رئیس اتاق بیرجند در جلسه شورای گفت‌وگوی استان خراسان جنوبی مطرح کرد
تسهیل واردات تجهیزات نیروگاه‌های خورشیدی و بادی ضرورت است | چالش‌های صادرات مشتقات نفتی از مرز ماهیرود
به گزارش روابط عمومی اتاق بیرجند، علیرضا خامه‌زر، رئیس اتاق بیرجند، در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان خراسان جنوبی به بررسی چالش‌های مهم اقتصادی و تجاری استان پرداخت و بر لزوم حمایت‌های ویژه در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر و صادرات نفتی تأکید کرد.
وی با اشاره به اهمیت مرز ماهیرود در صادرات مشتقات نفتی استان اظهار کرد: صادرات مشتقات نفتی مانند هیدروکربن‌ها از مرز ماهیرود سهم قابل توجهی در سبد صادراتی استان دارد و افغانستان به عنوان اصلی‌ترین مقصد این محصولات شناخته می‌شود، اما وضع استانداردهای سختگیرانه از جمله الزام به کاهش میزان سولفور در محموله‌ها، بدون چاره‌اندیشی مناسب می‌تواند روند صادرات استان را با محدودیت‌های جدی مواجه سازد.
وی افزود: در سال‌های اخیر واحدهای متعددی برای ترانشیپ و نگهداری سوخت در منطقه ویژه اقتصادی مرز ماهیرود ایجاد شده و سرمایه‌گذاری‌های کلانی از سوی بخش خصوصی و فعالان اقتصادی دو کشور صورت پذیرفته است. حمایت از این سرمایه‌گذاران و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای استمرار فعالیت‌های آنان می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی، ارزآوری و ارتقای جایگاه مرز ماهیرود به عنوان هاب صادراتی منطقه‌ای ایفا کند.
خامه‌زر تأکید کرد: صدور مجوزهای لازم برای انجام عملیات سولفورزدایی بر روی محموله‌های مشتقات نفتی توسط واحدهای ذی‌صلاح و دارای شرایط ایمنی استاندارد مستقر در مرز ماهیرود، علاوه بر حفظ و ارتقای بازار صادراتی موجود، موجب جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید و توسعه زیرساخت‌های نفتی استان خواهد شد.
رئیس اتاق بیرجند در ادامه به چالش‌های حوزه انرژی اشاره کرد و گفت: با توجه به ناترازی انرژی، قطعی‌های مکرر برق و خشکسالی‌های متوالی که منجر به کاهش برق تولیدی در سدها شده است، توجه ویژه به تولید انرژی برق از طریق نیروگاه‌های خورشیدی و بادی ضروری است.
وی افزود: یکی از نیازهای مهم این حوزه، تسهیل واردات تجهیزات نیروگاه‌های تجدیدپذیر به منظور کاهش هزینه‌های سربار ناشی از واردات تجهیزات و تسهیل فرایند سرمایه‌گذاری است. به درخواست انجمن کارگزاران گمرکی استان، این موضوع در دستور کار دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان قرار گرفته است.
خامه‌زر مشکلات عمده‌ای که در مسیر تحقق این اهداف وجود دارد را شامل ناترازی برق، افزایش نرخ ارز در اظهارنامه‌های وارداتی و افزایش حقوق ورودی، رسوب کالا در گمرکات ورودی و تحمیل هزینه‌های بالای انبارداری بر سرمایه‌گذاران برشمرد و گفت: متأسفانه استان از حقوق و عوارض ورودی پرداختی جهت واردات تجهیزات حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر بی‌نصیب می‌ماند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: رفع این موانع می‌تواند به توسعه پایدار استان کمک کند و نقش موثری در جذب سرمایه‌گذاری و توسعه اقتصادی منطقه ایفا نماید.
استاندار خراسان جنوبی با اشاره به اقدامات استان در زمینه گسترش همکاری‌های مرزی، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، تقویت بخش خصوصی و ... گفت: دوران طلایی توسعه استان خراسان جنوبی آغاز شده است.
سید محمدرضا هاشمی روز پنجشنبه در شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی که با حضور رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان همراه بود، ضمن قدردانی از تلاش‌های بخش خصوصی، مدیران و دستگاه‌های اجرایی استان اظهار داشت: امروز استان در مسیر تحول اقتصادی قرار دارد و با گسترش همکاری‌های مرزی، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، تقویت بخش خصوصی و همراهی همه دستگاه‌ها، دوران طلایی توسعه خراسان جنوبی آغاز شده است.
