سید باقر شریف‌زاده، رئیس شورای راهبردی مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی تبریز در در بیست و نهمین همایش ملی توسعه صادرات غیرنفتی در تبریز گفت: چالش‌های عمده‌ای چون دخالت‌های دولتی، ریسک‌های جهانی‌شدن و عدم قطعیت‌های اقتصادی، روند صادرات غیرنفتی ایران را با مشکلات جدی مواجه کرده است، بنابراین شفاف‌سازی وضعیت اقتصادی و اتخاذ راهکارهای عملی برای بهبود شرایط ضروری است.
وی با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور، افزود: اثرات تحریم‌ها و شرایط جهانی باعث شده است که ارزش صادرات ایران همچنان ثابت بماند، در حالی که قدرت خرید مردم نسبت به درآمدشان کاهش یافته است. مولفه‌های موثر در این وضعیت عدم قطعیت، شامل ریسک دخالت دولت، ریسک درگیری‌های جهانی و ریسک جهانی‌شدن است.
شریف‌زاده با بیان اینکه کشورهای چندملیتی باید در ایران حضور داشته باشند تا از تحریم‌ها در امان بمانیم، تصریح کرد: صدای نظام، دولت و مجلس باید یکی شود تا مشکلات کشور حل شود، اما متاسفانه هنوز این هم‌آوایی اتفاق نیفتاده است.
وی همچنین به تاثیرات منفی وضعیت کنونی بر تعداد سرمایه‌گذاران اشاره کرد و گفت: عدم قطعیت باعث کاهش تعداد سرمایه‌گذاران شده است. هرچقدر ریسک‌های دولتی بالا برود، میزان سرمایه‌گذاری کاهش خواهد یافت.
وی با اشاره به سه ریسک عمده در اقتصاد ایران، گفت: ریسک دخالت دولت، ریسک جهانی‌شدن و ریسک حکمرانی از جمله مهم‌ترین ریسک‌هایی هستند که اقتصاد ایران با آن‌ها مواجه است. دولت به‌قدری شرکت‌های دولتی را تامین مالی می‌کند که عملاً نمی‌تواند به سرمایه‌گذاری در تولید و زیرساخت‌ها بپردازد.
شریف‌زاده همچنین به نرخ‌های چندگانه ارز در کشور اشاره کرد و گفت: نرخ ارز ۴گانه مانع از توسعه تجارت خارجی می‌شود. در مقابل تک‌نرخی شدن ارز و کاهش وابستگی به ارز دولتی می‌تواند گام موثری در بهبود وضعیت اقتصادی کشور باشد.
شریف‌زاده همچنین به وضعیت بخش دولتی و شبه‌دولتی اشاره کرد و گفت: ۶۰ درصد از بودجه کشور به شرکت‌های دولتی اختصاص می‌یابد، این در حالی است که از بین ۳۴۲ شرکت دولتی، ۱۳۴ شرکت آن زیان‌ده هستند و همچنین شرکت‌های شبه‌دولتی مانند بانک آینده نیز نقش زیادی در تورم و مشکلات اقتصادی دارند.
وی در ادامه با انتقاد از عدم دسترسی بخش خصوصی به تسهیلات، افزود: بخش خصوصی از دریافت تسهیلات محروم است و تسهیلات بیشتر به شرکت‌های دولتی تخصیص می‌یابد.
شریف‌زاده ادامه داد: در دنیا مالیات به‌صورت عادلانه و نرمال اخذ می‌شود، اما در ایران به‌طور مستمر فشار بر بخش خصوصی افزایش می‌یابد.
رئیس شورای راهبردی مرکز پژوهش‌های اتاق تبریز همچنین بر پیچیده شدن فرایند صادرات و واردات در شرایط تحریم تأکید کرد و گفت: افزایش تنوع مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی می‌تواند راهکار مناسبی برای عبور از این شرایط باشد. ما باید توجه ویژه‌ای به مسیرهایی همچون جلفا-ارمنستان یا کلاله-آغ بند داشته باشیم و از این مسیرها برای توسعه صادرات استفاده کنیم.
شریف‌زاده تاکید کرد: اگر این مسائل به‌طور جدی و شفاف مورد توجه قرار گیرد، می‌توان به بهبود وضعیت اقتصادی کشور امیدوار بود و مسیر توسعه صادرات غیرنفتی را هموار ساخت.