رئیس اتاق بیرجند تصریح کرد: با توجه به لزوم بازتعریف جایگاه ایران در بازار افغانستان، نمایشگاه فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک ایران و افغانستان را 26 تا 29 مهرماه در بیرجند که سومین معبر رسمی بین ایران و افغانستان در آنجا مستقر است، برگزار می‌کنیم.
علیرضا خامه‌زر رئیس اتاق بیرجند در گفت‌وگو با اتاق ایران آنلاین به برگزاری نمایشگاه فرصت‌های مشترک تجارت و سرمایه‌گذاری ایران و افغانستان که قرار است 26 الی 29 مهرماه در بیرجند، انجام شود، اشاره کرد و گفت: این نمایشگاه با شعار «بیرجند میزبان آینده تجارت ایران با افغانستان» برگزار خواهد شد چون اعتقاد داریم با توجه به ظرفیت‌های استانی، می‌توانیم به همه استان‌هایی که با افغانستان ارتباط دارند، خدمات مرزی و گمرکی ارائه دهیم.
این فعال اقتصادی تأکید کرد: ایران و افغانستان بالغ‌بر 1000 کیلومتر مرز مشترک دارند و سالانه بین دو تا ۳ میلیارد دلار از ایران به افغانستان صادرات داریم. افغانستان با 40 میلیون نفر جمعیت بازار خوبی برای کالاهای ایرانی محسوب می‌شود و این کشور هم ۹۰ درصد نیازهای خود را با واردات تأمین می‌کند که حدود ۳ میلیارد دلار آن در سال‌های مختلف توسط ایران تأمین شده است.
او افغانستان را میزبان بسیاری از کالاهای تولیدی ایران معرفی کرد و گفت: به طور کلی در منطقه شرق کشور تعداد زیادی از کارخانه‌ها تنها با رویکرد صادرات به افغانستان تأسیس شدند از جمله کارخانجات سیمان و بنابراین اهمیت آن به عنوان یک شریک راهبردی برای ایران قابل توجه است.
رئیس اتاق بیرجند تصریح کرد: خراسان جنوبی ۳۳۱ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و سومین معبر رسمی ایران با افغانستان یعنی مرز ماهی‌رود هم در استان خراسان جنوبی مستقر است از صادراتی هم که از ایران به طرف افغانستان انجام می‌شود، سالانه حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد به لحاظ ارزشی و ۵۰ درصد به صورت وزنی از مرز ماهی‌رود صورت می‌گیرد.
خامه‌زر در بخش دیگری از سخنان خود به علت برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد و گفت: با روی کار آمدن طالبان در افغانستان، فضای کسب‌وکار این کشور، تغییراتی داشت. تحول سیاسی تحولاتی در زمینه‌های اقتصادی را منجر شد و طیف جدیدی از فعالان اقتصادی افغانستان وارد بازار شدند و ما به عنوان استان مرزی نیازمند این هستیم که مجدد حضور خود را در افغانستان بازتعریف کنیم، پس لازم بود رویدادهای مانند انواع نمایشگاه‌ها را در دستورکار قرار دهیم و با ارتباط گیری جدید حضور در بازار افغانستان را تثبیت کنیم.
او نمایشگاه فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک ایران و افغانستان را حاصل همین تفکر که باید حضور خود ر ا در بازار افغانستان بازتعریف کنیم، دانست و افزود: سعی کردیم که از افغانستان هیاتی را در حوزه‌های مختلف به خصوص در بحث کشاورزی و معدن دعوت کنیم.
این فعال اقتصادی تأکید کرد: افغانستان در تولید انواع نهاده‌های دامی مثل ذرت، سویا، پنبه، جو، کاه و یونجه، میوه‌های خشک و خشکبار جایگاه خوبی دارد. از طرف امکان کشت فراسرزمینی در افغانستان وجود دارد. در حوزه معدن هم از زمان روی کار آمدن طالبان، رویکرد جهشی در بخش معدنی شکل گرفته است. بنابراین واردات محصولات کشاورزی و معدنی از این کشور برای ایران مهم است که البته بخش قابل توجهی از همین محصولات امروز هم وارد ایران می‌شود.
او در مقابل واردات از افغانستان از تقویت صادرات خدمات فنی مهندسی، دانش فنی در حوزه معدن اعم از استخراج، اکتشاف، نقشه‌برداری و حفاری، تقویت روابط بین دو کشور در حوزه گردشگری سلامت، صادرات حوزه آی تی و فناوری اطلاعات، پذیرش دانشجو از افغانستان در دانشگاه‌های بیرجند و تقویت همکاری‌های آموزشی، همکاری در حوزه شهرسازی و تقویت روابط دو کشور در بحث حمل‌ونقل بین‌المللی و ترانزیت کالا صحبت کرد.
خامه‌زر به رقبای اصلی ایران در بازار افغانستان اشاره کرد و گفت: افغانستان سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار واردات دارد که این میزان حدود ۳ میلیارد دلار سهم ایران است. در این بین همیشه رقابت سنتی بین ایران و پاکستان بر سر بازار افغانستان بوده پس رقیب اصلی ایران در بازار افغانستان، پاکستان است. از یک دهه قبل کشورهایی مانند هند، چین، ترکیه، امارات و دیگر کشورهای عربی وارد بازار شدند و از بین آنها کشوری که با ایران رقابت می‌کند چین است.
او ادامه داد: افغانستان کشور صنعتی نیست ولی در حوزه کشاورزی، تولید خشکبار، میوه‌های خشک و محصولات تره‌باری وضعیت خوبی دارد.
رئیس اتاق بیرجند خاطرنشان کرد: افغانستان کمبودهایی در تأمین سردخانه برای حمل محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی حوزه کشاورزی و حوزه معدن به دلیل نبود انرژی کافی دارد که در این حوزه‌ها نیز زمینه همکاری با ایران وجود دارد.
این فعال اقتصادی همکاری در بحث تولید انرژی‌های تجدیدپذیر را نیز امکان‌پذیر دانست و گفت: در مناطق مرزی بین ایران و افغانستان هم امکان تولید انرژی بادی و هم خورشیدی وجود دارد، بنابراین ایجاد مزارع انرژی‌های خورشیدی در افغانستان و صادرات به ایران را مدنظر داریم.