تجارت ترجیحی ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا از 5 آبان کلید می‌خورد و رسما از 20 روز دیگر فرایند عملیاتی برای پیوستن ایران به این اتحادیه آغاز می‌شود.
حسن روحانی پس از پایان اجلاس سران اتحادیه اوراسیا، اعلام کرد که موافقتنامه ترتیبات تجارت ترجیحی بین ایران و اتحادیه اوراسیا از 5 آبان امسال اجرایی می‌شود؛ بر این اساس ایران باید ظرف سه سال عضو اتحادیه اوراسیا شود.
فعالان اقتصادی بر این باورند با توجه به تنوع بازار و تنوع منابع موجود در کشورهای عضو این اتحادیه پیوستن به آن یک فرصت قابل توجه برای اقتصاد ایران ایجاد می کند و می‌توان از این طریق بخشی از اثر تحریم‌ها را جبران کرد.
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران سوم مهرماه در دیدار با رئیس شورای تجاری اتحادیه اوراسیا، پیوستن ایران به این اتحادیه را به منزله فرصتی نو در مناسبات ایران و اتحادیه اوراسیا دانست و خاطرنشان کرد: اوراسیا می‌تواند زمینه همکاری با منطقه هندوچین و شرق را فراهم کند و با توجه به اینکه بیش از 65 درصد از نیازهای کشورهای عضو در داخل خودشان قابل تأمین است، باید از این امتیاز ویژه بهره ببرد.
پیش از این او خبر داده بود پیشنهاد اتاق ایران برای تشکیل اتاق بازرگانی اوراسیا مورد موافقت قرار گرفته است و در آینده‌ای نزدیک این اتاق تشکیل خواهد شد.
جزئیات تجارت ترجیحی ایران و اوراسیا
قائم مقام وزیر در امور بازرگانی بیان داشت: موافقتنامه ترتیبات تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اوراسیا از 5 آبان ماه امسال اجرایی می‌شود.
حسین مدرس خیابانی در گفت‌وگو با فارس در مورد پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا گفت: در گام اول هدف ما اجرایی کردن تفاهم‌نامه تعرفه تجارت ترجیحی است و در مراحل بعد به دنبال پیوستن به این اتحادیه هستیم.
قائم مقام وزیر در امور بازرگانی بیان داشت: موافقتنامه موقت ترتیبات منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا از 5 آبان ماه امسال اجرایی می‌شود.
وی افزود: این موافقتنامه شامل 862 قلم کالا است که 502 قلم از آن ترجیحات اعطایی اوراسیا به ایران است و 360 قلم هم ترجیحات اعطایی ما به اتحادیه اوراسیا است.
مدرس خیابانی اظهار داشت: پس از یک سال اجرای موافقتنامه، مذاکرات تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اوراسیا شروع خواهد شد و ظرف 3 سال باید موافقتنامه تجارت آزاد را مذاکره و امضا کنیم.
وی بیان داشت: کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا شامل روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان است.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران نیز گفت: با اجرای موافقتنامه ترتیبات تجارت ترجیحی بین ایران و اتحادیه اوراسیا از 5 آبان، ایران باید ظرف سه سال عضو اتحادیه اوراسیا شود.
حمید زادبوم ادامه داد: موافقتنامه موقت ترتیبات منطقه آزاد تجاری اوراسیا در تاریخ 6 شهریور امسال توسط سفیر ایران به دبیرخانه اوراسیا تحویل شد.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران بیان داشت: لذا ظرف دو ماه از اعلام رسمی ایران به دبیرخانه باید این موافقتنامه به مرحله اجرا می‌رسید که بر این اساس موافقتنامه ترتیبات تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اوراسیا از 5 آبان‌ماه 98 اجرایی می‌شود.
زادبوم گفت: این موافقتنامه شامل 862 قلم کالا است که 360 قلم ترجیحات اعطایی ما به اوراسیا و 502 قلم هم ترجیحات اعطایی اوراسیا به ایران است.
وی اظهار داشت: موافقتنامه موقت ترتیبات منطقه آزاد تجاری اوراسیا از 5 آبان‌ماه 98 به مدت یک سال اجرا می‌شود و بعد از گذشت یکسال، مذکرات تجارت آزاد شروع می‌شود که ظرف سه سال باید منجر به موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اوراسیا شود.
