«تعطیلی آخر هفته؛ پنجشنبه یا شنبه؟» موضوعی است که در برنامه «بالاتر» با حضور علی بابایی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس و حجتالله کشانی، رئیس اتاق اصفهان مورد بررسی قرار گرفت.
در این برنامه دلایل موافقت و مخالفت با تعطیلی دو روز شنبه و پنجشنبه واکاوری شد. موافقان تعطیلی روز شنبه، بیشتر تجار و بازرگانان هستند که استدلال میکنند به دلیل اینکه تعطیلی بینالمللی و جهانی روزهای شنبه و یکشنبه است، اگر ما جمعه و شنبه را تعطیل کنیم، روزهایی که کار میکنیم اگر از یکشنبه تا پنجشنبه باشد، به تجارت جهانی نزدیکتر میشود و و ارتباط ما با دنیا در روزهای کاری بیشتر است. مخالفان اما معتقدند از آنجایی که در روز پنجشنبه، مدارس تعطیل است و خیلی از ادارات نیمه تعطیل هستند، باید همین الگو را حفظ کرد. مشروح این میزگرد را در ادامه بخوانید.
آقای بابایی، کار تعطیلی به کجا رسیده و دلیل اینکه در کمیسیون اجتماعی پنجشنبهها بیشتر مورد تأکید نمایندگان بوده، چیست؟
این بحث ساماندهی تعطیلات آخر هفتهای یکی از بحثهایی است که از چند وقت قبل در دولت، در مجلس، در محاورات عمومی جامعه، در رسانهها و در نظر کارشناسان مختلف مورد نقد و بررسی جدی است و لذا از این منظر ما با توجه به اینکه دولت محترم لایحهای فرستاد در راستای عملی شدن این خاستگاه عمومی جامعه در صورت لایحه دولت با اولویت براساس آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرارگرفته، کلیاتش رأی آورد، ارجاع شد به کمیسیون اجتماعی که یک کمیسیون تخصصی است، کمیسیون تخصصی هم براساس بررسیهایی که با مرکز پژوهشهای مجلس، اطلاعاتی که جامعه دارد و بخشهای خصوصی، گروه هدف و مخاطبان این هدف بزرگ در کشور بهویژه بخش خصوصی و دولتیها بالاخره نسبت به تمهیدات لازم اقدام لازم را به عمل آورد.
نکتهای که اینجا برای ما مهم است اولاً دولت در لایحهای که ارسال کرد به مجلس شورای اسلامی روزها را مشخص نکرد عموماً بهطورکلی آمده ۴۴ ساعت در هفته را تبدیل کرده پیشنهاد داده به ۴۰ ساعت در هفته کاری تبدیل کرده و مجلس هم در این باب باید اظهارنظر میکرد البته با بندها و تبصرههایی که بعداً در ادامه برنامه خدمت شما عرض خواهیم کرد. مجلس با همین رویکرد فرستاد در صحن علنی مجلس، مجلس به کلیاتش رأی داد و به جزئیات هم ورود پیدا کرد، ابهاماتی را مطرح کردند بعضی از همکاران ما در قالب پیشنهادهایی که ارسال میکنند براساس آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، براساس آن دوباره به رئیس جلسه ابهام گرفت و ارسال کرد به کمیسیون اجتماعی در اینجا بود که پیشنهادات جدیدی نمایندگان مطرحشده، در حقیقت دوقطبی بین مجلس شورای اسلامی و در جامعه شروعشده یکسری از نمایندگان و یکسری از گروه هدف این طرح در بیرون از مجلس و دولت طرفداران تعطیلی شنبه هستند و یکسری هم طرفداران تعطیلی پنجشنبهها هستند. درنتیجه کمیسیون با بحث و بررسیهایی که انجام داده با نظراتی که از گروه هدف و ابعاد مختلف را بررسی کرده رأی به تعطیلی پنجشنبهها داد که پنجشنبهها اضافه شود به یک روز تعطیل در روز هفته.
دلیلشان چه بود؟
دلیلی که اینها مطرح میکردند این بود که پنجشنبهها فعلاً با وضعیت فعلی که در تعطیلات در کشور وجود دارد در بهرهوری نیروی کار، در رشد اقتصادی عملاً مؤثر نیست یعنی دولت یک روز در هفته را حاکمیت و ساختارهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی براساس مبانی فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی با رویکردهای در جامعه ما براساس آن ابعاد پشتصحنهها و در حالتهای مختلف کشور وجود داشت پنجشنبهها کارآمدی لازم را ندارند، آمده با همین وضعیتی که کارآمد ندارد عملاً بهرهوری نیم ساعت در یک روز هم نخواهد شد گفته که این پرچم نیمهافراشته را در حقیقت به سامان برساند بعداً تصمیمات دیگری بگیرد، دلیل دیگری که مجلس بحث و نظر داشت این است که بالاخره ابعاد مختلف این طرح را با مشورتی که با دولت داشت، دولت و نماینده دولت در کمیسیون اجتماعی رأی و نظرش این بود که پنجشنبهها شود حالا که میخواهند تصمیم بگیرند پنجشنبهها را موافقتر بود یعنی خود نماینده دولت در کمیسیون اجتماعی بحث و گفتگو میکردند. با این نگاه در کشور در حال نقد و بررسی است انشاءالله در صحن علنی مجلس البته من خودم بهعنوان شخص خودم یک نظری دارم در این بحث در ادامه عرض میکنم ولی امروز اینجا به نمایندگی کمیسیون اجتماعی خدمت عزیزان هستم و با توجه به نظر جمعی اجماع نظری که در کمیسیون اجتماعی بهعنوان کمیسیون تخصصی صورت گرفته طبیعی است که ابعاد مختلف را بنده خدمت عزیزان نقد و بررسی میکنیم که انشاءالله در جمعبندی آرای نمایندگان در صحن علنی مجلس مؤثر باشد.
آقای کشانی: نظر شما دراینباره چیست؟
اول که هر موضوعی که مطرح میشود قطعاً ابعاد مختلفی دارد این موضوع تعطیلی پنجشنبه و شنبه این موضوع موضوعی است که بسیار حائز اهمیت است، انتقاد من اول به مجلس شورای اسلامی بعد به کمیسیون اجتماعی که در قانون بهبود فضای کسبوکار آقای دکتر قانون اتاق را هم بهعنوان مشاور سه قوه تلقی کرد و ما بارها خدمت اعضای کمیسیون اجتماعی و ریاست محترم مجلس و نمایندگان نامه نوشتیم و نظراتی راجع به این پژوهش خوبی از شهریور هم انجامشده که خدمت حضرتعالی هم تقدیم شد و خیلی عجیب است که یک چنین تصمیم به این مهمی گرفته میشود در کمیسیون و نماینده بخش خصوصی در آن جلسه نیست و ابعاد قضیه را ابعاد اقتصادی قضیه باز برای نمایندگان نمیشود، این انتقاد اول من و بههرحال این موضوع موضوعی است که در موضوعات مختلف مجلس باید به آن توجه شود.