وی از رشد چشمگیر صادرات به افغانستان و ساماندهی کولبری مرزنشینان به‌عنوان گام‌های اساسی در این مسیر یاد کرد و اظهار داشت: در سه ماهه نخست امسال بیش از ۳۱ هزار و ۴۰۰ کامیون در ماه از مرز ماهیرود به افغانستان تردد کرده‌اند که معادل بیش از ۶۷۵ هزار تُن صادرات کالاست و این میزان صادرات، نشان از ظرفیت بالای خراسان جنوبی در حوزه تجارت خارجی دارد.
استاندار با بیان اینکه در نیمه دوم سال گذشته نیز بیش از یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار حجم صادرات جمهوری اسلامی ایران به افغانستان بوده، تصریح کرد: حدود ۴۰ درصد این صادرات از مرز ماهیرود خراسان جنوبی بوده و این فرصت طلایی باید با برنامه‌ریزی دقیق‌تر حفظ و تقویت شود.
هاشمی با اشاره به اهمیت دیپلماسی اقتصادی و تعامل با کشورهای همسایه گفت: افغانستان امروز از نظر تولیدات داخلی در حال رشد است و اگر ما در زمینه انتقال فناوری، سرمایه‌گذاری مشترک و همکاری مهندسی فعال نباشیم، بازار صادراتی فعلی را از دست خواهیم داد، بنابراین حضور فعال بخش خصوصی در افغانستان ضروری است.
وی با تأکید بر اینکه طی ماه‌های اخیر با همکاری همه دستگاه‌ها و هماهنگی‌های مرزی، اتفاقات مهمی در حوزه تجارت با افغانستان رخ داده، خاطرنشان کرد: امروز مرز ماهیرود به یکی از مهم‌ترین مرزهای تجاری کشور تبدیل شده و با توسعه راه ماهیرود به فراه، سرعت و حجم مبادلات تجاری افزایش خواهد یافت.
استاندار با اشاره به اینکه طرح کشت فراسرزمینی و گردشگری سلامت نیز در دستور کار قرار دارد، تصریح کرد: با توجه به ظرفیت‌های کشاورزی، درمانی و معدنی استان، می‌توانیم در حوزه‌های مختلف از جمله فرآوری معادن، ایجاد مراکز درمانی برای بیماران افغانستانی و گسترش فعالیت‌های کشاورزی در آن کشور، همکاری‌های مؤثری داشته باشیم.
هاشمی با بیان اینکه در یک سال گذشته ۱۷ سرمایه‌گذار افغان در مرز ماهیرود سرمایه‌گذاری کرده‌اند، گفت: این اتفاق بی‌سابقه نشان می‌دهد نگاه اقتصادی افغانستان به سمت جمهوری اسلامی ایران معطوف شده است.
وی ضمن قدردانی از همکاری نهادهای مختلف گفت: تعامل مثبت میان مرزبانی، گمرک، استاندارد و دیگر دستگاه‌های اجرایی باعث شده تا صادرات در مرزهای خراسان جنوبی بدون وقفه انجام شود، به نوعی که در جنگ تحمیلی، بیش از هزار و ۳۰۰ کامیون از مرز عبور داده شد.
استاندار از اجرای طرح کولبری سامان‌یافته در شرق کشور به‌عنوان یکی از برنامه‌های موفق دولت چهاردهم یاد کرد و گفت: بیش از ۱۱ هزار و ۵۰۰ خانوار مرزنشین کارت تجاری دریافت کرده‌اند و این طرح علاوه بر اینکه باعث رونق اقتصادی روستاهای مرزی در شعاع ۵۰ کیلومتری خواهد شد، می‌تواند منطقه را به بانه شرق کشور تبدیل کند.
هاشمی در ادامه به موضوع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و نیروگاه‌های خورشیدی در استان اشاره کرد و افزود: تاکنون بیش از هزار و ۵۰۰ مگاوات مجوز احداث نیروگاه خورشیدی صادر و عملیات اجرایی دو هزار مگاوات دیگر نیز آغاز شده است.
به گفته وی؛ در حالی که میانگین کشور در استفاده از انرژی خورشیدی تنها سه درصد است، خراسان جنوبی با ۱۷ درصد در رتبه برتر کشور قرار دارد.
