ابوالفضل روغنی، رئیس کمیسون صنایع اتاق ایران - عکس: زهرا رمضانی
«امسال 200 هزار میلیارد ریال تسهیلات برای افزایش ظرفیت 10 هزار بنگاه کوچک و خروج آنها از رکود در نظر گرفته‌شده است»؛ این خبری بود که هفته گذشته علی یزدانی، مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران اعلام کرد. او از پنج برنامه اصلی سازمان صنایع کوچک خبر داد: «با توجه به تعداد زیاد بنگاه‌های کوچک و پراکندگی آنها در کشور، همچنین بیشترین آسیب‌های وارده به آنها در سال‌های گذشته، عزم جدی برای رفع مشکلاتشان وجود دارد. زیرپروژه‌های متعددی ازجمله تشکیل خوشه‌های صنعتی، تقویت زیرساخت شهرک‌ها، ارتقای بهره‌وری صنایع آب، بازچرخانی پساب صنعتی، تشکیل خوشه‌های کسب‌وکار، حضور در نمایشگاه‌ها و ... در چارچوب این برنامه تعریف‌شده که امید می‌رود بتوان نشاط لازم را در صنایع کوچک و متوسط ایجاد کرد.»
این گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه طرح رونق تولید است؛ طرحی که در سال 1395 کلید خورد و باعث شد بیش از 7 هزار و 500 واحد صنعتی کوچک و متوسط که با شرایط بحرانی روبه‌رو بودند، احیا شوند.
در سال ۱۳۹۵ طرح رونق تولید بنگاه‌های تولیدی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری بانک مرکزی مدنظر قرار گرفت تا در ابتدای امر ۷۵۰۰ واحد تولیدی کوچک و متوسط معادل ۱۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی دریافت کنند اما با پیشرفت کار درنهایت در قالب طرح رونق تولید به حدود ۲۴ هزار واحد تولیدی صنعتی و کشاورزی حدود ۱۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شد.
ابوالفضل روغنی گلپایگانی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران درباره تصمیم وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ارائه تسهیلات به بنگاه‌های کوچک می‌گوید: «انتظار ما این است که اشکالات قبلی طرح بار دیگر ادامه پیدا نکند؛ ما انتظار داریم که آقای یزدانی، معاون محترم وزیر قبل از رسانه‌ای کردن این خبر باید با اتاق ایران، پارلمان بخش خصوصی مشورت می‌کرد و از نظرات کارشناسی آنها در حوزه مسائل و مشکلات بنگاه‌های کوچک و متوسط آشنا می‌شدند تا بار دیگر مشکلات سیستمی قبلی تکرار نشود.» او این مشاوره را تکلیف وزارتخانه‌ها و سازمان‌های اقتصادی دولت می‌داند؛ اتاق ایران باید درباره مسائل بنگاه‌های اقتصادی بخش خصوصی نظرات خود را بیان کند؛ ما سال گذشته هم این ایراد را به طرح بیان کردیم که باید درباره استراتژی‌های مرتبط با بخش خصوصی با خود آنها گفت‌وگو شود.
او درباره ایرادهای طرح رونق تولید و اعطای تسهیلات به واحدهای کوچک و متوسط می‌گوید: «ضمن اینکه سال گذشته در تدوین و اجرای طرح با اتاق ایران هیچ مشورتی نشد، ایرادهای دیگری هم به طرح وارد بود که نمونه اصلی آن آمارهای متعدد و متناقض در ارائه مبلغ تسهیلات در نظر گرفته‌شده بود. ما متوجه نشدیم که مبلغ تسهیلات چقدر بود و به چه کسانی پرداخت شد؛ اگرچه بخشی از این تسهیلات تجدیدی بود.»
روغنی گلپایگانی تصریح می‌کند: «برای ارائه تسهیلات و بررسی درخواست‌ها سایت بهینه‌یابی تشکیل‌شده بود که بنگاه‌ها به آن مراجعه و ثبت‌نام می‌کردند. صحت‌وسقم ادعای آنها توسط خود وزارتخانه بررسی می‌شد و در کارگروهی که برای بررسی این مسئله تشکیل‌شده بود، هیچ فردی از اتاق ایران در آنجا حضور نداشت.»
رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران درباره طرح رونق تولید می‌گوید: «این طرح خیلی خوب بود، اما به دلیل تناقض‌ها و عدم رعایت استانداردها و ضوابط، مشکلاتی را به وجود آورده بود. در این طرح سلیقه‌ای عمل می‌شود.»
او مهم‌ترین مشکل بنگاه‌های کوچک و متوسط را غیر از کمبود نقدینگی، رکود می‌داند و می‌گوید: «وقتی تسهیلات به واحدهایی داده می‌شود که درگیر رکود هستند و بازاری برای ارائه محصولات خود ندارند، این نسخه دردی از تولیدکننده‌ها دوا نمی‌کند.»
او مهم‌ترین مشکل تولیدکننده‌ها را نبود بازار تقاضا می‌داند و می‌گوید: «باید دولت بتواند برای تحریک بخش تقاضا، چاره‌اندیشی کند. تزریق پول به بنگاه‌ها باعث رونق تولید نمی‌شود.»
به گفته رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران، مشکل امروز بنگاه‌ها، بسته‌ای درهم‌تنیده است که رکود و کمبود نقدینگی یکی از این موانع تولید است؛ از طرف دیگر بنگاه‌ها به تغییر تکنولوژی و نیروی انسانی ماهر نیاز دارند از طرف دیگر باید این‌ها بازار فروش خود را به‌خوبی شناسایی کنند. باید قوانین حوزه کار، مالیات و بیمه مورد بازبینی قرار بگیرد.
آیا ارائه تسهیلات در سال گذشته به واحدهای کوچک و متوسط توانسته مشکلات آنها را برطرف کند یا نه؟ روغنی گلپایگانی پاسخ می‌دهد: «تزریق پول به این واحدها بی‌تأثیر نبوده است اما پول و نقدینگی به‌تنهایی حلال مشکلات این واحدها نیست. بدون بازار فروش، مشکلات بنگاه‌ها برطرف نمی‌شود ولی تغییر در وضعیت بنگاه‌ها به وجود آمده است.»