موضوع بعد اینکه بههرحال این کاهش ساعت اداری کشور با اینکه من بهعنوان نماینده بخش خصوصی بسیار به آن احترام میگذارم و قطعاً کار درستی است باعث افزایش بهرهوری میشود در بخش خصوصی و ما بهعنوان بخش خصوصی توان این را داریم ولی از آنطرف بسیاری از فعالیتهای دولت فعالیتهای خدماتی است مثل بیمارستانها، مثل آتشنشانیها، مثل بسیاری از موضوعاتی که دولت خدمترسانی میکند و اینجا باعث افزایش حدود ۱۰ درصدی هزینههای نیروی انسانی دولت میشود و میدانید تورم ایجاد میکند، بار این تورم روی دوش مردم است و در سالی که بناست ما بههرحال همه دستبهدست هم بدهیم، جهش تولید بدهیم و امیدواریم با این باعث کاهش تورم شویم آن باعث افزایش تورم میشود، البته ما بهعنوان بخش خصوصی قطعاً حمایت میکنیم، چون بلدیم بهرهوری را افزایش دهیم از آنطرف میخواهیم آقایان قطعاً به فکر این باشند که این اثرات منفی در زندگی عامه مردم نگذارد، دولت باید این موضوع را مدیریت کند ولی آنچه مهم است پژوهش ما دقیقاً مشخص است اگر هر جای برنامه لازم بود من کامل تشریح میکنم.
این اقتصادی را میشود باز کنید برای بینندگان؟
مشخصاً ۸ و ۳ دهم میلیارد دلار به تجارت کشور با ۵ کشور اول هدف تجاری ما آسیب میزند، تجارت ما ۱۱۰ میلیارد دلار است اگر فرض کنیم ما در این پژوهشهایی که خدمت شما دادیم تکتک کشورها را خصوصاً ۵ کشور اولمان را دقیقاً ساعتهای کاریشان را درآوردیم که ما با چین ما ۴ ساعت و نیم ارتباط تجاری داریم در روز، با امارات، با عراق، با هند و ترکیه، این ۵ کشور در آن ساعت مشترکشان را درآوردیم ارزش پنجشنبه در آن درآمده دقیقاً محاسبهشده که پنجشنبه چقدر ارزش دارد و رسیدیم فرض کردیم که نصفی از این عدد که این فرض ما شاید اصلاً درست نباشد، نصفی از تجارت کشور ما برگردد به آن سه روز دیگر و نصف دیگر قاعدتاً نمیتواند برگردد شاید همان نصف هم نتواند برگردد، ۸ و ۳ دهم میلیارد دلار زیان تجاری کشور خواهد بود، این قطعاً به تجارت کشور آسیب میزند، به صادرات کشور آسیب میزند.
در بررسی که کردید الآن شما در پنجشنبهها و در شنبهها چقدر ارتباط تجاری با کشورهای خارجی دارید؟
کشانی: من بهطور ویژه کشور چین را میتوانم بگویم که چه اتفاقی در مورد کشور چین افتاده.
آقای بابایی این عددی که دارند مطرح میکنند عددش عدد کمی نیست، شما چقدر در این تصمیمگیری در کمیسیون این اعداد تجاری مطرحشده، چقدر نمایندگان اقتصادی آمدند در این مشارکت کردند؟
این عدد از نگاه بخش خصوصی قابلاحترام است ما بهطور قاطع رد نمیکنیم، طبیعی است که مجلس هم هر قانونی که وضع میکند به استناد کارهای پژوهشی که در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی صورت بگیرد چنین عدد و ارقامی را بهصراحت تا الآن به نمایش نگذاشتند که مجلس از تصمیم خودش منصرف شود ضمن اینکه من در تأییدیه بحثهای خودم عرض کردم بهصراحت گفتم که مجلس لزوماً فعلاً دنبال این نیست که بگوید پنجشنبه باشد یا شنبه باشد ما عموماً داریم تأکید میکنیم دو روز در هفته را فعلاً تعطیل کنیم به یک نتیجه جمعبندی کامل برسیم.
مگر سر دو روز اختلافنظر وجود داشت دولت که خودش لایحه داده و شما هم تصویب کردید؟
بابایی: بله تا اینجا همراهیم، البته من شنیدم اخیراً معاون سازمان اداره استخدامی با همکاران شما مصاحبهای کرده گفت که ما دو روز تعطیل رسمی ما فقط همان جمعهها میماند یعنی پنجشنبهها را برخلاف قواعد و قوانینی که پیشنهاد داده اگر قانون شود یعنی در دولت به نظر من کلاً نقض غرض است یعنی صراحتاً نفی میکند حرفهای معاون سازمان نیروی استخدامی براساس مبانی که پیشنهادشده خود دولت به مجلس داده یعنی دو روز را قطعی کرده، من دفاع کنم از همین دو روز، تعداد تعطیلات آخر هفته و مناسبتی در اکثر کشورهای جهان بین ۱۱۰ تا ۱۲۹ روز است اکثر کشورهای دنیا در ایران با احتساب همان ۲۶ روزی که همین مجلس پژوهشها و اتاق هم همین را تأیید کرد گزارش دوستان است و گزارش رسمی مجلس پژوهشهای ما است، با احتساب ۲۶ روز تعطیل رسمی و ۵۲ روز تعطیل روز جمعه سرجمع فعلاً ۱۰۴ روز در ایران میرسد همین الآن ما تعطیلی ما نسبت به دنیا تعطیلی بالایی نیست تازه اگر دو روز را قطعی کنیم در ایران تعطیلیاش میرسد به ۱۲۵ روز تعطیلی یعنی ما تازه به استانداردهای دنیا میرسیم یعنی چرا با آن رایج شاخصهای بهرهوری که مدنظر بسیاری از کارشناسان است که خود بخشهای خصوصی قطعاً در ادامه بحثها در نمودارهای علمی حتماً اثبات خواهد شد که چقدر این دو روز تعطیلی میتواند به ارزشافزوده بهرهوری، رشد اقتصادی و شاخصهای اقتصادی در کلان ...
الآن سر دو روز که کسی اختلافنظر ندارد؟
بابایی: دارند، بالاخره مخالفاند اینجوری هم نیست ولی مجلس در کلیات نظر دولت هم نداده.
دولت هم لایحه داده پس دولت هم مخالف نیست، سر روز آن بحث است که الآن موضوع برنامه ما هم است، در آمارهایی که شما دارید به آنها استناد میکنید سر پنجشنبهها یا شنبهها عدد و رقمی مطرح نشد که شما به این جمعبندی رسیده باشید که پنجشنبه بهتر از شنبه است؟
بابایی: از یک نظر استدلال دولت حتماً هوشمندی دولت را میرساند که نیامد روز را به صحن نیاورد ابتکار عمل فعلاً باید دست دولت باشد، چون حتماً این قانون در عین اینکه قانون داریم این است قطعاً زیرساخت آزمایشی را اجرا میکند، دولت خودش را باید متقاعد کند، زیرساختهایش را در کشور آماده کند، بالاخره ما سازوکارهای تعطیلیمان فعلاً براساس مبانی ما در حقیقت شکلگرفته در ساختارهای آموزشی ما، در ساختارهای کلانشهر ما، در مدیریتهای شهری خرد ما، روستاهای ما، بالاخره ایران با کشورهای دیگر از نظر اقلیم و استراتژیهایی که در بُعد خارج از آن چیزی که ما با نگاه اقتصادی داریم نگاه میکنیم یک فرقی را کشور ایران دارد با بحث قبائل مختلف اجتماعی در کشور ما مطرح است.
اینها که خیلی کلی است، الآن ما، چون سر روز داریم بحث میکنیم، الآن روز پنجشنبهها، شما چرا موافقید پنجشنبهها هستید؟
بابایی: من اصلاً کمیسیون را دارم بحث میکنم، کمیسیون چرا موافق است، یک دلیل این است که نظر کمیسیون این بود که فعلاً برآورد کاملی را بهطور مطلق پیدا نکرده کمیسیون که ثابت کند اگر شنبه باشد براساس سازوکارهای اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی کشور ما حتماً آن ارزشافزودهای که آقای کشانی: فرمودند که بحث مثلاً ۸ میلیارد دلاری که در حوزه اقتصاد ما اثرگذار است فقط در روز شنبه باشد برخلاف نظر پنجشنبهها که حتماً عددی را اعلام میکنند که مثلاً میگویند بهطور نسبی با مطلق.