وی با تأکید بر اینکه هدف ما جذب سرمایه‌گذار داخلی در قالب شرکت‌های تعاونی است تا مردم خود از این انرژی پاک بهره‌مند شوند، خاطرنشان کرد: تاکنون دوازده شرکت تعاونی نیروگاه خورشیدی در استان ثبت شده و بیش از دو هزار نفر برای عضویت در این طرح‌ها ثبت‌نام کرده‌اند.
استاندار با بیان اینکه نیروگاه‌های خورشیدی می‌توانند منبع درآمد پایدار برای خانواده‌ها باشند، افزود: بازگشت سرمایه این طرح‌ها کمتر از دو سال است و دولت خرید تضمینی برق را به مدت بیست سال تعهد کرده، لذا هر خانواده می‌تواند با سرمایه‌گذاری محدود، ماهانه بین ۱۰ تا ۴۰ میلیون تومان درآمد پایدار داشته باشد.
سنایی‌فر: بلاتکلیفی دستورالعمل صادرات سوخت به افغانستان واحدهای مرزی را زمین‌گیر کرده است / درخواست برای صدور مجوز شیرین‌سازی در واحدهای کوچک نفتی
رئیس انجمن صادرکنندگان خراسان جنوبی با انتقاد از تأخیر در ابلاغ دستورالعمل جدید صادرات مشتقات نفتی به افغانستان گفت: توقف صادرات و برگشت محموله‌ها به دلیل الزامات جدید طرف افغان، سرمایه‌گذاران مرزی را با زیان جدی مواجه کرده است. وی خواستار اقدام فوری دولت برای تسهیل صادرات و صدور مجوز شیرین‌سازی سوخت در واحدهای کوچک شد.
رامین سنایی‌فر رئیس انجمن صادرکنندگان خراسان جنوبی امروز در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان به تشریح چالش‌های اخیر در حوزه صادرات فرآورده‌های نفتی به کشور افغانستان پرداخت.
وی با اشاره به اینکه دستورالعمل جدید افغانستان درباره ورود مشتقات نفتی هنوز به‌صورت رسمی ابلاغ نشده است، اظهار داشت: این بلاتکلیفی، مشکلات جدی برای فعالان اقتصادی به‌ویژه در مناطق مرزی ایجاد کرده و روند صادرات یکی از اصلی‌ترین اقلام تجاری استان را مختل کرده است.
سنایی‌فر افزود: در حال حاضر بسیاری از واحدهای فعال در مرز، چه در استان خراسان جنوبی و چه در دیگر استان‌ها، به دلیل توقف صادرات و نبود تکلیف روشن از سوی طرف افغانستانی، عملاً تعطیل شده‌اند. زیرساخت‌های موجود در سایت‌های مرزی که با سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی برای ترانشیپ و ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی ایجاد شده‌اند، امروز با خطر رکود مواجه‌اند.
رئیس انجمن صادرکنندگان خراسان جنوبی ادامه داد: با توجه به برگزاری نمایشگاه مشترک تجارت ایران و افغانستان، این رویداد فرصت مناسبی است تا اعتراض رسمی و درخواست اصلاح دستورالعمل‌ها از سوی مسئولان ایرانی مطرح شود. لازم است دستگاه‌های ذی‌ربط به‌ویژه وزارت نفت و وزارت امور خارجه، موضوع را به‌صورت ویژه در دستور کار قرار دهند.
سنایی‌فر درباره تغییر مقررات واردات سوخت در افغانستان توضیح داد: بر اساس قانون جدید دولت افغانستان، تنها محموله‌هایی با میزان سولفور کمتر از ۱۵ پی‌پی‌ام اجازه ورود دارند، در حالی‌که بخش عمده‌ای از محصولات صادراتی ایران از سولفور بالاتری برخوردار است. این مسئله باعث برگشت محموله‌ها از مرز و وارد آمدن خسارات سنگین به صادرکنندگان شده است.
وی تأکید کرد: سرمایه‌گذاری‌های کلانی از سوی فعالان ایرانی و افغان در مناطق مرزی برای احداث واحدهای ذخیره‌سازی و فرآورش نفتی انجام شده است. برای جلوگیری از نابودی این سرمایه‌ها و بازگشت رونق به تجارت مرزی، ضروری است مجوز شیرین‌سازی سوخت برای واحدهای کوچک با ظرفیت تولید زیر ۲۰۰ هزار تن در سال صادر شود.