ایران؛ پل ارتباطی اورآسیا- خاورمیانه
موقعیت جغرافیایی ایران می تواند اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به آب های گرم خلیج فارس و به منطقه خاورمیانه متصل کند. اگر شرایط زیرساخت های ترانزیتی ایران بهبود یابد می‌توان بر درآمدزایی از این طریق حساب ویژه‌ای باز کرد و از این لحاظ عضویت در این اتحادیه می‌تواند درآمد سرشاری را نصیب ایران کند.
تشکیل نخستین کارگروه ترانزیت کالا
مذاکرات گمرکی ایران با اتحادیه اوراسیا برای افزایش همکاری‌های متقابل 5 مهرماه منجر به تشکیل نخستین کارگروه ترانزیت کالا میان ایران و اتحادیه اوراسیا شد. تیگران سرکیسیان رییس هیئت اتحادیه اقتصادی اوراسیا خواهان تشکیل کارگروهی برای بهره‌مندی کشورهای عضو اوراسیا از ظرفیت‌های ایران برای ترانزیت و مبادله کالا با هند، پاکستان و کشورهای جنوب شرق آسیا شد.
سرکیسیان استفاده از ظرفیت‌های ایران در زمینه ترانزیت و استفاده از ظرفیت ایران برای مبادلات تجاری کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا با هند و پاکستان و جنوب شرق آسیا را بسیار حائز اهمیت برشمرد و آن را یکی از فاکتورهای مهم توسعه تجارت اوراسیا و به تبع آن همگرایی اقتصادی کشورهای منطقه و خارج دور دانست.
تاریخچه اتحادیه اوراسیا
قرارداد تشکیل اولیه اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ۲۹ مه ۲۰۱۴ میان کشورهای روسیه، بلاروس و قزاقستان منعقد و جایگزین اتحادیه گمرکی اوراسیا شد و سپس کشورهای ارمنستان و قرقیزستان نیز به عضویت آن در آمدند.
این اتحادیه کار خود را به طور رسمی از اول ژانویه ۲۰۱۵ آغاز کرد. کشورهای عضو اورآسیا هم اکنون ۲۰ میلیون کیلومترمربع مساحت و بیش از ۱۸۳ میلیون نفر جمعیت دارند که ۵.۲ درصد جمعیت جهان است. در روز اجرای این توافق‌نامه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد: امروز ما یک مرکز رشد اقتصادی قدرتمند و جذاب ایجاد کرده‌ایم، یک بازار منطقه‌ای که بیش از ۱۸۰ میلیون نفر را به هم مرتبط می‌کند.
درباره اهداف این اتحادیه اقتصادی می‌توان به تسهیل تجارت، ایجاد بازار مشترک در حوزه کشورهای مستقل هم سود عضو، حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک در میان کشورهای عضو و هماهنگ سازی تشریفات گمرکی اشاره کرد.
سال 95 بود که دولت یازدهم به همسایگان شمالی خودکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تشکیل دادند پیشنهاد داد تا تهران نیز به جمع آنها بپیوندد، پیشنهادی که به واسطه جایگاه ایران در منطقه با استقبال آنها مواجه شد و پس از دو سال مذاکره فشرده و ارزیابی کم و کیف اقلام و میزان تعرفه های ترجیحی بین این کشورها، سرانجام اردیبهشت ماه سال گذشته به ثمر نشست.
با پیوستن ایران به این اتحادیه، کشورهای روسیه، ارمنستان، قزاقستان، بلاروس و قرقیزستان با ایران بر سر واردات صدها کالا از ایران با تعرفه‌های ترجیحی یا بعضا صفر به توافق رسیدند و این مساله فرصتی تازه برای صادرکنندگان کشورمان جهت توسعه بازار و رشد صادرات غیرنفتی ایران را فراهم کرده است.
به گفته حسن روحانی رئیس جمهور این اولین بار در جمهوری اسلامی ایران است که وارد یک اتحادیه اقتصادی منطقه‌ای می‌شویم؛ البته سازمان اکو را قبل از انقلاب داشتیم و بعد از انقلاب به شکل دیگری تغییر کرد، اما این اتحادیه اولین اتحادیه‌ای است که وارد آن می‌شویم و از لحاظ اقتصادی مخصوصاً در این شرایط، بسیار مهم است.
پایگاه خبری اتاق ایران در سلسله گزارش‌هایی به بررسی آثار پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا پرداخته است که می‌توانید مجموعه این مطالب را اینجا بخوانید.