پس یعنی میگویند تأثیر اقتصادی نداشته از نظر کمیسیون اجتماعی؟
کشانی: تعطیلی پنجشنبه، چون هیچ جای دنیا تعطیل نیست غیر از جیبوتی هیچ کشور دیگری تعطیل نیست ما هم مثل جیبوتی، پس تأثیر تعطیلی ما بر پنجشنبه برای ۵ کشور هدف صادراتی ما ۸ و ۳ دهم میلیارد دلار است، عدد و رقم و همهچیز اینجا است آماده. انتقاد اول این بود که چرا ما را بهعنوان بخش خصوصی که به ما گفتید ما را مصوب کردید که مشوق شما باشیم.
بابایی: همین امروز من خودم خبر دارم و همین هفته اعضای اتاق بازرگانی کشور ما در جلسه کمیسیون اجتماعی برای اینکه این دقیقاً این بحث را قطعی کنند، چون نظر دکتر قالیباف ریاست محترم مجلس همین بحث شما بود که حتماً باید ما بحثها و پدیدهها و شاخصهای در حقیقت مدنظر بخش خصوصی را در این قانون ببینیم.
الآن شما گفتید که پنجشنبهها کمیسیون به این جمعبندی نرسید که پنجشنبه و شنبه خیلی در اقتصاد فرق دارد؟
بابایی : دلیل دیگری هم دارد، دلیل دیگر این بود که در لایحه دولت نبوده، ما به لایحه دولت داریم اظهارنظر میکنیم.
کشانی: پنجشنبه جزو لایحه دولت نبوده، پنجشنبه را کمیسیون مصوب کرده.
بابایی: من همین را دارم میگویم، من میگویم درهرصورت لایحه دولت نبوده میگویم این پیشنهادی است که نمایندگان بوده باید نظر میدادند، آییننامه داخلی مجلس اینجور است لایحهای که میفرستد مثلاً ۴۸ ساعت هر نماینده حق دارد که پیشنهاد دهد.
کشانی: یعنی شما میگویید کمیسیون اجتماعی مجلس مصوب نکرده تعطیلی پنجشنبه را؟
بابایی: مصوب کرده میگوید پیشنهاد نمایندگان را باید بررسی میکرد، پیشنهاد نمایندگان در قانون نمایندگان باید بررسی میکرد.
پیشنهاد چه بوده؟ شما نظرتان چه بود؟
بابایی: من نظرم این بود که پنجشنبه حداقل نباشد، شنبه هم قطعی نباشد، من همان دو روز را دولت تصمیم بگیرد، همان لایحه دولت، دولت هیچ روزی را مشخص نکرده.
شما نظرتان این است که جمعه باشد یا مثلاً سهشنبه؟
بابایی: نه من حرفم این است که اگر دولت اگر خودش مثلاً قطعی به نظر میرسید روزش را قید میکرد که روز شنبه باشد یا قید میکرد پنجشنبه باشد، چون عدد و ارقام دست دولت است صراحتاً دست دولت است.
شما نظر شخصیتان چیست؟
بابایی: من هنوز به جمعبندی کامل نرسیدیم یعنی واقعاً نرسیدم.
در کمیسیون شما به چه رأی دادید؟
بابایی: من به پیشنهاد پنجشنبه نماینده مخالف رأی دادم.
شما مخالف پنجشنبهها بودید؟
کشانی: من میگوییم برگردیم به لایحه دولت.
بابایی: ولی یکسریها بهصراحت میگویند برگردیم به شنبهها که شنبهها یک نماینده پیشنهاد نداد.
کشانی: موضوع این است که کمیسیون استماعی مطرح شد میرفت کمیسیون اقتصادی قطعاً استدلال را میپذیرفتند.
بابایی: آییننامه داخلی مجلس براساس تعطیلی و آییننامه اداری و استخدامی...
کشانی: خیلی اثرات اقتصادی دارد این موضوع، من میگویم تورم ایجاد میکند برای کشور.
بابایی: قطعاً اینجوری نیست که کمیسیون اجتماعی شرح وظایف و مأموریتهایی که لزوماً پیوست اجتماعی ندارد، پیوست اقتصادی هم دارد یعنی قانون ما تمام بُعدی بررسی میکنیم قوانین اینجوری نیست که ما باید یک بُعد قضیه را در نظر بگیریم، میگویم ما هیچ گزارش رسمی براساس مرکز پژوهشهای مجلس و مراکز رسمی دولت نمیگوییم که اصلاً نظر شما را نفی کنیم به این نتیجه نرسیدیم به ما گزارش ندادند که اگر روز پنجشنبه تعطیل باشد مثلاً ۸ میلیارد دلار به اقتصاد ما خسارت میزند، این عدد را باید مراکز رسمی به ما بگویند.
کشانی: ما مرکز رسمی هستیم.
بابایی: مرکز رسمی برای ما عموماً مرکز پژوهشهای مجلس است.
کشانی: باید قبول کنید بهعنوان مشاور خودتان، شما قانون بهبود فضای کسبوکار را از حفظ هستید در آنجا نوشته اتاق بازرگانی وظیفه دارد مشاوره به شما، ما مشاورهمان را دادیم حتی قرائت هم نشد، به کمیسیون دادیم، به آقای قالیباف دادیم.
بابایی: به کمیسیون میدهید درست است، کمیسیون میگوید باید در گزارش مرکز رسمی مرکز پژوهشهای مجلس باید بحث و بررسی کند تازه ما تفریغ بودجه دیوان ابزارهای تفریغ عدد و ارقام را اثبات میکند، تحلیلهای واقعی را به صحن مجلس یا کمیسیونها ارجاع میدهد.
کشانی: ما تحلیلمان که مشخص است خدمت شما هم دادیم.
بابایی: قابلاحترام است من صریحاً نظر شما را رد نمیکنم، من میگویم نظر شما باید برود جلسه دیروز و امروز شما اتاق بازرگانی و کمیسیون اجتماعی از این زاویه قابل مرور است یعنی ما الآن داریم پذیرفتیم که با یک پیوستی به نام نظر کمیسیون دقیقاً بخش خصوصی نمایندگان بخش خصوصی باید باشد که اصلاً کلاً ۷۰ درصد شرط لازم است که ما از نظرشان استفاده کنیم.
چرا قبل از اینکه تصویب کنید این کار را نکردید؟
بابایی: اشکال است دیگر بعضی مواقع چنین اتفاقاتی میافتد، من رد نمیکنم، من این نقد را وارد میدانم.
