشاورزی و دام و طیور تولیدات قابل‌توجهی دارد که از آن جمله می‌توان تولید ۵۵ هزارتنی مرغ را مثال زد، درحالی‌که مصرف استان ۳۴ هزار تن است و مابقی قابلیت صادراتی دارد و یکی از این بازارهای خارجی، بازار عراق است که پذیرای این محصول است.
او اظهار کرد: استان مرکزی همچنین ۴۰۰ هزار تن تولید شیر دارد که به دلیل مصرف ۱۳۰ هزارتنی، بقیه این محصول قابلیت صادرات دارد و عمده آن صادر می‌شود.
به گفته رئیس اتاق اراک، ۹۰ هزار بهره‌بردار کشاورزی در استان فعال هستند و تولیدات این بخش، در عین محدودیت‌های منابع آبی محقق می‌شود که حکایت از بهره‌مندی از کمترین امکانات است.
او نیاز کشور عراق به مصرف گوشت مرغ را ۷۰۰ هزار تن عنوان کرد که شاید بیش از ۲۵۰ تا سیصد هزار تن آن از طریق واردات تأمین می‌شود و در حال حاضر ایران تنها ۳۰ تا ۳۵ هزار تن از واردات این محصول در عراق را در اختیار دارد و برای دریافت سهم واقعی از بازار کشور هم‌جوار، باید چاره‌اندیشی شود.
بیکی تولیدات صادرات محور را خواسته و مطلوب بخش خصوصی استان عنوان کرد که این مهم از طریق همفکری و حذف موانع به ثمر می‌نشیند.
او اضافه کرد: شکی نیست که مسیر توسعه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و... از راه رشد و رونق اقتصادی عبور می‌کند و همکاری و هماهنگی دولت و بخش خصوصی این اتفاق را رقم می‌زند.
در ادامه، استاندار مرکزی گفت: کشور عراق جزو اولین شرکای تجاری ایران به‌حساب می‌آید و ازآنجاکه استان مرکزی یک استان صنعتی است در این تبادلات تجاری و بازرگانی سهم دارد.
مهدی زندیه وکیلی افزود: بیش از یک میلیارد دلار درآمد صادراتی استان نشان از ظرفیت‌های آن دارد و در ۹ ماهه سال جاری ۲۴۹ میلیون دلار از این صادرات به کشور عراق انجام شده است.
زندیه وکیلی تنوع محصولات تولیدی استان را یک فرصت مناسب برای افزایش این صادرات برشمرد و ادامه داد: این استان به لحاظ تنوع صنعتی در سکوی نخست کشور قرار دارد و طیف گسترده‌ای از تولیدات را پوشش می‌دهد.
او افزود: این تنوع می‌تواند برای کشور عراق یک جذابیت باشد و استان باید از این فضا به نفع خود بهره جوید.
استاندار مرکزی کشورهای همسایه همانند عراق را یک دروازه و دریچه به سمت کشورهای دورتر دانست که مراوده با آنها می‌تواند زمینه‌ساز تعاملات تجاری با آن کشورها باشد.
زندیه وکیلی گفت: هم‌اکنون کشور عراق نیازمند دریافت خدمات فنی مهندسی و نیروهای متخصص در ا ین رابطه است و خوشبختانه مهم‌ترین داشته کشور و استان، نیروهای فنی و مهندسی زبده و کاردان است.
او افزود: با توجه به اینکه کشور عراق در حال حاضر روند توسعه را طی می‌کند و تشنه این خدمات و نیروهای مجرب و متخصص است؛ معتقدم در این راستا اقدامات کافی و قابل‌توجه انجام نشده و ضرورت دارد موردعنایت جدی قرار گیرد.
مدیر ارشد استان توجه به مبحث گردشگری و به‌ویژه گردشگری سلامت را از مواردی دانست که برنامه‌ریزی برای آن لازم است.
او تعداد قابل‌توجه دانشجوی عراقی از یکسو و ظرفیت‌های درمانی و بیمارستانی مناسب از سوی دیگر را از امکانات استان عنوان نمود که می‌تواند مورد بهره‌مندی واقع شود.
زندیه وکیلی تصریح کرد: ما به‌عنوان بخش دولتی همه تلاش خود را به کار می‌گیریم تا صادرات را تسهیل کرده و موانع و تنگناها را برای بخش خصوصی کاهش دهیم و با پیگیری جلساتی همچون شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی این روند را شتاب بخشیم.
او خطاب به فعالان اقتصادی گفت: به دلیل زیر سؤال رفتن کیفیت و مرغوبیت برخی اقلام صادراتی به کشورهایی همچون عراق و افغانستان می‌طلبد تولیدکنندگانی که مصمم به سهم‌خواهی در بازارهای جهانی هستند؛ کیفی سازی و رقابتی ساختن تولیدات را محور توجه خود قرار دهند.
معاون امور بین‌الملل اتاق اراک نیز در این همایش، ضمن معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های استان گفت: استان مرکزی بالغ‌بر ۳ هزار واحد صنعتی و تولیدی را در خود جای و رتبه چهارم صنعت را به خود اختصاص داده است.
سعید بیگ‌زاده با اشاره به پتانسیل‌های تولیدی هر شهرستان اظهار کرد: دلیجان قطب عایق رطوبتی است و ۹۰ شرکت فعال در این زمینه، تولید محصول دارند و از همین رو؛ انجمن ملی عایق رطوبتی ملی در این استان به ثبت رسید. علاوه براین؛ دلیجان در تولید تیشو هم سرآمد است و با کشورهای ترکیه و ایتالیا در این رابطه همکاری دارد.
