مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در گزارشی با عنوان «بررسی و شناسایی فرصت‌های صادراتی ایران به لیبریا» که با هدف تقویت تعاملات تجاری ایران با کشور لیبریا و شناسایی مسیرهای جدید برای افزایش صادرات و سرمایه‌گذاری تهیه شده است، نوشت: لیبریا کشوری در سواحل غربی آفریقا با جمعیتی بالغ بر ۵.۵ میلیون نفر، دارای موقعیت استراتژیک در اقیانوس اطلس است که دسترسی به مسیرهای مهم تجارت دریایی را فراهم می‌کند. اقتصاد این کشور که پس از سال‌ها جنگ داخلی در حال ترمیم است، به صادرات مواد خام مانند سنگ‌آهن، طلا، الماس و کائوچو وابسته است.
در ادامه این گزارش آمده است: با این حال، نیاز شدید به واردات کالاهای مصرفی و صنعتی، بازاری مستعد برای توسعه روابط تجاری با ایران ایجاد می‌کند. فرصت‌های صادراتی و سرمایه‌گذاری برای ایران در لیبریا شامل کشت فراسرزمینی، صنایع تبدیلی کشاورزی و همچنین صادرات دارو، تجهیزات پزشکی، مصالح ساختمانی و خدمات فنی و مهندسی است.
بر اساس این گزارش، تجارت با لیبریا با چالش‌هایی مانند نبود توافقنامههای تجاری دوجانبه، مشکلات لجستیکی و رقابت شدید روبرو است. برای غلبه بر این چالش‌ها، پیشنهادهایی مانند تشکیل کارگروه ویژه تجاری، انعقاد توافقنامههای دوجانبه و ترویج تهاتر کالا و استفاده از ارزهای محلی ارائه شده است.
در این گزارش تأکید شده است: لیبریا تنها یک بازار کوچک نیست، بلکه می‌تواند با بهره‌گیری از موقعیت استراتژیک خود و عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای، به عنوان دروازه‌ای راهبردی برای حضور در کل منطقه غرب آفریقا عمل کند. دلایل این امر عبارت‌اند از:
- موقعیت جغرافیایی و دسترسی به اقیانوس اطلس: لیبریا با یک خط ساحلی طولانی و بندر آزاد مونروویا، می‌تواند به‌عنوان یک مرکز ترانزیت کالا برای دسترسی به کشورهای محصور در خشکی مانند مالی و بورکینافاسو عمل کند. این دسترسی لجستیکی، مزیت مهمی برای صادرات کالاها به کل منطقه است.
- عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای: لیبریا عضو جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWAS) است که دارای یک بازار منطقه‌ای با بیش از ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت است. با ورود به بازار لیبریا، شرکت‌های ایرانی می‌توانند به بازارهای بزرگ‌تر در کشورهای همسایه دسترسی پیدا کنند.
- بازار هدف جذاب: با توجه به نیازهای لیبریا، خدمات فنی و مهندسی و مصالح ساختمانی ایران می‌توانند تقاضای بالایی داشته باشند. همچنین، پتانسیل بالای لیبریا در کشاورزی و صنایع تبدیلی فرصت‌های سرمایه‌گذاری پرسودی را برای ایران فراهم می‌کند.
بر اساس این گزارش و با توجه به نیازهای بازار لیبریا و پتانسیل‌های تولیدی ایران، فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در بخش‌های زیر قابل توجه است:
1. کشاورزی و صنایع تبدیلی: لیبریا با زمین‌های حاصلخیز و نیروی کار فراوان، بستر مناسبی برای کشت فراسرزمینی محصولات استراتژیک مانند سویا و پالم است. همچنین، سرمایه‌گذاری در فرآوری محصولات کشاورزی برای تولید محصولاتی مانند لاستیک از کائوچو یا روغن خوراکی از پالم، می‌تواند سودآور باشد.
2. دارو و تجهیزات پزشکی: با توجه به وابستگی لیبریا به واردات محصولات دارویی، ایران می‌تواند با صادرات داروهای ارزان‌قیمت و باکیفیت و همچنین تجهیزات پزشکی، سهم قابل توجهی از این بازار را به دست آورد.
3. خدمات فنی و مهندسی و مصالح ساختمانی: به دلیل نیاز لیبریا به بازسازی زیرساخت‌های تخریب‌شده، تقاضای بالایی برای مصالح ساختمانی مانند کاشی، سرامیک و سیمان وجود دارد. همچنین، شرکت‌های ایرانی می‌توانند در پروژه‌های عمرانی مانند ساخت جاده‌ها و اسکله‌ها فعالیت کنند.
4. کالاهای مصرفی و محصولات پتروشیمی: بازار لیبریا نیازمند واردات گسترده کالاهای مصرفی مانند مواد غذایی (رب گوجه‌فرنگی و خرما) و همچنین محصولات پتروشیمی مانند قیر است. ایران با مزیت تولید مازاد در این حوزه‌ها، می‌تواند نیازهای این بازار را تأمین کند.
در این گزارش آمده است: تجارت با لیبریا با چالش‌هایی مانند موانع تجاری (نبود توافقنامههای دوجانبه)، رقابت شدید با کشورهای دیگر و مشکلات لجستیکی و بوروکراسی روبرو است. برای غلبه بر این چالش‌ها، پیشنهادهای زیر مطرح می‌شود:
- انعقاد توافقنامههای تجاری دوجانبه: این توافق‌نامه‌ها به کاهش تعرفه‌ها و تسهیل فرآیندهای تجاری کمک می‌کند.
- ترویج تهاتر کالا و استفاده از ارزهای محلی: این روش می‌تواند به حل مشکلات مربوط به انتقال ارز و تحریم‌ها کمک کند.
- سرمایه‌گذاری در مناطق استراتژیک: تمرکز بر شهرهایی مانند مونروویا (Monrovia) به دلیل مرکزیت اقتصادی و بندر آزاد، می‌تواند فرصت‌های بیشتری را فراهم کند.
در پایان این گزارش تأکید شده است: لیبریا تنها یک بازار کوچک نیست، بلکه می‌تواند با بهره‌گیری از موقعیت استراتژیک خود و عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای، نقطه ورود شرکت‌ها و محصولات ایرانی به یک بازار بزرگ‌تر در منطقه غرب آفریقا باشد.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.