آقای کشانی: شما میفرمایید که جزئیات این محاسبات اقتصادی مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی را در خصوص تعطیلی شنبه و پنجشنبه؟
کشانی: من اول راجع به موضوع قبلی بگویم. ما اگر پنجشنبه را تعطیل کنیم ساعات کاریمان با کشور چین که بهعنوان یکی از شرکای عمده تجاری ما حساب میشود میشویم ۶۵۰ ساعت در سال، اگر که ما شنبه را تعطیل کنیم میشویم ۸۸۰ ساعت، ببینید، فرض کنید در طول یک هفته اگر پنجشنبه تعطیل باشد ما سه روز بیشتر فرصت نداریم، اگر ما به یک عید چینی برسیم، اگر به یک تعطیلات چینی برسیم کل آن هفته را تعطیل هستیم، مثلاً ماه فوریه که تعطیل هستند ما کلاً ارتباطمان را با کشورهای دیگر از دست میدهیم با خیلی از کشورها و این باعث میشود که ما تجارتمان افت کند، این باعث افزایش تورم میشود، باعث کاهش درآمد صادراتی میشود و کلاً فضای اقتصادی کشور را عوض میکند، امسال مقام معظم رهبری فرمودند سال جهش تولید با مشارکت مردم، آقای دکتر جهش تولید چه طور اتفاق میافتد، افزایش تولید چه طور اتفاق میافتد، مردم که بیشتر از اینکه دارند مگر میشود استفاده کنند باید صادرات شود، صادرات چه طور اتفاق میافتد با کمک بخش خصوصی، با افزایش تماملات با دنیا، نمیشود که ما از اکوسیستم اقتصادی دنیا جدا شویم و بگوییم نه ما برای خودمان فکر میکنیم بقیه دنیا برای خودش فکر کند، ما باید وارد اکوسیستم دنیا شویم و مجلس باید کمک کند به بخش خصوصی که در اکوسیستم اقتصادی دنیا حضور داشته باشد، این لایحه، این مصوبه تعطیلی پنجشنبه بهشدت آسیب میزند به این موضوع.
کشورهای دیگر را هم عددش را دارید؟
کشانی: بله اگر بخواهم تکتک کشورها را بگویم.
چون دلیلی که تجار و بازرگانان ما مشخصاً عنوان میکنند همین کاهش ارتباط با کشورهای دیگر است در هفته.
کشانی: ما با چین ساعات مشترکمان در هفته ۲۱ ساعت است، با عراق ۲۶ ساعت است، با ترکیه ۲۳ ساعت، با امارات متحده ۳۴ ساعت، با هند ۲۱ ساعت یعنی این ۵ کشور را همه کشورها که نه ولی این ۵ تا کشور در وضعیت فعلی است و اگر ما یک روز دیگر تعطیلی به تعطیلاتمان اضافه شود یعنی روزی است که آنها کار میکنند و ما کار نمیکنیم دقیقاً برای چین ۴ ساعت، برای عراق ۵ ساعت، برای ترکیه ۴ ساعت، برای امارات متحده ۵ ساعت و برای هند ۴ ساعت از دست میدهیم، اینطور نیست فضای بینالملل آقای دکتر که ما بگوییم ما اینجا نیروی کارمان کار نکند آنها کار کنند و ما بتوانیم تجارت کنیم، تجارت یک کار تعاملی دوطرفه است و متأسفانه به دلیل اینکه اقتصاد ما هم بسیار اقتصاد دولتی است بهشدت اینجا جایی است که حضور دولت مؤثر است، با حضور بانکها مؤثر است، بانکها باید حضور داشته باشند، حضور صرافیها مؤثر است، سازمان تجارت مؤثر است، اتاق بازرگانی مؤثر است، خانوادههایی که ارتباط دارند مؤثر هستند، اینیک اکوسیستم است، نباید به اکوسیستم بیش از این ضربه زد، همین الآن تحت شدیدترین تحریمها قرار گرفتیم کافی اینجا یک بلایی خودمان بر سرش بیاوریم.
آقای بابایی شما بفرمایید که در تصمیمگیریتان برای تعطیلی پنجشنبه و شنبه به نظر میرسد خیلی ابعاد اقتصادی را نگاه نکردید بیشتر جنبههای اجتماعی، فرهنگی را نگاه کردید مهمترین آن چیها بود؟ یک سری مباحث مثلاً شنبهها تعطیلی اقلیت دینی و اینها مطرح شد.
بابایی: ما الآن باید این را همه ما باید بپذیریم که در حقیقت با سازوکار در حقیقت کارکردی یا ساعت کار فعلی کشور همه ما موافق هستیم که هیچ توجیه اقتصادی، اجتماعی یا فرهنگی ندارد یعنی آقای کشانی: که این نکتهای را که فرمودند در بحث بهصراحت که مثلاً شنبه عدد اقتصادی اعلام کردند بنا به اقتصاد کشور ما هست ولی از آن طرف پیوست اقتصادی مجلس این را نمیگوید.
چه میگوید؟
بابایی: نمیدانم ولی حداقل نفعش دقیقاً در این مسیر حرکت نمیکند دلیلش چرا، شما بحث پیوستهای بهرهوری یا بحثهای مربوط به مثلاً همین آلودگی تهران.
گزارش مرکز پژوهشها را اگر دارید در حوزهٔ اقتصادی فرق تعطیلی پنجشنبهها با شنبهها را برای ما بگویید؟
بابایی: با رویکرد اقتصادی هنوز بررسی نکرده مجلس اصلاً وارد این بحث نشده است ما الآن با رویکرد بهرهوری و دقیقاً رفاه کارکنان کشور، نیروی انسانی.
آن کاهش ساعت را که اصلاً نکتهای سر آن نداریم ما سر روز نکته داریم.
بابایی: رویکردی که در مجلس در دست پیگیری است در حقیقت با رویکرد فرهنگی و اجتماعی اولویت قرار دادیم و کاملاً همه همراه شدیم که دو روز در هفته را تعطیل رسمی کنیم و برویم به این سمت که در حقیقت نیروی انسانی تکلیف خودش را بداند از شنبه تا چهارشنبه سر کار است با بهرهوری بسیار بالا الآن بهرهوری که فعلاً متوسل بهرهوری که نیروی انسانی از شنبه تا پنجشنبه سر کار هستش در حقیقت منهای حالا شیفت کاریها و تعطیل کاریها و بعضی از مسائلی که داریم در حقیقت بهطور عادی دو ساعت به بالا واقعاً نیست.
گزارش مرکز پژوهشها شما را قانع میکرد که پنجشنبهها را تعطیل بکنید به جای شنبهها یا برعکسش؟
بابایی: اصلاً و ابداً فعلاً وارد این بحث نشدند و قرار هم نبود که وارد این بحث بشود. دولت یک لایحهای داده و از قبل هم هماهنگی با مجلس هم نکرده است.
یعنی الآن کل تصمیمی که الآن گرفته شده به خاطر یک نماینده.
بابایی: من شک ندارم همین الآن در مجلس پنجشنبه هم رأی نمیآورد با اینکه کمیسیون اجتماعی این نظر را دارد لزوماً روز پنجشنبه نمیشود تأکید کرد که روز پنجشنبه در مجلس رأی بیاورد، چون اساس تصمیم سازی و تصمیمگیری مجلس این نبوده که صراحتاً بگوید پنجشنبه یا شنبه، بعضی از همکاران ما نظراتشان را میدهند موافق و مخالف داشتیم ولی اصل بر این بوده که در حقیقت دو روز را همه تأیید کردند که اجماع نسبی و حتی مطلق صورت گرفته که ما با دو روز میتوانیم هم به اقتصاد کشور و هم به رشد اقتصادی کشور.
شما نظر خودتان را نگفتید، گفتیید مخالف پنجشنبه هستید ولی نگفتید موافق شنبه هستید.
بابایی: من فعلاً اولویت اول تا اطلاع ثانوی به نظر من این قانون باید به دست دولت نظر دولت برای ما مهم است، چون مجری این قانون درنتیجه دولت است اختلافنظر صد درصد.