او افزود: محلات همه به‌عنوان هلند کوچک ایران شناخته شده و سالیانه حجم عظیمی گل شاخه بریده از این شهرستان صادر می‌شود و محلات از این حیث رتبه دوم را داراست و به لحاظ گل‌های آپارتمانی و درختچه‌ای هم در پله سوم کشور قرار دارد که همین قابلیت موجبات همکاری و تبادل اطلاعات و پژوهش با شرکت‌های هلندی را فراهم آورده است.
همچنین این شهرستان در زمینه تولید ماهیان زینتی هم حرف‌هایی برای گفتن دارد که ارزش صادراتی آن مشهود است.
بیگ‌زاده اظهار کرد: معادن مختلف از جمله سنگ محلات از شهرت خاصی برخوردار است و شرکت‌هایی در زمینه استخراج و فرآوری سنگ فعالیت دارند.
او افزود: 676 معدن در استان وجود دارد که 372 معدن فعال هستند و ۱۵۰ شرکت هم کار استخراج و فرآوری را برعهده گرفته‌اند و با همتایان ایتالیایی و برزیلی در ارتباط و تعامل هستند.
او اراک را هم دارای ظرفیت‌های عظیم صنعتی و تولیدی دانست که صنایعی همچون آلومینیوم سازی با تولید ۸۲ درصد بیلت و ۳۶ درصد شمش آلومینیوم، کمباین‌سازی تولیدکننده تجهیزات کشاورزی، هپکو سازنده ماشین‌آلات راهسازی، ماشین‌سازی، آذرآب، واگن پارس مپنا تولیدکننده واگن‌های باری و مسافری و لکوموتیو و... در آن فعال هستند.
بیگ‌زاده سپس شهرستان ساوهٔ هم‌مرز با تهران را هم یک ظرفیت بزرگ برای استان و کشور برشمرد که شهرصنعتی کاوه که مستقر در آن است بزرگترین شهرک صنعتی محسوب می‌شود و ۷۰۰ واحد صنعتی در آن فعال است.
علاوه برآن، منطقه ویژه اقتصادی این شهرستان هم از توان تولیدی صنعتی بالایی برخوردار است.
او افزود: انار ساوه هم با شهرت جهانی خود به لحاظ کیفی نیاز به معرفی ندارد و ۳۲ واحد هم در این شهرستان تولید پسته را به انجام می‌رسانند.
معاون امور بین‌الملل اتاق اراک خاطرنشان ساخت: استان مرکزی مقصد صادراتی ۸۵ کشور مختلف جهان است که قابل‌توجه است.
در ادامه همایش، مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت گفت: دفتر غرب آسیا یکی از دفاتر ۶ گانه سازمان توسعه تجارت است که شامل ۱۳ کشور (۱۲ کشور عربی و ترکیه) می‌شود و ۴۵ درصد از مجموعه تجارت خارجی کشور ما را برعهده دارد.
عبدالامیر ربیهاوی افزود: تولیدکنندگان می‌توانند برای اطلاع از شرایط صادرات به این ۱۳ کشور و روند آن، از دفتر غرب آسیا مشاوره بگیرند.
او اظهار کرد: افغانستان بیشترین سهم صادرات استان مرکزی را به خود اختصاص داده و پس از آن عراق قرار دارد و کشورهای دیگر در رتبه‌های بعدی هستند و آمارهای موجود نشانگر این است که استان مرکزی برای صادرات تولیدات خود بیشتر روی کشورهای همسایه معطوف است که می‌توان محصولات لبنی و غذایی را از کالاهای موردنیاز بازارهای هدف خارجی نام برد.
ربیهاوی اظهار کرد: البته با توجه به صنعتی بودن استان مرکزی رتبه آن به لحاظ صادرات تا حد مطلوب فاصله دارد و برای آن باید برنامه‌ریزی مناسب صورت پذیرد.
او عراق را دومین شریک تجاری کشور خواند که با داشتن ۱۲ مرز مشترک با ایران می‌توان روی صادرات بیشتر به آن تمرکز کرد.
مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه زیرساخت‌های عراق از بین رفته و نیازمند بازسازی است گفت: این یک فرصت مطلوب برای حضور ماست و با توجه به اینکه برنامه توسعه عراق برای سال ۲۰۳۰ تعریف شده برای ایران بسیار شرایط ارزنده‌ای است.
او خاطرنشان ساخت: شرکت‌های فنی و مهندسی می‌توانند با پلن‌های عملیاتی، توانمندی خود را در کشور عراق به نمایش بگذارند و پروژه‌های بزرگ را در دست گیرند.
در این راستا اتاق بازرگانی باید رزومه فنی و مهندسی شرکت‌های فعال در این زمینه را به دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ارائه دهد تا زمینه‌های حضور آنان در این کشور فراهم شود.
او اظهار کرد: این پروژه‌ها عمدتاً مسکونی، عمرانی و ساخت و ساز است.
ربیهاوی گفت: با وجودی که عراق از بعضی مشکلات همچون خشکسالی در رنج است اما با توجه به اینکه منابع آب زیرزمینی خوبی در اختیار دارد می‌توان برای کشت‌های فراسرزمینی هم از آن بهره برد و به نیازهای کشاورزی این کشور هم پاسخ گفت.
او در ادامه ظرفیت‌های مختلف بازار عراق را برشمرد، مزایای حضور در این بازار را توضیح داد و نیازهای مختلف آن را یک مجال ارزشمند برای حضور تولیدکنندگان استان دانست.