سنایی‌فر با اشاره به لزوم همراهی نهادهای زیست‌محیطی گفت: در جلسات کارشناسی نیز پیشنهاد شده است که اخذ طرح‌های زیست‌محیطی برای این واحدها تسهیل شود تا هم سرمایه‌گذاران فعلی حمایت شوند و هم زمینه جذب سرمایه‌های جدید فراهم گردد. با اجرای این راهکارها می‌توان مشکل صادرات سوخت به افغانستان را به‌صورت ریشه‌ای برطرف کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ادامه وضعیت فعلی موجب عقب‌گرد در تجارت مرزی و از بین رفتن زیرساخت‌های ارزشمند ایجادشده در مناطق مرزی می‌شود. امیدواریم با ورود جدی دولت و پیگیری از سوی وزارتخانه‌های مرتبط، شاهد رفع این موانع و بازگشت ثبات به بازار صادرات مشتقات نفتی باشیم.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان با تاکید بر اهمیت توسعه همکاری‌های اقتصادی دو کشور، گفت: ارتقای همگرایی بین بخش‌های دولتی و خصوصی می‌تواند زمینه‌ساز گسترش روابط تجاری و افزایش تبادلات اقتصادی ایران و افغانستان شود.
محمود سیادت روز پنجشنبه در جلسه شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی استان خاطرنشان کرد: تعامل سازنده و هماهنگی بیشتر میان فعالان اقتصادی و مسئولان دو کشور، فرصت‌های جدیدی برای رشد صادرات و ترانزیت کالا فراهم می‌کند.
وی با تأکید بر نقش برجسته مرز خراسان جنوبی در تجارت خارجی کشور ادامه داد: با توجه به انسجام میان دولت و بخش خصوصی در استان، مرز ماهیرود به یکی از امن‌ترین و کارآمدترین مسیرهای صادرات و ترانزیت کالا به افغانستان تبدیل شده است.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان ضمن قدردانی از تلاش‌های استاندار و تیم اجرایی استان در مدیریت مرز و تجارت مرزی، افزود: خراسان جنوبی امروز الگویی موفق در تعامل اقتصادی با افغانستان است، انسجام بین بخش خصوصی و دولت در این استان مثال‌زدنی است.
وی با اشاره به اهمیت افزایش آمادگی مرز ماهیرود در روزهای آینده تصرح کرد: با توجه به شرایط مرزی افغانستان و احتمال افزایش بار ترانزیتی، پیشنهاد می‌کنم ساعات فعالیت مرز افزایش‌یابد زیرا سایر مسیرها توان پاسخگویی به این حجم از ترانزیت را ندارند.
سیادت با تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی ساختارمند برای توسعه همکاری‌های دوجانبه، عنوان کرد: با الگوگیری از تجربه موفق خراسان رضوی، تشکیل کمیسیون همکاری‌های مشترک بین خراسان جنوبی و استان هرات افغانستان می‌تواند موجب تسهیل همکاری‌های اقتصادی، خدمات مهندسی، گردشگری سلامت و سرمایه‌گذاری مشترک شود.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان متذکر شد: امروز بخش بزرگی از سرمایه‌ها در افغانستان به سمت تولید و صنعت در حال حرکت است و خراسان جنوبی به‌ویژه دانشگاه‌ها و شرکت‌های فنی مهندسی می‌توانند در ارائه خدمات، ساخت ماشین‌آلات و راهکارهای صنعتی نقش مهمی ایفا کنند.
به گفته وی؛ خراسان جنوبی باید علاوه بر صادرات، با حضور فعال در خاک افغانستان، زمینه واردات نهاده‌های کشاورزی، دامی و مواد اولیه را نیز فراهم کند، این موضوع علاوه بر حفظ تعادل تجاری، مزیت‌های رقابتی برای استان ایجاد خواهد کرد.
سیادت از تلاش‌ها برای راه‌اندازی رسمی شعبه اتاق مشترک ایران و افغانستان در بیرجند خبر داد و افزود: با راه‌اندازی این شعبه، ارتباط مستقیم و ساختارمندی بین فعالان اقتصادی دو کشور شکل می‌گیرد، در این خصوص سه کارگروه تخصصی شامل صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات مرزی نیز فعال شده‌اند.
وی با قدردانی از حمایت‌های استاندار خراسان جنوبی و تأکید بر پیگیری جدی ظرفیت‌های مرزی و تجاری، گفت: اگر از این فرصت راهبردی استفاده کنیم، اقتصاد خراسان جنوبی با اتکای به بازار افغانستان می‌تواند دگرگون شود.