خودتان نظرتان چیست؟
بابایی: من نظرم این است که اگر این گزارش کارشناسی که آقای دکتر کشانی: فرمودند که این را ما به نتیجه برسیم حتی عدد کمترش حالا ایشان فرمودند ۸ میلیار دلار برای مثلاً شنبهها من گویم حتی اگر بالای ۵ میلیارد دلار هم باشد باز هم خسارت است در نهایت ما مراودات با دنیا برای ما مهم است.
روز نظرتان چیست؟
بابایی: ما هنوز وارد این بحث، چون نشدیم و نمیتوانیم صراحتاً من بگویم، چون عدد و ارقام جلوی ما نیست، تصویری روشن نیست.
الآن آقای با فرض اینکه فرمایش و گزارشی که مرکز پژوهشها آقای اتاق بازرگانی اصفهان آماده کرده، چون یک گزارشی هم مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی ایران و تهران منتشر کرد که مؤید همین آسیب اقتصادی بود حالا با عددهای مختلفی با همه این عددهایی که الآن اتاق بازرگانی بهعنوان پارلمان بخش خصوصی دارد اعلام میکند شما خودتان نظرتان چی میشود برای تعطیلیها؟
بابایی: اگر واقعاً مبانی نظری مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی که برای ما بسیار مهم است به نمایندگی از بخش خصوصی است اگر فرض بر اینکه این عدد و ارقامها درست باشد که عموماً هست یعنی اینطوری نیست که ما ردش بکنیم این باید مورد تأکید بعضی از مراکز پژوهشی مورد طرف مستقیم طبق آییننامه داخلی مجلس قرار بگیرد.
آقای بابایی میخواهد نظر خودشان را به ما نگوید، نه میگویید ما پنج شنبهها مخالفیم ولی نمیگویید که موافق شنبهها هم هستین.
بابایی: نه نظر من، ببین فرق بین نماینده مجلس با طرف حساب ما سرانجام ما فرابخشی هستیم همه ابعاد قضیه ما زیرساختهای فرهنگی را باید ببینیم، زیرساختهای اجتماعی را باید ببینیم، زیرساختهای سیاسی را باید ببینیم ملاحظات مختلف همه را باید ببینیم برای کشور تصمیم بگیریم.
در بخش بعدی این ملاحظات را از شما خواهم پرسید.
کشانی: من علاقه دارم که آقای دکتر را ارجاع بدهم به سخنان مقام معظم رهبری در ۸۱/۱/۱۶ در خطبههای نماز جمعه که اشاره میکنند به تعطیلات نوروزی میدانید که ما نوروزی را پشت سر گذاشتیم که نزدیک یک ماه آقای دکتر تعطیل بود کشور و من واقعاً نگرانم که کمیسیون اجتماعی مجلس از این جهت هیچ عکس العملی نشان نداد ما بنا بود در کنار اصلاح و این لایحه که ما تعطیلات را دو روزش کنیم از آنطرف تعطیلات مابقی روزهای کشور را یک ساماندهی کنیم.
بابایی: و چه بشود؟
کشانی: دستور آقاست.
بابایی: نه دستور آقا، درست است.
کشانی: نه ساماندهی شود، نگاه کنید بعضی روزها این روز تعطیل است میرود روز بعد سر کار روز بعد دوباره تعطیل است آقای فرمودند بهصراحت فرمودند در سال ۸۱ که این اصلاح بشود اشاره هم کردند به تعطیلات نوروز.
بابایی: نه ببینید قطعاً فرمایشات حضرت آقا فصل الخطاب است، اما ما یک آمار تحلیلی و خود شما ببین ما داریم کلی بحث میکنیم تعطیلات نوروزی داستانش متفاوت است یک نقدهایی شاید من به تعطیلات بگویم مثلاً ایام عید داشته باشم من هم نظراتی داشته باشم وقتی آقا فرمودند حتماً ما باید ورود پیدا بکنیم، اما برآیند آن چیزی که اثرگذاری در اقتصاد داشته باشد.
کشانی:: ۲۱ سال است که این دستور زمین مانده آقای دکتر.
بابایی: بله آن نقد وارد است این نقد ببخشید به دولتها هم وارد بود که الآن شما چرا اصلاً مجالس نمیتوانند ورود پیدا کنند هر طرحی هر مصوبه قانونی که قانون مجلس که بار مالی داشته باشد مجلس نمیتواند اصلاً ورود پیدا بکند باید مستلزم لایحه دولت باید باشد، چون اصل ۷۵ قانون اساسی.
کشانی:: این بار مالی را کاهش میدهد قطعاً کاهش میدهد این موضوع.
بابایی: مهم نیست اصل اصول قانون اساسی چی میگوید؟ میگوید که هر قانونی مستلزم بار مالی باشد.
کشانی: آقای دکتر حواستان باشد به این موضوع که ساماندهی تعطیلات کشور اگر این دست کمیسیون اجتماعی است آن هم دستور رهبری است، نگاه کنید در دنیا ممکن است تعطیل داشته باشیم.
ساماندهی منظورتان یک خرده دقیقتر میگویید ساماندهی منظورتان کم شدن تعطیلات است؟
کشانی: بله نگاه کنید صحبتی که آقا فرمودند این است لکن ما تعطیلاتمان بسیار زیاد است علاوه بر آن هم عدهای با بی توجهی و بی اعتنایی خود به کار، علم، تحصیل و اشتغالات روزمره زندگی و کارهای اداری و سازندگی بر این تعطیلات اضافه میکنند آن هم در آغاز سال بالاخره اولِ سال، اولِ یک دوره جدید مالی و کاری است توصیه مؤکد بنده این است که هم مسئولین و هم آحاد مردم عزیزمان تصمیم بگیرند این تعطیلات را کم کنند این همه تعطیلات پی در پی زیانهایی به بار میآورد که هر چند در اول کار محسوس نیست لیکن نتایج آن برای همه زیان بار است این را آقا فرمودند ۸۱/۱/۱۶.
یک نکتهای معاون پارلمانی رئیس جمهور در خصوص تعطیلی پنجشنبهها گفته من اینجا یادداشت کردم؛ گفتند که تعطیلی پنجشنبهها اشکالی در ارتباط با بازارهای جهانی وارد نمیکند هم اکنون عصر ارتباطات است تا برای ارتباط با بازار دیگر کشورها حتماً نیاز نیست که مردم به ادارات و سازمانها مراجعه کنند.
کشانی: اگر ما معاون پارلمانی رئیس جمهور یک روز یک سنت صادر کرده بودند و تحریمها را دور زده بودند قطعاً متوجه میشدند که چه تأثیر عجیبی دارد شما صادرات انجام میدهیم آنطرف میخواهد برای شما پول حواله کند یا بناست که شما طلا تحویل بگیرید گمرک ایران آن روز تعطیل است چه کار میکنید؟! میخواهد آن حواله کند بانک ایران اینجا تعطیل است چه کارش میکنید؟ این همه میروید مذاکره انجام میدهید با شانگهای و شما پیمان میبندی با شانگهای با بریکس، بعد میبینید که پنجشنبهها را تعطیل کردند معاون پارلمانی رئیس جمهور قطعاً در این مورد دقت کافی را نداشته است.
بابایی: درهرصورت من هم تا حدودی با نظر آقای کشانی: موافقم سرانجام من میگفتم، چون برای اینکه این طرح یا این لایحه پیشنهادی دولت به نظر من یکی از لوایح به نظرم بنیادی کشور است نیاز به تمرکز بسیاری از فعالان در حقیقت اقتصادی اثرگذار و مؤثرین در ساختارهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور همه باید نظر میدادند مثلاً در دانشگاهها باید نظر بدهند سرانجام دانشگاهها منبعی است.
کشانی: کار علمی میکنند اینها ارتباط علمی دارند با دنیا، نمیشود.
بابایی: بله اینها باید نظر بدهند، شاید آنها هم نفعی بکنند نمیدانم نظر آنها را بهصراحت نداریم یا ما مراکزی هستند در کشور این نقدها وجود دارد به همین خاطر ما گفتیم که واقعاً نظر من به شخصه این است که این طرح، این لایحه باید در حین بررسی باید فعلاً نظر دولت ارجح باشد تا بتوانیم با استفاده از ضعفها و قوتهایی که در کشور ما وجود دارد اصلاً مجلس را گذاشتند برای همین، دقیقاً هر جا میبینیم که اشکالی در کار است مثلاً رهبر معظم انقلاب فرمودند نقد داشتند به تعطیلی ایام نوروزی و یا تعطیلات مشابه این ولی حضرت آقا نفرمودند که در حقیقت تعطیلات کل کشور را شما معادله به هم بزنید نه میگوید، بروید مجلس، دولت بروید بررسی کنید آنجایی که اثربخشی یک تعطیلی در ساختار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی در روحیه مضاعف پرسنل، نیروی انسانی دولت و بخش خصوصی ندارد آنها را بروید.
علی الحساب بحثمان تعطیلی پنجشنبه و شنبه است.
بابایی: بله پنجشنبه و جمعه قابل بحث است من به نظر من شما همین که این فضا را باز کردید این نقد را کشاندی به صداوسیما یک جایی یک قدم به جلو است یعنی امروز کسی نمیتواند با اطلاعات فعلی که در کشور دارد بهصراحت این پیشینه و پسینه این قانون و این لایحه پیشنهادی دولت را یک شبِ ردش کند و یک روزه هم تأییدش کند و به نظر من باید این بحثها و این مناظرهها ادامه پیدا کند تا ما به یک اغناء نسبی به سمت این تصمیم درست باید برسیم تصمیم درست آنی هست که باید تمام این گروه هدفی که قانون متمرکزی که اثرگذارترین قانون است بالاخره کارمندی که همین میخواهد به صداوسیما باید برای آن قانع کنیم که مثلاً در همین قانون میگوید که بانکها نمیتوانیم یک جا میگویند بانکها نمیتوانیم در هیچ جا من ندیدم که بانکها نمیتوانند الآن همین جا خودش یک عیب است یعنی در هیچ جایی این لایحه پیشنهادی من ندیدم که بگویند تأکید کنند که کارمند صداوسیما سر کار بیاید بانک نیاید یا نه نیروی انتظامی یک قانون دیگر یا ستاد نیروهای مسلح یک قانون دیگر تبعیت کنند بخش خصوصی یک قانون دیگر اگر این بود که اصلاً نیاز نبود که ما این همه هزینه در جامعه پرداخت کنیم پس نشان میدهد که هنوز آن همگرایی به وجود نیامده در کلیات داریم بحث میکنیم.
این گزارشی که جلوی شماست چیست؟
بابایی: مرکز پژوهشهای مجلس است مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی است، مرکز پژوهشهای مجلس لزوماً با اهمیت.
الآن پشتوانه کارشناسی تعطیلی پنجشنبهها در کمیسیون اجتماعی چه بوده است؟
بابایی: لایحه دولت بوده است.
کشانی: خیر هیچ پشتوانه علمی ندارد یعنی دولت یک لایحهای داده صرفاً برای دوره کردن تعطیلات، ولی پنجشنبه یا شنبه هیچ پشتوانه علمی ندارد.
کشانی: تنها پژوهش مستدلی که راجع به تفاوت تعطیلی شنبه و پنجشنبه است این است و این هم مطالعه نکردند از ما نخواستند برای آنها نظر بدهیم.
بابایی: از شما که خواستند این نیست که از شما نخواسته باشند قطعاً بالاخره همین که جامعه دارد مطرح میشود حالا شاید مستقیماً نخواسته باشند قطعاً نمایندگان در حوزههای مختلف بر اساس بررسیها، مشاورینی دارند هر نماینده ۵ مشاوره دارد بررسیهای اولیه انجام میدهد ولی اهمیت قانون بسیار بالاست این جزو قوانینی است که کیفیت قانون به نظر من از همان روز اول اثربخشی دارد در ساختار خانواده گرفته با رویکرد فرهنگی و اجتماعی گرفته تا با پیوست اقتصادی، بعد اجتماعی و در نهایت بار سیاسی هم دارد.
این سؤال پیش میآید که الآن مثلاً شما میگویید قرار است جلسهای برگزار بشود و جلسه برگزار شده با اعضاء اتاق بعد از اینکه در کمیسیون تصمیمگیری شده و عنوان شده که پنجشنبهها تعطیل باشد این جلسات تشکیل شده است.
بابایی: نه بالاخره اینجوری نیست که همین الآن کمیسیون اجتماعی نظر داده برود در مجلس تصویب بشود بالاخره ما همین الآن ما خیلی قوانین داشتیم به محض اینکه تصویب نشده فردا صبح نقد شده بهعنوان مثال ما اصلاح ماده ۵ قانون کالای ساختمانی داشتیم قانون امروز تصویب کرد جامعه دیدیم که اصلاً بار مالی بسیار زیادی بر اقتصاد گذاشته ما قانون را اجرا نکردیم قانون را اصلاح کردیم این جزو همین قوانین است پس ما این پیام را به جامعه دارد که همین الآن خود مجلس شنونده است این دقیقاً آمده است.
نه مشخصاً در مورد زمان اجتماعی داریم صحبت میکنیم.
بابایی: زمان اجتماعی نقد وارد است من این بخش را وارد میدانم یعنی من خودم جزء مواردی بوده که در صحن در کمیسیون بحث و بررسی میشد یکی از نظرات من این بود که، چون ما هیچ مطالعه پیش به اصطلاح بعد مطالعه اجمالی و کارشناسی نشأت گرفته از تفکری که مجلس پای آن بایستد واقعاً، منِ نماینده باید بدانم که میخواهم بروم هر جا اظهارنظر کنم، باید مبانی نظریام چی باشد عموم پشتیبانی کاریام مرکز پژوهشهای مجلس است و لذا با پیوست اقتصادی کاملاً من مستندات کاملی از مرکز پژوهشهای مجلس ندارم میتوانم استناد کنم به بعضی از گزارشهای اجمالی مشاورین ما سطحی گرفته و لایههای مختلف جامعه از این منظر است که به نظر من در همین سطح که مثلاً پنجشنبه فعلاً همین این باب باز شده که پنجشنبه باشد اگر شروع هم نمیکردیم در روز تصویب میشد شاید هم بالاخره آتش زیر خاکستر میشد بهتر هم شده به نظر من اصلاً جای دور نرفته به نظر من همین الآن که یک نماینده پیشنهاد داد در کمیسیون بالاخره رأی آورده و این مهم نیست که بالاخره آیا کمیسیون اجتماعی رأی داده قطعاً صحن مجلس شورای اسلامی هم رأی بدهد به همین خاطر این مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد و در جمعبندی در صحن علنی مجلس با مشورتی که با فعالان اجتماعی و فرهنگی و پژوهشی که صورت میگیرد قطعاً این نقطه نظراتی که به سمت جلو باشد ما خواهیم رسید.
کشانی: آقای بابایی گفتند که ممکن است که از شما اظهارنظر کرده باشند به صورت مستمع و غیرمستمع اتفاقات چقدر افتاده است؟
کشانی: ما که این را همان شهریورماه خدمت آقایان تقدیم کردیم خدمت ریاست مجلس تقدیم کردیم احتمالاً قطعاً و در سامانه رفته خدمتشان مکتوب هم دادیم ولی خب بعد که بازخوردی نداشتیم و خب از آنطرف هم مرکز پژوهشهای مجلس هم بررسیهای اقتصادی از این جهت نکرده و این به موضوع هرچه بهشدت در جامعه تأثیر میگذارد من شنیدم که میگفتند خب بخش خصوصی خودش میتواند پنجشنبهها و جمعهها هم کار کند و خب این خیلی عجیب بود این سخنان به خاطر اینکه ما اگر یک تعدادی شما میخواهید که خانواده رفاه ایجاد بشود برایشان میخواهیم که یک خانواده تفریح بروند تفریح یک خانوادهای که یکی دو نفرشان کارمند دولت هستند و یکی دو نفرشان کارمند بخش خصوصی و اینها نتوانند کنار هم یک تفریحی بروند خب این چه کمکی به افزایش بهرهوری و رفاه اجتماعی میشود میخواهم بگویم که این آقای دکتر این بسیار ابعاد مختلفی دارید این لایحه و این دستور تعطیلی پنجشنبهها باعث کوچ سرمایهها به خارج از کشور میشود قطعاً سرمایهها میروند به سمت جاهایی که بتوانند با دنیا ارتباطات بیشتری داشته باشند این لایحه باعث عدم ورود سرمایه خارجی میشود قطعاً سرمایه گذار خارجی آن لحظهای که میخواهد انتخاب کند به این نکته توجه دارد چقدر ما موضوعات اجتماع جهانی میتواند هماهنگ باشد و اقتصاد جهانی میتواند هماهنگ باشد و کاهش فعالیتهای مولد و تولیدی را ما شاهد خواهیم بود به سمت فعالیتهای غیرتولیدی، درآمد عرضه کشور را کاهش میدهد تورم ایجاد میکند و بهشدت به اقتصاد ملی ضربه خواهد زد.
یک نکتهای مطرحشده بود به نقد تعطیلی شنبهها آن هم مباحث فرهنگی، دینی بود شما در این گزارشتان مثلاً کشورهایی مثل ما که حالا مسلمان هستند و اینها دارید که در آن بررسی کرده باشید؟
کشانی: بله نگاه کنید تقریباً هیچ کشوری در دنیا حالا کشور مسلمان هم شامل میشود نیست که پنجشنبه تعطیل باشد اکثر کشورهای مسلمانی که تعطیلاتی به دو روز رساندند جمعه و شنبه را تعطیل کردند.
مثل؟
کشانی: مثل امارات، مالزی، اندونزی، مثل خیلی از کشورهای دیگر بعضاً هم شنبه، یکشنبه که حالا ما هم اعتقاد نداریم ولی جمعه و شنبه ... مسائل دینیمان را به اصطلاح مورد احترام قرار میدهد و ما احترام میگذاریم و هم اینکه ما را به جامعه جهانی و اقتصادمان را اقتصاد تحریم زده و اقتصادی که دنیا تلاش میکند ما را منزوی کند خودمان یک تلاش مضاعفی برای منزوی کردنش نمیکنیم.
آقای بابایی یک نکتهای هم که از آقای کشانی پرسیدم از شما هم بپرسم؛ همین بحث فرهنگی دینی هم خیلی مثل اینکه در مجلس چند تا مصاحبه آمد بیرون چقدر اینها جدی بود در مجلس؟
بابایی: دلیلش اینکه خود صحبتهای آقای کشانی: هم بود به دلیل چرا، شما ببینید مثلاً تعطیلهای غیر از آخر هفته ما که جمعه باشد یا پنجشنبه باشد شنبه باشد تعطیلهای بین هفته که بالاخره به مناسبتهای فرهنگی و مذهبی دارای بی ارتباط با موضوع جمعه و بی ارتباط با موضوع مبانی فرهنگی و سیاسی روزهای جمعه واقعاً نیست.
نه بین پنجشنبه و شنبه؟
بابایی: قطعاً ما پنجشنبهها هم همین حرفها را داریم سرانجام ما در بحثهای پنجشنبه پشتوانه را پیوست فرهنگی به اصطلاح.
تعطیلی پنجشنبه؟
بابایی: نه خودش پنجشنبه.
کشانی: ساختهٔ ماست آقا در طول ۱۰ سال است آقای دکتر.
بابایی: همین جا با پیوست فرهنگی همین جاست شما الآن تمام ابعادی که در روز جمعه بهعنوان یک مسلمان ایرانی با سبک ایرانی زندگی ایرانی ـ اسلامی میخواهد زندگی بکند در جامعه، شما نمیتوانید متغیرهای تعطیلی پنجشنبه را به بهانه پیوست اقتصادی یک شَبِه برون رفت ایجاد کنید بگویید که پنجشنبه پیوستش نیست همین را میگویم ملاحظات به آن بده.
کشانی: آقای دکتر نگاه کنید پنجشنبه چه زمانی تعطیل شده؟ حدود ۱۰ سال است که دولت آمده ارگانهای دولتی آمدند تهران پنجشنبه از شهرستان که دارند کار میکنند.
متغیرهایی که به آن اشاره میکنید چی هاست؟
بابایی: قطعاً ببین شما به هر صورت مثلاً ما در بحثهای مربوط به روزهای جمعه و پنجشنبه بالاخره ما ایرانیها معتقدیم که کسانی که تمام خانوادهها شما باید مثلاً سرکشی از مثلاً زندگی یومیه اجتماعی ما مثلاً قبر و قیامت ما مثلاً مزارهای ما، مهم است و این در ساختار فرهنگی ما شکلگرفته نمیشود پنجشنبه را به راحتی از آن بگذریم.
کشانی: فرهنگ را ما میسازیم.
بابایی: این کار درازمدت است من ردش نمیکنم.
شما فرمودید که به خاطر یک سری از متغیرهای دینی و فرهنگی نمیشود پنجشنبه را حذفش کرد آنها را توضیحاتش را میفرمایید میشود اینها را بگویید یکی میفرمودین که زیارت اهل قبور را فقط اشاره کردید.
بابایی: نه در همین جامعه دارد صورت میگیرد قطعاً آثاری که در این تصمیمات گرفته میشود طبیعی است که.
ببخشید آقای بابایی اگر میشود از این نگذریم، چون این خیلی مهم است فرمودین چند تا متغیر فرهنگی است که نمیشود از آن گذشت و پنجشنبه را تعطیل نکرد.
بابایی: من یک مورد را مثال زدم یک متغیر عرض کردم، در ایران قبایل مختلف فرهنگی ما داریم ما قبایل متنوع اجتماعی داریم این مورد مثلاً در کشور اروپایی حتی وجود ندارد ما نمیتوانیم یک دفعه متغیرها را فرهنگی.
اگر پنجشنبهها را تعطیل نکنیم چه اتفاقی میافتد برای این قبایل مثلاً؟
بابایی: این را باید مرکز پژوهشهای مختلف باید ابعاد فرهنگی آن را بررسی کنند الآن من این گزارش آقایان را دارم فقط پیوست اقتصادی است هیچ چیزی من ندیدم بالاخره گزارش مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی است تمام پیوست اقتصادی است بهصراحت اجتماعی اشاره نکردم بهصراحت فرهنگی اشاره نکردم نشان میدهد چرا، چون نمیتوانم اشاره بکنم نمیتوانم چرا؟
کشانی: تخصص ما این است.
بابایی: بله آفرین من هم رد نمیکنم و این قانون، قانون تمام بخشی است.
اینجا این سؤال پیش میآید که شما چه بررسی فرهنگی و اجتماعی در کمیسیون کردید؟
بابایی: من در همین جلسه بهصراحت هم نمیتوانم بگویم پنجشنبه بهترین روز است من نمیتوانم بگویم بهصراحت بگویم پنجشنبه بهترین روز تعطیلی آخر هفته است ولی مهم این است که ما باید در یک مناظرات یا در مذاکرات این چنینی به یک جمعبندی اهمیت موضوع اینکه آیا پنجشنبه باشد و شنبه باشد همچنان مورد اختلاف باشد خوب است اتفاقاً.
یک اشارهای کردین گفتین که به خاطر مسائل فرهنگی نمیشود پنجشنبهها را از خیر تعطیلی آن گذشت یکی از آن را فرمودین زیارت اهل قبور، دلایل دیگر هم دارید؟
بابایی: من فعلاً در ذهنم به اصطلاح نمیرسد آنچه من ابتدا به ساکن در ذهنم آمده همین بوده ولی مهم این است که میگویم.
کشانی: یعنی حتی در این مورد هم در کمیسیون بررسیهای لازم انجام نشده است.
بابایی: نشده من همین را دارم میگویم خودم اعتراف کردم در این بخش در این بحث نمیتوانم من بهعنوان نماینده مردم به بعضی از مسائلی که لازم باشد در حقیقت غیرکارشناسی نمیتوانیم در کشور حرف بزنیم میگویم اهمیت موضوع اینکه فعلاً یک پیشنهادی نماینده محترم مجلس داده آمده در کمیسیون اجتماعی مجلس به رأی گذاشته شده بر اساس آییننامه داخلی مجلس هم، چون ابهام بوده ابهام باید یک نظری داده میشد نظر آمده به رأی کمیسیون گذاشته روز پنجشنبه رأی آورد با یک رأی مثلاً چی در حقیقت با عنوان ... آنچه نقطه عطفی که رأی آورد آمده در صحن علنی آمده پس حتماً در مرکز پژوهشها حالا فرصت خوبی هم ایجاد شده حتماً شما بهعنوان کسانی که پیوست اقتصادی را اضافه کردید پیوست اجتماعی هم باید مطالعه بشود علمی هم باید بیاید همه و همه روی میز مذاکره قرار بگیرد تا ما به یک جمعبندی خوبی برسیم.
آقای کشانی شما این عدد ۸ و ۳ دهم میلیارد دلار را یک خرده مبنایش را به ما میگویید که از کجا آمده است؟
کشانی: ما تجارت خارجیمان آقای دکتر ۱۱۰ میلیارد دلار حدوداً در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ ما آمدیم ۵ تا کشور هدف اول.
بابایی: الآن ۱۱۰ میلیارد دلار شما این آمار را بانک مرکزی هم تأیید میکند؟
کشانی: بله آقای دکتر، این تجارت بدون نفت ماست.
بابایی: همین عدد موردبحث است همین عدد بهصراحت در دستور کار آنچه ما.
این عدد گمرک است.
بابایی: نه باشد ما آمارهای رسمی.
کشانی: آقای دکتر چه عددی قبول دارید؟ حالا اینجا گیر نکنید اصلاً بگویید ۲۰۰ میلیارد دلار یا ۸۰ میلیارد دلار.
بابایی: حتماً باید از مراکز رسمی کشور باید.
بابایی: حتماً آمار و ارقام گمرک که.
کشانی: هر عددی که شما قبول دارید مبنای من مهم است مبنای ادبیاتی که میگویم نگاه کنید ۱۱۰ میلیارد حدود ۷۶ میلیارد دلار ما با این پنج تا شش کشور است.
کدام کشورها که دارید اشاره میکنید؟
کشانی: چین، ترکیه، هند، امارات و عراق. این ۵ تا کشور آمدیم ساعتهایی که ما در روز با اینها کار میکنیم ارزش ساعتی پنجشنبه را درآوردیم فرض کردیم شاید فرض خیلی خطایی هم باشد فرض کردیم که نصفی از تجارتی که احتمال دارد پنجشنبه ما با آنها بکنیم آن سه روز دیگر بتوانند پوشش بدهند خیلی احتمال بعیدی است آقای دکتر ببینین ما در یک روزهایی ممکن است با فرض کنید کشوری مثل هند در طول هفته ما فقط سه روز فرصت کار داریم آن سه روز را به هر دلیلی هند تعطیل باشد کلاً ما هفت هشت ده روز با تعطیلی در ده روز ما از دست میدهیم اگر تعطیلات بزرگتر، ما نمایشگاه میخواهیم شرکت کنیم ما میخواهیم پول حواله کنیم، ما میخواهیم تجارت کنیم، ما میخواهیم با آنها تماس بگیریم مگر میشود دنیا که این مدلی نیست که ما یک اکوسیستم را بیاییم تغییرش بدهیم آمدیم تکتک این کشورها را ساعتهایشان را در نظر گرفتیم فرضمان بوده ۵۰ درصد این تجارتی که روز پنجشنبه انجامشده برمی گردد به بقیه روزها رسیدیم بهطور بسیار خوش بینانهای رسیدیم به عدد ۸ و ۳ دهم میلیارد دلار اگر ارزش پنجشنبهها را بخواهیم در نظر بگیریم در این هست دقیقاً مشخص است.
میشود برای ما بگویید؟
بابایی: ما کشوری هستیم که اکثریت جمعیت ما شیعه است کدام کشور اکثر جمعیتش شیعه است؟
کشانی: عراق.
بابایی: اکثریت جمعیتش؟
کشانی: عراق است.
بابایی: الآن عراق تعطیلیاش چی هست؟
کشانی: الآن جمعه و شنبه.
بابایی: اخیراً تصمیم گرفتند.
کشانی: بله. اینها ضوابطی است که بشر میگذارند اینها آیین خداوند که نیست که اینها را بشر تعیین میکند و ما تعیین کردیم.
خب ارزش روزانه را هم میگویید؟
کشانی: ارزش پنجشنبه برای ما ۱۶ میلیارد دلار است ما فرضمان این است که نصف از این عدد برمی گردد.
شما اینجوری دارید حساب میکنید که اگر ما در پنجشنبه هیچ تجارتی نکنیم دیگر.
کشانی: و ۵۰ درصدش برود روزهای دیگر آن سه روز دیگر که خیلی بعید است ما حتماً حداقل 8.3 میلیارد دلار ضرر میبینیم از لحاظ تجارت، کاهش صادرات میشود نرخ ارز میرود بالا و واقعاً گناه افزایش نرخ ارز را قطعاً بر دوش همه ماست.
بابایی: آقای دکتر سوای این بحثهای مربوط به اهمیت پنجشنبه یا شنبه، بحث اثربخشی در بهرهوری کارمندان که دولت و مجلس و حتی به نظرم بخش خصوصی درباره آن نظراتی که دارد اینجا موردبحث است خواهش میکنم که بالاخره در مناظرات بعدی و دستور کارهای بعدی حتماً این پیوست باید باشد که الآن بعضیها شایعههایی که در کشور میکنند یا بحثهایی که اظهارنظر میگویم مثلاً کارمندهای بانک نباشند، کارمندهای بخش خصوصی باشند یا نباشد.
کشانی: آقای دکتر سیستم یکپارچه است.